Albanija između političkog spora i protesta

Bez obzira na teške političke krize u Albaniji, opštinski izbori održani prije mjesec dana bili su najpošteniji od pada komunizma prije 20 godina. Ovo su potvrdili mnogi posmatrači izbora.

„Uprkos polarizovanoj predizbornoj kampanji, izbori održani 8. maja su prošli veoma dobro“, kaže Carola Müller-Holtkemper, njemačka ambasadorka u Tirani.

Doduše, bilo je nepravilnosti kao npr. u Tirani, gdje je na izborima sa 10 posto više glasova pobijedio vođa opozicije i aktuelni gradonačelnik Edi Rama. Međutim, Centralna izborna komisija, kojom dominiraju članovi vladajuće partije, naredila je prebrojavanje glasačkih listića i važećim priznala glasove birača koji su glasačke listiće ubacili u pogrešne izborne kutije. To je dovelo do toga da je kandidat vladajućih Demokrata Lulzim Basha 23. maja sa 81 glasom više proglašen pobjednikom.

Nedostaci izbornog zakona

Socijalistička partija gradonačelnika Tirane je novo prebrojavanje glasačkih listića proglasila nevažećim. Sudije u Tirani su 3. juna odbacile žalbu opozicije i postupak Izborne komisije proglasili pravednim. Poslanik Socijalističke stranke i pravni ekspert Damian Gijknuri je kritičan: „Proces prebrojavanja glasačkih listića pokazuje velike nedostatke u izbornom zakonu. Ovo je poljuljalo povjerenje birača u izborni sistem. Zbog toga zemlji prijeti duboka kriza“.

Na zloupotrebu upozorava i predsjednik izbornog kolegija Tom Ndreca: „Politizacija izbornog sistema je Ahilova peta demokratskog sistema Albanije. Zbog toga je preporučljivo uvođenje elektronskog sistema glasanja kao u evropskim zemljama. Tako bi bilo osigurano nezavisno prebrojavanje glasova“.

Evropska komisija i Evropski parlament su Albaniji ponudili pravnu ekspertizu. Istovremeno su sve političke partije pozvali na saradnju i reformu izbornog zakona.

Autor: Vilma Filaj / Mehmed Smajić

Odgovorni urednik: A. Slanjankić