Kosovo: Pregovori traju, dogovora nema

Između Beograda i Prištine postoji načelna saglasnost oko formiranja zajednice ili asocijacije opština sa većinskim srpskim stanovništvom sa cijele teritorije Kosova. Ta zajednica bi trebalo da obuhvati najmanje devet opština, a izvjestan napredak je postignut i kada je riječ o organima koje bi takva zajednica Srba sa Kosova trebalo da ima. Ipak, otvoreno ostaje pitanja izbora tih organa, kao i njihovih nadležnosti:

„Razgovarali smo o zajednici srpskih opština, koja bi trebalo da se formira u okvirima kosovskog zakona. Ni u kom slučaju u obzir ne dolazi formiranje zajednice koja bi imala izvršnu i zakonodavnu vlast ili bi predstavljala „Ahtisari plus plan“. Naprotiv, sve će ostati u granicama zakona Kosova i evropskih standarda“, izjavio je premijer Kosova, Hašim Tači, po završetku šeste runde dijaloga u Briselu.

Optimizam i posljedice

I dok Tači poručuje da je „postignuta usmena saglasnost“ o rasformiranju paralelnih institucija, kao i da je „optimističniji u pogledu normalizacije odnosa između dvije države“, premijer Srbije, Ivica Dačić,  kaže da „ne zna da li je optimista“ po pitanju dogovora i dodaje da niko ne bi trebalo da računa na to da će Srbija zbog datuma za početak pregovora učiniti nešto što nije u njenom nacionalnom i državnom interesu:

„Ovo je ozbiljna i težak problem, i razgovori su teški i ozbiljni. Riječ je o rješavanju problema koji će, sa jedne strane, otkloniti paralelizam institucija, a sa druge strane, izraziti svu posebnost i specifičnost srpskog naroda na Kosovu i Metohiji. U tom smislu je to nemoguće riješiti samo onim rješenjima koja postoje u kosovskim zakonima jer to ne podrazumeva izvršna ovlašćenja zajednice.“

Srpska strana tako ocjenjuje da nadležnosti koje je Priština spremna da da kosovskim Srbima „nisu dovoljna da obezbjede da srpska zajednica bude značajan faktor na političkoj sceni Kosova“.

Ključna faza se nastavlja

Zvanični Brisel ipak ocjenjuje da je „napravljen napredak“, ali i da i Beograd i Prištinu, u narednim danima, očekuje mnogo posla, ali i kompromisa. Istovremeno poručuje se da i nema puno vremena do ocjene napretka u dijalogu, koju bi Ketrin Ešton trebalo da predstavi 16-og aprila, a na osnovu koga bi zemlje članice 28. juna trebalo da odluče o datumu za početak pristupnih pregovora Srbije.  Zato je za 20. mart predviđena nova runda razgovora, u ovoj, kako je u Briselu zovu „ključnoj fazi“ dijaloga, koja bi trebalo da da odgovor na „ključno pitanje“, a to je obostrano prihvatljiv dogovor o nadležnostima i karakteru srpske zajednice na Kosovu.