EK usvojila prijedloge za reformu finansijskog sektora

Ovakav korak bi trebalo da povrati povjerenje u finansijsko tržište i da zaštiti EU od eventualnih budućih ekonomskih kriza. Kriza je pokazala i mane postojećih nadzornih finansijskih sistema. Dok su se nacionalni finansijski supervizori bavili nadgledanjem i kontrolom individualnih institucija, niko se nije bavio rizicima po finansijsku stabilnost koji su proisticali iz kolektivnog ponašanja. Novi sistem bi trebalo da se zasniva na kombinaciji ekspertiza onih koji su zaduženi za očuvanje finansijske stabilnosti i jednog jakog evropskog tijela koje bi koordinisalo njihov rad.

"Bolja supervizija finansijskog tržišta neophodna je iz etičkih i iz ekonomskih razloga i nadam se da će naš novi program zaživjeti tokom 2010. godine“,

izjavio je Žoze Manuel Barozo, predstavljajući ovaj prijedlog Evropske komisije na junskom zasjedanju lidera zemalja EU. Ukoliko ovaj prijedlog EK dobije podršku zemalja članica Unije i Evropskog parlamenta formirala bi se nova nadzorna tela, na nivou EU: Evropsko vijeće za sistematske rizike trebalo bi da nadgleda i procenjuje opasnosti po stabilnost cjelokupnog finasijskog sistema EU. To tijelo bi trebalo da osigura rana upozorenaja na moguće ekonomske rizike, kao i preporuke za njihovo prevazilaženje. Sa druge strane Evropski sistem finansijskih supervizora služiće za nadzor pojedinačnih finansijskih institucija, kao što su banke, osiguravajuća društva i penzioni sektor.

Kolektivna stabilnost prerasla nacionalnu odgovornost?

Evropsko vijeće za sistemske rizike trebalo bi da bude sastavljeno od predsjednika i potpredsjednika Evropske centralne banke, guvernera centralnih banaka zemalja članica EU, kao i od predstavnika Evropske komisije, nacionalnih tijela za superviziju, a tu će biti i predsjedavajući Komitetom za ekonomiju i finansije u EU. Predviđeno je da ovo tijelo blisko sarađuje sa zemljama članicama, te da se nakon izdatih upozorenja i preporuka preduzmu i odgovarajuće akcije. Ukoliko preporučene akcije ne uslijede, komesar za ekonomska i monetarna pitanja, Joakim Almunija je najavio:

„Ukoliko oni kojima je upozorenje bilo preporučeno ne preduzmu potrebne korake, bili oni zemlja članica, ili nacionalni ili evropski supervizori, moraće da objasne zašto su tako postupili. Ako Evropsko vijeće za sistematske rizike ne uvaži to objašnjenje, ono će o tome obavestiti Savjet EU i nadležne nadzorne institucije.“

Ovakav prijedlog, koji vodi jačanju „evropskog nadzora“ nad nacionalnim finansijskim sistemima zemalja članica izazvao je mnoga pitanja pogotovo među najrazvijenijim evropskim ekonomijama kao što su Velika Britanija, Francuska i Njemačka. Iz Evropske komisije ipak poručuju da će, ukoliko se usvoji, ovaj plan voditi većoj finansijskoj stabilnosti EU, te da će to biti osnova za izgradnju nove globalne finansijske arhitekture.

Autor: Marina Maksimović

Odg. urednik: Jasmina Rose