Pomirljiva reakcija SAD-a
13. august 2009
Krajem 1960. Amerikanci su izabarali Džona F. Kenedija za predsjednika. Kenedi još nije bio položio zakletvu kada je tadašnji njemački ministar spoljnih poslova Hajnrih fon Brentano rekao:
„Čvrsto sam uvjeren da će izborom novog predsjednika Kenedija njemačko-američki odnosi ući u novu fazu, ali će i dalje počivati na istim osnovama.“
Junaci berlinskog vazdušnog mosta
Nekoliko mjeseci poslije, 13. avgusta 1961. Istočni Berlin je počeo da izoluje Njemačku Demokratsku Republiku od Zapada. Izgradnja Berlinskog zida bila je dio tih mjera. DDR i Sovjetski Savez nisu znali drugi način za zaustavljanje rijeka izbeglica koje su iz Istočnog Berlina bježale na Zapad. Samo u prvih sedam mjeseci 1961. godine iz DDR je pobjeglo 150.000 građana. Prethodnih godina otišlo je tri miliona ljudi. Radilo se o visoko kvalifikovanim mladim ljudima.
Predsjednik SAD Džon Kenedi poslao je u podijeljeni Berlin generala Luciusa Kleja, junaka berlinskog vazdušnog mosta iz 48/ 49. i potpredsjednika Lindona Džonsona. Kenedi lično posjetio je Saveznu Republiku Njemačku 1963. godine kada je izgovorio istorijsku rečenicu:
„Ja sam Berlinjanin!“
Kenedijeva harizma je pomirila Berlince sa Sjedinjenim Državama. Kada je počela izgradnja Berlinskog zida, mnogi su računali na veće angažovanje SAD. Ali, Kenedijeva administracija, kao i njemački kancelar Adenauer, reagovali su pomirljivo. Znali su da je svijet na pragu nuklearnog rata.
U sljedećim godinama uvijek iznova dolazilo je do razočaranja i razlika u mišljenjima između SAD i Njemačke. Ali, Njemačka je ostala najbliži američki saveznik u Evropi. 1989. godine Njemačku je posjetio Džordž Buš Senior. Njemački kancelar Helmut Kol je tada naglasio:
„Slavimo 40 godina Savezne Republike Njemačke. Riječ je o 40 dobrih godina i mi nismo zaboravili da smo to postigli uz podršku naših američkih prijatelja.“
9 novembra. 1989 srušen je Berlinski zid. Predsjednik Džordž Buš Senior je od početka bio jedan od najvažnijih zagovornika ponovnog ujedinjene Njemačke.
Autor: Miodrag Šorić/ ŽBŠ
Odg. urednik: Svetozar Savić