Kineski premijer u posjeti Evropi

Prva stanica Ven Đijabaoa u Evropi je Budimpešta. Prvi put, poslije 24 godine, jedan kineski predsjednik je doputovao u mađarsku prijestonicu. Ova zemlja je do kraja juna predsjedavajuća u Savjetu EU – pa evropske teme dominiraju u razgovorima mađarskih zvaničnika i kineske delegacije. Grčki dugovi brinu i Kineze, kaže Jan Jin iz Centra za evropske studije na Narodnom univerzitetu u Pekingu:

„Kina je uvjerena da evropska dužnička kriza i Grčka nisu samo problem EU. Ako se ta kriza ne riješi, to može da pogodi evropsku privredu, svjetsku privredu, a time i Kinu.“

Kina je prije svega zainteresovana za stabilan euro i pouzdane evropske partnere. Peking je u euro investirao milijarde svojih ogromnih deviznih rezervi – Kinezi su kupili, između ostalog, i državne obveznice Grčke i Španije i najavili spremnost za dalje investicije. Istovremeno, stručnjaci upozoravaju da ne bi trebalo previše očekivati – Kina ne može da bude spasilac Evrope.

Prije svega jačanje trgovinskih odnosa

Tokom posjete Evropi važnu ulogu će imati imati i jačanje trgovinskih odnosa. Evropske firme se nadaju novim velikim porudžbinama iz Kine, žaleći se pri tome na nepovoljni položaj na kineskom tržištu. S druge strane, mnoge zabrinjava sve veće angažovanje kineskih firmi u Evropi, na primjer ponuda kineske kompjuterske firme Lenovo da preuzme Medion. Zamjenica ministra spoljnih poslova Fu Jing kaže da razloga za brigu nema:

"Neki evropski političari tumače ekonomske odluke iz ugla politike. To nije ispravno i vodi tome da kineske firme gube interesovanje da investiraju u Evropu.“

Ven Đijabao ne želi samo da smanji nepovjerenje Evropljana prema Kini, nego ima i nekih želja. Naime, Kina već godinama želi da je Evropa prizna kao tržišnu privredu. Nada su uperene u Njemačku koja bi, zbog dobrih odnosa sa Kinom, mogla da utiče na odluke u Briselu.

Sporna su i neka međunarodna pitanja: Kina je skeptična prema sankcijama Siriji, a ne slaže se ni sa vojnom akcijom protiv Libije. I na kraju, vječito pitanje ljudskih prava. I o tome će biti riječi tokom posjete. Pomenimo samo svjetski poznatog umjetnika Aj Vej Veja koji je poslije dva i po mjeseca iznenadno pušten iz zatvora. Svijet je to pozdravio, ali njemačka kancelarka Angela Merkel je izjavila da puštanje na slobodu može biti samo prvi korak ka većem poštovanju ljudskih prava.

Autori: Rut Kirhner, Dijana Roščić

Odg. urednik: Senad Tanović