Plan EU za BiH: Šta će reći Vašington i Moskva?

Njemačka štampa od 13.11.2008 donosi niz članaka koji se odnose na region Zapadnog Balkana. Kada je u pitanju Bosna i Hercegovina, list Tageszeitung iz Berlina osvrće se na strategiju Evropske Unije od 6 tačaka, kojom se namjerava ubrzati proces reformi i približavanje Bosne i Hercegovine Evropskoj Uniji. Autor članka podsjeća da su prethodno ministri odbrane Evropske Unije zbog stalnih napetosti u ovoj zemlji odustali od povlačenja trupa EUFOR-a, produživši njihov mandat za 6 mjeseci i analizirajući situaciju pojašnjava: "Dosadašnji Ustav , baziran na Dejtonskom mirovnom sporazumu, Bosnu i Hercegovinu je podijelio na dva etnički definirana entiteta. Time se koči proces integracija ove zemlje u EU. Do sada je bošnjačko vođstvo u Sarajevu plediralo za jačanje zajedničke države a srpske valsti u Banja Luci za slabljenje države. Premijer Republike Srpske Dodik je prije nekoliko sedmica prijetio referendumom, otcjepljenjem od Bosne i Hercegovine i samostalnim putem u evropske integracije. Ovakvom razvoju situacije sada se odlučno suprostavila Evropska Unija i traži da joj se iz Bosne i Hercegovine za pregovore obraćaju jednim, jedinstvenim glasom. Brisel je doduše odustao od uslova da novi Ustav bude pretpostavka za proces približavanja u okviru Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju. Ali zato je naglasio da integracija u Evropsku Uniju može uslijediti samo na bazi novog Ustava", piše Tageszeitung.

Šta će uraditi Vašington i Moskva?

Tageszeitung iz Berlina se osvrće i na buduću ulogu visokog predstavnika, koji je u OHR-u raspolagao sa tzv. Bonskim ovlastima, koje su mu dopuštale da smjenjuje neposlušne političare i mijenja zakone, ukoliko nisu u duhu Dejtonskog sporazuma: "Evropska Unija sada ponovo hoće da visokog predstavnika zamijeni specijalnim predstavnikom Evropske Unije. On bi imao ograničen uticaj na politiku ali bi nadgledao proces reformi u BiH. Prisustvo međunarodne zajednice ograničilo bi se samo na predstavnike Evropske Unije. Amerikanci i Rusi, koji su zastupljeni u OHR-u izgubili bi svoj uticaj. Za ovaj plan još nije pala konačna odluka, jer UN mora potvrditi tranziciju OHR-a u EUSR. Osim toga veliko je pitanje da li će vođstvo u Vašingtonu i Moskvi podržati politiku Evropske Unije u svim njenim tačkama, zaključuje "Tageszeitung" iz Berlina.

Pavle i dalje patrijarh

Štampa na njemačkom jeziku osvrće se na saopštenje Srpske pravoslavne crkve od srijede (12.11.2008), po kojem bolesni patrijarh Pavle, koji se više od godinu dana nalazi u bolnici, i pored toga što je zamolio da bude razriješen dužnosti, formalno zadržava ovu funkciju. Frankfurter Allgemeine Zeitung prenosi pisanje beogradske Politike, koja kaže da je to potpuno neočekivan korak i dodaje: " To znači da se od 45 vladika nije uspjela izboriti frakcija, koja traži izbor novog patrijarha. Načelno patrijarh ostaje u službi sve do smrti. Ali borba za vlast u Srpskoj pravoslavnoj crkvi još nije odlučena", piše FAZ.

Korist ima samo Amfilohije

Neue Zuericher Zeitung osvrće se najprije na veze patrijarha Pavla sa režimom Slobodana Miloševića: "U vrijeme svog službovanja, više je koljača dobilo blagoslov pravoslavnih sveštenika, bez da je crkva poduzela nešto protiv toga. Ista optužba morala bi se odnositi i na katoličke i muslimanske vjerske predstavnike u susjednim zemljama, koje graniče sa Srbijom", konstatuje Neue Zuercher Zeitung a potom analizira borbu za vlast u Srpskoj pravoslavnoj crkvi: "Spriječavanje izbora nasljednika patrijarha Pavla poznavaoci prilika ocjenjuju pobjedom konzervativnih snaga. Korist od prolongiranja odluke o imenovanju nasljednika patrijarha Pavla može imati samo mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije Radović. Od kako je patrijarh Pavle u bolnici, on kao njegov zamjenik već obavlja dio poslova. I u budućnosti bi, prema nepotvrđenim informacijama, Amfilohije trebao imati još veća ovlaštenja. Energični mitropolit, koji je na univerzitetu u Bernu studirao istoriju katoličke crkve, vodi političku borbu protiv nepriznate Crnogorske pravoslavne crkve, osnovane 1993. Amfilohije je tokom posljednje krize u regionu istupao kao Hardliner. Protiv njega se navodno vodi i istraga u Haškom tribunalu."