Evrovizija, onakva kako je Šveđani “zamišljaju”

Gledaoci 20 zemalja učesnica na evrovizijskom takmičenju, odlučivali su sinoć (16.05.) o sudbini 17 polufinalista, dok se stručni žiri o deset preostalih finalista izjašnjavao još prethodne večeri. Pošto su glasovi i jednih i drugih pristigli u evrovizijsku “televoting centralu”, dopunjen je spisak finalista 58. Eurosonga.

Nakon što je ulazak u finale, još u utorak (14.05.), izmakao predstavnicima Srbije, Hrvatske, Crne Gore i Slovenije, u drugoj polufinalnoj večeri nije bilo razloga za optimizam da će drugačije proći kraljica romske muzike Esma i mladi makedonski pop pjevač Lozano. U finalu su krajnje očekivano ušli Farid Mamadov iz Azerbejdžana, koji od kako učestvuje na ovom evropskom takmičenju, u svoje predstavnike, gotovo uvijek, ulaže najviše novca.

U društvu sinoćnjih pobjednika našla se, kao što se i očekivalo, i Margaret iz Norveške, a uz nju i Baj Aleks iz Mađarske, Nodi i Sofi iz Gruzije, rumunski kontratenor Cezar, Ifor Ingi sa Islanda, Jermenin Dorijan, Finkinja Krista Zigrids, Đanluka sa Malte i Koza Mostra iz Grčke.

Bez zemalja iz ex-Jugoslavije

Sem Makedonaca, za ulazak u finale, nekim čudom ostali su uskraćeni i izvođači iz Albanije i Izraela, uprkos dobrim prognozama onih koji se predstavljaju kao dobri poznavaoci najgledanijeg evropskog TV programa “za cijelu porodicu” (zvaničan evrovizijski slogan, koji koristi Evropska radio-difuzna unija).

Na logično ili barem “zvanično” obrazloženje onog što se u polufinalnim večerima dogodilo, poklonici evrovizijskog takmičenja će morati da pričekaju. Tek nakon što Evropa (a uz nju i neke zemlje van nje) bude izabrala pobjednika, biće objavljeni izveštaji o tome kako je glasao žiri, a kako gledaoci iz 39 zemalja, koje ove godine učestvuju.

O djelimičnim izmjenama u izjašnjavanju žirija i pretvaranja glasova u “poene evrovizije” (od 1 do 12) malo se govori. Nezvanično se može čuti da je informacija o tome neplanirano “procurila”, jer pomenute izmjene, navodno ne mogu pretjerano mnogo da utiču na ishod glasanja.

Ali to obrazloženje, ne može se tek tako uzeti “zdravo za gotovo” jer se po prvi put u istoriji dešava, da se među 26 finalista, neće naći nijedna država sa prostora bivše Jugoslavije. Možda je scenski nastup djevojaka iz sastava Moje 3, zaista bio neprimjeren, ali kompozicija “Ljubav je svuda” u osnovi nije loša evrovizijska pesma. Jer ako je suditi prema interesovanju publike, koja se interesuje za sadržaje zgotovljene specijalno za Eurosong, numera koju je potpisao Saša Milošević Mare, jedna je od omiljenijih.

Pored ostalog, po dosadašnjoj tradiciji, zna se da zemlje iz susjedstva i blokova poput sovjetskog, skandinavskog i balkanskog, glasaju jedna za druge, a u prvom polufinalu je učestvovalo čak četiri zemlje sa eks-ju prostora. Uz to, Austrija i Švedska, pa čak i neke istočnoevropske zemlje, obično znaju da dodijele po koji poen državama Zapadnog Balkana.

Zbrka oko redoslijeda izvođenja

Dodatnu zbrku ove godine unio je žreb, koji obično presuđuje kojim će redoslijedom finalisti izvoditi svoje pjesme, tako što ovoga puta uopšte nije bilo. SVT (švedski javni medijski servis) uspio je nekim čudom da ubijedi čelne ljude Evropske radio-difuzne unije da se upuste i u eksperiment, prema kojem se konceptualno usklađuje redoslijed kompozicija. Činjenica je da su finalisti izvlačili ceduljice na kojima je pisalo prva ili druga polovina takmičenja, ali o tome pod kojim rednim brojem će nastupati, noćas kasno oko dva sata iza ponoći, odlučio je SVT, a odobrio organizator (EBU).

Tako će u subotu (18.05.) veliko finale 58. Eurosonga otvoriti Francuska, a zatvoriti Irska. Ideja nije osmišljena specijalno za ovu priliku, švedski emiter pomenutu formulu primjenjuje par godina unazad pri organizaciji najpopularnijeg nacionalnog takmičenja za izbor predstavnika za Eurosong (Melodifestivalen), koja se navodno pokazala ispravnom i povoljnijom po učesnike. Da li će to tako doživjeti i ostale države učesnice na ovogodišnjoj Evroviziji, ostaje da se vidi.

Nakon finalizovane liste učesnika u samoj završnici Eurosonga, spisak glavnih favorita djelimično se promijenio. Doduše, i dalje je u samom vrhu Emeli iz Danske. Zatim slijede Norveška i Ukrajina. Grčka za koju će navodno “iz solidarnost” glasati veliki broj zemalja sa jugoistoku, nalazi se na osmom mjestu, dok je na posljednjem mjestu Španija.

Autor: Jakov Leon, Malme

Odgovorna urednica: Zorica Ilić