Koliko Boga treba Evropi?

Na predstojećem suretu EU 18. i 19. Oktobra, ministri vanjskih poslova zemalja članica trebali bi okončati razgovore oko novog Ustava. Predsjdenik evropskog parlamenta Hans-Gert Poetering još jednom je naglasio kako razgovore treba što prije privesti kraju.

Istovremeno evropski demokrišćani, posebno oni iz Njemačke kritikovali su izbacivanje hrišćanskih vrijednosti iz novog nacrta Ustava, medju kojima su i jevrejski simboli. I bavarski premijer Edmund Stoiber, koji se uskoro povlači iz politike na 60. godišnjici organizacije “Junge Union” –podmlatka CDU-a je rekao: “Naša Evropa je krišćanska”, te je zatražio da se u Ustav ipak unesu krišanske vrijednosti.

Iako se statistički gledano preko 80 % svih stanovnika Evropske Unije osjećaju da pripadaju jednoj crkvi ili religioznoj grupaciji, za Boga,ipak, nema mijesta u Ustavu. Nakon što se dugo raspravljalo kako u Ustav unijeti hrišćanske vrijednosti, sve više je preovladavao stav kako državu treba odvajati od crkve:

Naizad radi Francuske i Belgije nije uspjelo da se zaobilaznim putem Ustav Evropske Unije osvrće na religijske vrijednosti jer ove dvije države u svojim ustavima sadrže laicizam, što podrazumijeva odvajanje države od crkve. Ovaj socijal-demokratna i službenik Parlamenta Evropske Unije, koji je istovremeno i predsjedavajući Ustavne komisije lično je doživio tu raspravu prosudjujući između protivnika i pristalica.

Iako su neke pretežno katoličke zemlje poput Njemačke, Italije i Poljske bile za to, da Ustav uvažava religijske vrijednosti, Parlament Evropske Unije odlučio je protiv. Ali i pored toga, politika Evropske Unije nije bezbožna niti je antireligiozna asocijacijka država.

Samim tim što i crkve svoje interese u Briselu ostvaruju i preko svojih lobista. No, ipak demohrišćan i predsjednik Parlamenta Hans Poettering smatra, da novi Ustav Evropske Unije, koji bi se terebao okončati do kraja ove godine, sadrži i religozne vrijednosti, kao što su to solidarnost i socijalna pravda.

“Oni koji su pored prosvjećenosti grčke filozofije i rimskog prava tražili da Ustav u obzir uzima hrišćanske i jevrejske vrijednosti, ovim ne bi trebali biti razočarani. Mora se reči, da ovaj ustav sadrži i hrišćanske vrijednosti i hrišćanska sliku o čovjeku.”

Iako hrišćanska vjera u Evropi dominira, pripada joj 75 % stanovništva, svjesno se odustalo od izričitog spominjanja te vjere, kako se Muslimani, Jevreji i druge grupe naroda nebi osjećale pogođenim.

Po mom mišljenju bolje je da je Ustav Evropske Unije šire formulisan, da se neko nebi osijećao kako je ostavljen po strani. Mislim, da je dobro formulisan, jer sadrži kulturno i religiozno naslijeđe unutar država članica, dok je treći element naslijeđe francuske kulturne revolucije.

Ove su važne tri komponente utkane u novi evropski model Ustava.

Katolik Hans Gert Poettering smatra da odnos prema Bogu u Evropskom Ustavu nije obaveza, ali da su religiozne vrijednosti u svakodnevnoj politici od bitnog značaja, posebno kada se radi o etičkim pitanjima.

”Sve ovo naravno ima indirektnu ulogu, premda se direktno pominje određena religija. Na primjer kada govorimo o osnovnim vrijednostima čovjeka, kao što je naprimjer odnos prema starijim ljudima u porodici ili kako da se postavimo prema pitanjima manipulacije genima. Jer na kraju uvijek dolazimo do slike i ponašanja čovjeka u odrdjenoj sredini, a to neizostavno tangira i pitanje odnosa prema vjeri.”

Konkretno već na ulazu u zgradu Evropske Unije u Briselu, može se zamjetiti, da su sadržaji neophodni parlamentarcima raznovrsni i brojni: knjižara, banke, hemijska čistaonica, fitness-studio. Ali sasvim diskretno smijšten je i prostor za obraćanje Bogu. Vrijeme molitve je tano svakog četvrtka, bez obzira na religijsku konfesiju. Ali religijski simboli u ovom evropskom izdanju su izostavljeni. Ali predsjednik Evropskog parlamenta Hans-Gert Poetering još nije izgubio nadu, da će se jednom i Bog naći u tekstu Ustava.

”Kao hrišćanin mogu reći, mi smo uvjek ispunjeni vjerom i nadom.

Sa vjerom u sebe, okrenuti smo u budućnost, posebno kada je riječ o vjeri u budućnost Evrope.”

Jo Leinen iz Ustavne komisije, ne vidi šansu, da bi zemlje sa naglašenom religiskom opredjeljenost u dogovoru oko konačnog teksta Ugovora mogle ugraditi u ovaj dokument.

Poljska i Italija su pokušale da odnos prema Bogu ugrade u evropski ustav. Angela Merkel je kao predsjedavajuća Evropske Unije, tokom prošle godine, uspješno obavila nekolko kosultacija, ali saglasnost o tome nije postignuta. Na proteklom susretu vrha Evropske Unije bilo je jasno, da se u tom pogledu nije postigao napredak. Diskusija na ovu temu,ipak, nije završena.

Bernd Riegert