Muzika bez muzičara?

U augustu ove godine Jutjub zvijezda Tarin Sadern proslavila je komercijalno lansiranje svog debitantskog albuma "I AM AI", koji je napravila uz pomoć kompjuterskog softvera za vještačku inteligenciju (AI). Koristila je program pod nazivom "Amper", softver za kompozitore i muzičke producente sa otvorenim kodom. U kreativnom procesu koji obrađuje informacije u računaru - dužinu muzike, tempo i tonalitet, Sadern softveru daje zadatak da proizvede kompoziciju. Zatim ona napravi aranžaman različitih dijelova kompozicije, da bi na kraju stvorila konačnu strukturiranu pjesmu. Ovaj debi je stoga slavljen kao "prvi album koji je u potpunosti proizveden vještačkom inteligencijom".

Revolucionarna tehnologija?

Koliko god to uzbudljivo zvučalo: neki stručnjaci za komponovanje sa algoritmima su sve samo ne impresionirani. "Ljudi su već eksperimentisali sa kompjuterski generisanom muzikom, u suštini od kako postoji "Push Button" automatski mjenjač - a to je bilo još 1956. godine", kaže dr. Nik Kolins, autor više knjiga o ovom inovativnom muzičkom pravcu i suosnivač "Chorch Punch", nezavisnog lejbla koji proizvodi algoritamsku muziku. On kaže da je jasno da "I AM AI" nije prvi AI album odnosno album koji je napravljen sa vještačkom inteligencijom.

Umjetnik zvuka i muzičar Brajan Eno ("Talking Heads"), koji je stvorio izraz "računarski generisana muzika", od devedesetih je radio sa algoritmima i tehnologijom vještačke inteligencije - i to vrlo uspješno. Međutim, iako je Eno već sastavio i producirao veliki broj albuma koji koriste ove AI programe i posebnu aplikaciju (Scape) za tu ambijentalnu muziku, tehnologija koja se nalazi iza softvera otvorenog koda "Amper" je drugačija. Dio ovog novog talasa AI muzičkih kompozicija i produkcija su startapovi poput "Jukedeck", "Groov.Al" i "Humtap". "Amper" je program on demand koji pruža jeftine besplatne pjesme za svakoga - za proizvođače muzičkih video klipova pa sve do onih koji prave oglase za online marketing.

Kreativna eksploatacija?

Kao i mnoge tehnološke revolucije i vještačka inteligencija stvara strah od tehničkih inovacija sklonim smetnjama, od ponavljanja i piraterije u svakom industrijskom sektoru koji s tim dolazi u kontakt. Za nezavisne kompozitore i muzičke producente koji rade sa svojom originalnom muzikom, čini se kao da aplikacija može da reprodukuje njihov rad kao umjetnika i muzičara, ali za manje novca i za mnogo manje vremena.

Džon Grouvs direktor "Groves Sound Communications" i međunarodno „teška kategorija" u oblasti muzike za oglase, nije zabrinut zbog AI aplikacija: "To će se uvući u muzičku industriju kao i svaka druga kompjutersko-tehnička inovacija", kaže on. "Ali mi ćemo s tim dobro izaći na kraj kada shvatimo da su kreativne mogućnosti te novine veće od negativnih efekata."

Autor Kolins podsjeća na rasprostranjeni strah od novih tehnologija u muzičkoj industriji: "To mi liči na protest sindikata muzičara i kompozitora u 80-im protiv upotrebe MIDI računara (muzički instrument digitalni interfejs)" kaže on. "Ali pogledajte sve kreativne mogućnosti koje su proizašle iz ove tehnologije u muzičkom smislu." (Pink Flojd, Kraftverk itd. - napomena urednika)

Valerio Velardo, direktor kompanije "Melodrive", startapa koji je pionir muzike za kompjuterske igre, čak tvrdi da se nalazimo uoči sljedećeg talasa demokratizacije u kreativnoj industriji. "Danas skoro svi na pametnom telefonu imaju digitalni fotoaparat prvoklasnog kvaliteta, ali to ne znači da su zbog toga nestali prvoklasni profesionalni fotografi", kaže on. "Isto će biti sa vještačkom inteligancijom (AI), i sumnjam da će uloga kompozitora biti oštećena ovom novom tehnologijom."

"Muzika sama po sebi ima problema", kaže muzikolog Stiven Jan sa Univerziteta Hadersfild u intervjuu za DW. "To je jedna od kognitivno, mehanički i emocionalno najzahtjevnijih aktivnosti čovječanstva, zbog čega je kompjuteru izuzetno teško da je reprodukuje."

Visoko kreativan računar

"Još smo u fazi istraživačke kreativnosti", kaže Velardo iz "Melodrive". On ističe da su AI sistemi sposobni da uče i mogu funkcionisati unutar granica konceptualnog prostora. Na ovaj način mogu da imitiraju svaki muzički stil. Ali kreativnost koja se transformiriše ili sposobnost stvaranja novih stilova muzike tehnički bez konceptualnih granica je još uvijek daleko, kaže Velardo, naziva to "svetim gralom kompjuterske kreativnosti".

Kakav uticaj će napredovanje AI imati na muzičku industriju? Direktor kompanije "Amper" preporučuje da ne treba biti previše kritčki nastrojen, kako bi kreativne vizije mogle dalje da se razvijaju. Ali da li će to dovesti do više „polugotove" muzike? Nik Kollns, specijalista za algoritme, kaže da neće i ističe da ima "dovoljno različitih programera na različitim projektima" koji razvijaju ovo raznovrsno radno okruženje.

Ali, da li će umjetnici jednog dana biti suvišni? Paskal Pilon, direktor startup kompanije "Landr", koji za finalnu muzičku produkciju koristi Big Data i automatske mašine za učenje, ne vjeruje da će se to dogoditi. "Muzika je i pričanje priče. Mi takođe cijenimo ličnost umjetnika, a i ne vjerujem da ljudi žele da slušaju muziku koja se proizvodi isključivo kompjuterom."