Koje boravišne dozvole važe za strance u Njemačkoj?

Novim zakonom o doseljavanju, koji je donesen 1. januara 2005. godine, promijenjen je postojeći zakon o boravku stranaca u SR Njemačkoj. Sada postoje dvije boravišne dozvole. Preduslovi za njihovo dobijanje su osigurana egzistencija, nepostojanje razloga za izručenje u zemlju porijekla i da boravak ne ugrožava interese Njemačke.

Prva vrsta dozvole je takozvani „Aufenthaltserlaubnis“, dozvola boravka koja je određena svrhom boravka i vremenski ograničena. Ovu vrstu dozvole dobijaju mahom oni koji su u Njemačkoj radi usavršavanja jezika ili školovanja odnosno studiranja. Medutim, ova vrsta boravka može se dodijeliti i iz humanitarnih ili političkih razloga.

Ograničena i stalna viza

Stranci koji su uživali status azilanata i kojima se zakonski taj status ne može osporiti, dobijaju stalnu boravišnu vizu, takozvani “Niederlassungerlaubnis”. Uslov je da su prethodno imali ograničeni boravak od najmanje tri godine. Slična pravila važe i za bračne partnere njemackih državljana koji žele da žive u Njemačkoj. Međutim, bračni partneri stranih državljana moraju da ispune i dodatne uslove. Jedan od njih je da jedan od partnera već ima neograničeni boravak „Niederlassungserlaubnis“. Pod posebnim uslovima se ograničeni boravak može preinačiti u stalni. I to između ostalog i onda kada osoba u Njemackoj živi već pet godina, samostalno zarađuje za život i govori njemački jezik. Druga vrsta boravka je prostorno i vremenski neograničena i omogućava stranom državljanimu da dobije radnu dozvolu. Strancu je time omogućeno da učestvuje na tržištu rada uz, doduše, male izuzetke. Izuzeci važe za činovnička zanimanja ali i za ljekare. U velikom broju slučajeva se ljekarima odmah ne daje Niederlassungserlaubnis. Oni često moraju pristupiti dugotrajnom doškolovavanju. Ali i tu postoje izuzeci za visoko-kvalifikovani kadar.

Za građane EU posebna pravila

Za građane zemalja članica EU važe posebna pravila. Oni imaju pravo da žive u Njemačkoj, u njoj studiraju i rade. Njima se dodjeljuje specijalna dozvola boravka, koja na pocetku najčešće važi pet godina. Nakon pet godina oni mogu da podnesu zahtev za dobijanje neograničene dozvole boravka. Posebna vrsta vize izdaje se i osobama koje nemaju namjeru da se u Njemačkoj zadržavaju duže. Najčešće su to tranzitne vize ili vize u svrhu posjete. Onaj ko je u posjedu takve vize ne smije ostati duže od tri mjeseca u Njemačkoj u vremenskom periodu od pola godine.

Autor: Sonila Sand/Zorica Dragičević

Odg. urednik. Jasmina Rose