Helmut Kol htio da se riješi polovine Turaka u Njemačkoj

Godine 1982. samo nekoliko sedmica poslije izbora za kancelara, Helmut Kol je britanskoj premijerki Margaret Tačer tokom razgovora u Bonu, povjerio da je tokom naredne četiri godine neophodno da se „smanji broj Turaka za 50 odsto – ali da on to ne može još uvijek javno da kaže“, piše „Špigel onlajn“ pozivajući se na dokumente britanskog nacionalnog arhiva.

Istekla obaveza čuvanja

Dosije PREM 19/1036 sa snimcima susreta između Kola i Tačer, nakon isteka 30-godišnjeg roka, više ne podležu obavezi o čuvanju tajnosti – internet portal je zato mogao da ima uvid u ta dokumenta.

Tokom razgovora je političar Hrišćansko-demokratske unije (CDU) navodno rekao da je nemoguće asimilovati Turke u njihovom aktuelnom broju. Zato svaki drugi od njih mora da ode. Za one, koji bi mogli da ostanu, Kol je predvidio posebne obuke. Između ostalog trebalo je da bude obavezno da nauče njemački jezik.

Razgovoru su prisustvovali samo Kol, njegov savjetnik Horst Telčik, Margaret Tačer i njen lični sekretar A. J. Kols (Coles), autor dokumenta. Razgovor između kancelara i britanske premijerke, prema tim podacima, vođen je 28. oktobra 1982. U tom trenutku Kol je bio četiri sedmice na mjestu kancelara.

Turci su za Kola poseban slučaj

„Njemačka nema problema sa Portugalcima, Italijanima, pa ni sa stanovnicima jugoistočne Azije, jer se te zajednice dobro integrišu“, citira zapisničar Tačerove, Kols, kancelara. „Ali Turci dolaze iz jedne veoma drugačije kulture. Kol je kao primjer za 'sudar dviju različitih kultura' naveo prinudni brak i rad Turaka na crno. Njemačka je integrisala 11 miliona Nijemaca iz istočnoevropskih država. Ali, oni su Evropljani, i otuda ne predstavljaju problem.“ U dokumentu se dalje navodi: „On je namjeravao da kapitalizuje socijalne doprinose turskih radnika i da im da otpremninu.“

Helmut Kol bio je njemački kancelar od 1982. do 1998. Tokom njegovog mandata često je naglašavao da Njemačka nije zemlja useljenika. Godine 1982. u Saveznoj Republici živjelo je 1,5 miliona Turaka. Danas u Njemačkoj živi skoro tri miliona ljudi turskog porijekla, od kojih nešto više od polovine posjeduje njemačko državljanstvo.

No, Kol je svoj stav odavno revidirao. Uz to je i njegova snaja Turkinja. Njegov sin Peter je 2001. u Istanbulu oženio tursku bankarku Elif Sozen. Sam Kol je u ime svog sina zatražio njenu ruku od njenog oca.

Iz Kolovog ureda je danas (2.8) saopšteno da je "Kohlova izjava o smanjenju broja Turaka u Njemačkoj tada bila dio debate o vanjskoj politici". Također je saopšteno da se bivši njemački kancelar neće izjašnjavati u aktuelnoj debati.

Autorka: Ivana Ivanović (dpa, rtr, ap)

Odgovorni urednik: Svetozar Savić