EU treba zajednički riješiti probleme Roma

Evropska komisija tvrdi da sredstva i načini pomoći romskoj zajednici u Evropi postoje, ali da sve zemlje članice, institucije EU i građanska udruženja mogu djelovati efikasnije samo ako budu radili zajedno i bolje koordinarini.

Izvještaj Evropske komisije je rezultat zahtjeva šefova država ili vlada Evropske unije iz decembra prošle godine. Oni su od operativnih tijela EU zatražili da u okviru evropskih zakona i prakse, predlože efikasniju politiku i instrumente za poboljšanje položaja Roma u zemljama Evropske unije.

Romi su građani Evrope

Romi su jedna od najvećih etničkih manjina u Evropi, ali vrlo često zaboravljamo da su i oni građani Evrope. Takav odnos prema Romima doprinosi sve većoj diskriminaciji i isključenosti ove manjinske zajednice.

„Evropska unije i države članice moraju tome stati ukraj - instrumenti unutar Unije za to postoje, ali ih je potrebno koristiti složnije i efikasnije«, izjavio je evropski komesar za zapošljavanje, socijalnu politiku i jednakopravnost Vladimír Špidla.

Prema istraživanju Evropske komisije, oko 77 posto građana Evropske unije smatra da pripadanje romskoj zajednici po automatizmu podrazumijeva i pripadanje nižim društvenim slojevima, a 79 posto Evropljana smatra da Romi nisu osposobljni za poslove koji se danas nude svima nezaposlenima.

Fondovi - ključni instrument za pomoć

Komisija smatra da u ovoj oblasti postoji širok okvir zakonskih propisa, finansijskih mogućnosti i instrumenata za koordinaciju zajedničke evropske politike, te da su izvjesni pomaci u posljednjih nekoliko godina ostvareni, ali da je za konkretnu realizaciju dobrih papirnatih namjera potrebna mnogo veća koordinacija između zemalja članica EU, «koje do sada najčešće nisu imale ujednačene stavove, standarde i politike prema ovom pitanju.«

Po ocjeni Evropske komisije, zajednički Strukturni fondovi EU uključujući i Evropski socijalni fond, kao i predpristupni fondovi za zemlje zapadnog Balkana i Tursku, predstavljaju ključne instrumente finansijske podrške za rješavanje problema socijalne isključenosti romske zajednice. Od 2000-2006. godine isključivo za ove namjene utrošeno je oko 275 miliona eura samo iz budžeta evropskog Socijalnog fonda, a oko milijaredu eura za sve ugrožene etničke zajednice uključujući i Rome.

Ključ uspjeha, smatra Komisija nije prvenstveno u nominalnom povećanju davanja već u jačoj i efikasnijoj koortedinaciji i potpunoj uključenosti društvene zajednice u pripremu, provođenje i kontorlu primjene zajedničlih i nacionalnih mjera i politika iz ove oblasti.

Školovanje i zapošljavanje ključni problemi

Komisija takođe podsjeća da je zajednička evropska politika u vezi s jednakošću pred zakonom i nediskriminaciji bez obzira na rasno i etničko porijeklo, ugrađena u evropsko zakonodavstvo, da se provodi i da je jasna, ali da su za najveći broj konkretnih problema romske zajednice, kao štro su školovanje, zapošljavanje, socijalna uključenost u drušveni život itd, u nadležnosi država članica.

»U ovim oblastima, EU je nadležna samo do nivoa koordinacije nacionalnih politika i za podsticanje provođenja zajedničke politike kroz strukturne i druge fondove Evropske unije«, izjavio je komesar Špidla.

Evropska komisija će ipak proučiti sve dosadašnje instrumente evropske politike prema Romima - od zakonodavstva i kohezione politike pa do postojeće direktiva o jednakostima i ne-diskriminaciji, kako bi se još više unaprijedilo praktično djelovanje EU i država članica u vezi sa socijalizacijom Roma, boljim obrazovanjem, zapošljavanjem, zdravstvenom zaštitom, pa do politike širenja romske zajednice i jednakosti polova.

Najnoviji prijedlozi Evropske komisije u vezi sa ne-diskriminacijom uopšte i o poboljšanju socijalnog i društvenog statusa romske zajenice biće tema i ovogodišnjeg evropskog samita Roma koji će se održati 16. septembnra u Briselu.