Novi napadi u Uzbekistanu

Dan nakon serije krvavih atentata u Uzbekistanu je, u racijama, novim atentatima i potrazi policije za pociniocima, ubijena najmanje 21-a osoba. Medju ubijenima su i dva atentatora-samoubice. Vlasti Uzbekistana odgovornost za napade pripisuju islamskim ekstremistima. Uzbekistan je od 11. Septembra vazan saveznik SAD-a u borbi protiv terorizma.

Situacija u Uzbekistanu i dalje je nestabilna. Jucer su napadaci aktivirali bombu u blizini jedne policijske stanice u Taskentu a potom otvorili vatru na policajce. Nakon toga su pobjegli u jednu stambenu zgradu. Policajci su, pokusavajuci da ih uhvate, koristili tenkove. U isto vrijeme druga grupa terorista pokusala je dignuti u zrak branu jezera, koje sluzi kao rezervoar pitke vode u blizini Taskenta. U tu svrhu eksplodirao je jedan minibus, pun eksploziva ali teroristima nije uspjelo da sruse branu. Da jeste, doslo bi do katastrofe velikih razmjera, u kojoj bi cijeli glavni grad Uzbekistana bio pod vodom.

Nakon serije teroristickih napada nijedna pijaca u gradu ne radi. Stanovnistvo je zamoljeno da ostane kuci. Sredstva gradskog saobracaja ne rade, saobracajnice su blokirane. Predsjednik Karimow je u TV obracanju naciji izjavio da su napadi dugo pripremani i da iza njih najvjerovatnije stoji Islamski pokret Uzbekistana, partija ciji je rad zabranjen. Portparoli ovog pokreta saopstili su medjutim da nemaju nikakve veze sa ovim napadima. Ministar vanjskih poslova Uzbekistana smatra da su atentate pocinili islamski fundamentalisti iz inostranstva. On cvrsto vjeruje da je sve djelo Al Kaide. I Ruski list Wremja Nowostej vjeruje da napadi u Uzbekistanu imaju veze sa napadima u Madridu.

No, oni nece prouzrokovati smjenu vlade kao u Madridu, smatra ruski politolog Aleksej Malaschenko. Samoubilacki atentati mogli bi biti i provokacija predsjednika Islama Karimova ili njegove tajne sluzbe. U to medjutim ne vjeruju ni najljuci protivnici i kriticari uzbekistanskog predsjednika. Uzbekistan je nakon raspada Sovjetskog Saveza dobio nezavisnost. U njemu zivi 25 miliona stanovnika, pretezno Muslimana. Predsjednik Karimov propagira prelaz na demokratiju i trzisnu privredu uz kontrolu drzave. Pri tome je njegovo carstvo lose prikrivena diktatura.

Karimov se posebno ostro obracunava protiv islamskih fundamentalista, koji traze da Uzbekistan postane islamski Emirat, kojim bi pripale i teritorije Tadzikistana i Kirgistana. Islamski pokret Uzbekistana Karimovu je objavio sveti rat. Samoproklamovani cilj ovog pokreta je svrgavanje predsjednika Karimova i stvaranje kalifata, jedne islamsko fundamentalisticke drzave u srcu Azije.