Bosna i Hercegovina u 2013. godini

Prvi popis stanovništva u nezavisnoj Bosni i Hercegovini i neuspjeh u provođenju odluke „Sejdić i Finci“ su neki od političkih događaja koji su obilježili 2013. godinu. Tu su i protesti za JMBG ali raskid partnerstva SNSD-a i SDS-a. Međutim, istorijski događaj je i plasman na Svjetsko nogometno prvenstvo u Brazilu.

Početkom 2013. godine objavljena je američka inicijativa za reformu Ustava FBiH. Cilj inicijative je učiniti ovaj bh. entitet efikasnijim i racionalnijim. Ispostavilo se da je administracija u 10 federalnih kantona skupa, neefikasna i na dugoročnom planu neodrživa. Krajem 2013. uobličen je prijedlog novog ustava FBiH o kojem bi se uskoro mogli izjasniti i poslanici u Federalnom parlamentu.

26. aprila 2013. pritvoren je predsjednik FBiH Živko Budmir. Budimir je osumnjičen za zloupotrebu položaja, odnosno da je iz koristoljublja potpisivao pomilovanja brojnim osuđenicima u FBiH. Ovo hapšenje se u bh. javnosti različito tumačilo.

Početkom juna 2013. godine u Sarajevu je, u organizaciji građanskih aktivista, upriličeno je niz protesta za jedinstveni matični broj građana (JMBG). Revoltirani viješću o bolesnoj tromjesečnoj bebi koja, zbog toga što nema JMBG ne može dobiti pasoš i otputovati na liječenje u inostranstvo, građani su blokirali zgradu državnih institucija

Istovremeno su, ograđujući se od motiva sarajevskih aktivista, i banjalučki studenti upriličili demonstracije nezadovoljni uslovima smještaja u studentskim centrima. Po mišljenju mnogih stručnjaka, ispostavilo se da je BiH još uvijek duboko podijeljeno društvo u kojem su različiti nacionalni interesi suprotstavljeni zajedničkom građanskom djelovanju na nivou cijele države.

Ulazak Hrvatske u Evropsku uniju (EU) 1. Jula 2013. historijski je datum i za BiH na čije je granice konačno stigla zajednica evropskih naroda. Pred BiH se tako našlo mnoštvo novih obaveza, prije svega one koje se odnose na reguliranje graničnih prijelaza u skladu sa standardima EU.

Predsjednik Republike Srpske (RS), Milorad Dodik je početkom septembra 2013. godine najavio da će zatražiti smjenu državnog ministra vanjske trgovine i ekonomskih odnosa, inače kadra Srpske demokratske stranke (SDS) Mirka Šarovića. Dodikov zahtjev nagovijestio je raspad partnerstva između SDS-a i Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD-a) na svim nivoima vlasti.

Od 1. do 15. oktobra u BiH je proveden Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u BiH, prvi popis u nezavisnoj BiH. Popisu su prethodile mukotrpne godine političkih dogovora, kako u institucijama vlasti tako i neformalnim razgovorima političkih lidera. Prema nepotpunim rezultatima Popisa stanovništva i domaćinstava 2013. godine u BiH, broj popisanih u ovoj zemlji iznosi 3.791.622.

Početkom oktobra 2013. godine u Briselu su, uz posredovanje Evropske komisije i evropskog izaslanika Štefana Filea, upriličeni pregovori o provođenju odluke Evropskog suda za ljudska prava u predmetu „Sejdić i Finci protiv BiH“. I nakon serije susreta bh. političkih lidera, slučaj još nije riješen.

Evropski političari sankcionirali su bh. neuspjeh u provođenju sudske odluke iz Strazbura. BiH je ostala bez 45 miliona eura iz pretpristupnih (IPA) fondova. Prvi put u dugogodišnjoj praksi evropske podrške kroz IPA programe, jednoj zemlji su uskraćena sredstva zbog neprovođenja obaveza prema evropskim insitucijama.

20. novembra 2013. godine Sud BiH izrekao je pravosnažnu presudu teroristi Mevlidu Jašareviću, bivšem pripadniku vehabijskog pokreta koji je iz automatskog oružja pucao na Ambasadu Sjedinjenih Američkih Država (SAD). Jašarević je osuđen na zatvorsku kaznu u trajanju od 15 godina.

Političke nesuglasice u BiH oko državnog budžeta, obilježile su i kraj 2013. godine. Političari u toj zemlji spremno dočekuju 2014., još jednu izbornu godinu koja bi, prema sumornim prognozama analitičara, mogla biti teža od prethodne. Na sportskom planu, možda i ne bude tako.