"Sjednica vlada u Banjaluci protiv inetresa BiH"

“Današnja sjednica je od istorijskog značaja”, rekao je premijer Republike Srpske Aleksanda Džombić navodeći uspješne projekte koji su do sada realizovani. Među njih, premijer je uvrstio izgradnju mosta na Rači, ulaganje “Hemorfama”, poslovanje “Komercijalne banke”, ali najvažniji, kupovinu “Telekoma Srpske”.

“Spremni na saradnju sa regionom”

Resorna ministarstva potpisala su ugovor o realizaciji kredita Vlade Srbije prema Vladi RS za nabavku 200 teretnih vagona za “Željeznice RS” u vrijednosti od 16 miliona evra. “Ovaj kredit iznosi 14 miliona i 400 hiljada evra, na period od 18 godina, grejs period od tri godine i kamatnu stopu od jedan odsto. Zatim kredit koji Vlada Srbije odobrava Srpskoj za informatizaciju osnovnih škola za nabavku računarske opreme u iznosu od 4,5 miliona maraka”.

Premijer Srbije Mirko Cvetković rekao je da su odnosi Srbije i Republike Srpske nabolji do sada i da je Srbija posvećena Sporazumu o specijalnim i paralelnim vezama i saradnji, ali ne samo sa RS već i sa cijelim regionom. “Mi smatramo da je ova sjednica vlade istovremeno i neka vrsta prikaza odličnih političkih odnosa, ali i želje Srbije da obavlja regionalnu saradnju”.

Protiv autentičnih interesa BiH

Analitičari međutim smatraju da održavanje zajedničke sjednice Vlada Srbije i Srpske ne može poboljšati odnose između Srbije i BiH već ih samo može pogoršati. Analitičar Ibrahim Prohić kaže da iako je Dejtonskim sporazumom definisana mogućnost održavanja Specijalnih i paralelnih veza, navodi i da Srbija vodi dvostruku politiku deklarišući se za samostalnost BiH, ali iza scene radi protiv autentičnih interesa BiH.

“Ja ne vjerujem u iskrenost namjera. Mislim da (Boris) Tadić i politika koju on vodi pokušava kompenzovati, bar na simboličkoj ravni gubitak Kosova, sa konstantnim prisustvom i prijetnjom cjelovitosti Bosne i Hercegovine.”

Nevjerovatan prvi zadatak rekonstruisane Vlade Srbije

Direktor Centra za regionalizam iz Srbije, analitičar Aleksandar Popov kaže da ova sjednica ima jaku političku dimenziju. “Za nas, građane Srbije, je nevjerovatno da je prvi i najvažniji zadatak rekonstruisane Vlade Srbije da održi zajedničku sjednicu sa Vladom Republike Sprske umjesto da rješava gomilu problema zbog kojih je i došlo do rekonstrukcije.”

Popov ipak kaže da to ne odudara od sporazuma o Specijalnim i paralelnim vezama koji je dozvoljem Dejtonskim sporazumom, što je praksa i nekih drugih zemalja. Međutim osude održavanja ovakve sjednice koje dolaze iz Federacije, jer bi odnosi trebalo da se održavaju sa vladom BiH, odnosno Savjetom ministara, opravdane su, smatra Popov: “Na prigovor da su previše srdačni odnosi i da nadilaze Sporazum o specijalnim i paralelnim vezama, predsjednik Tadić je jednom prilikom rekao da je Srbija spremna na takve odnose i sa Federacijom. Međutim, to bi trebalo da budu specijalne i paralelne veze sa celom državom ako hoćemo da doprinesemo njenoj stabilnosti”.

Slaba praktična korist od specijalnih veza

Popov podsjeća da su Evropa i SAD najavile da će BiH biti u fokusu njihovog interesovanja, tako da je nejasno koliko će ovakve stvari biti od koristi poboljšanju sveukupnih odnosa.

Inače u okviru Sporazuma o specijalnim i paralelnim vezama do sada je potpisano 27 sporazuma iz različitih oblasti između Srbije i Republike Srpske. Međutim, pitanje je koliko su ti sporazumi realizovani, jer je je malo konkretnih projekata od kojih su koristi imali građani s obje strane Drine. Primjer subvencija za kupovinu kragujevačkog “Punta” iz Srbije i namještaja iz Republike Srpske nije realizovan do kraja, jer ni Srbija ni RS nemaju novca za subvencije. 2009. godine otvorena je Osnovna škola “Srbija” na Palama, koja je pored ostalog rezultat odnosa o Specijalnim i paralelnim vezama RS i Srbije.

Autor: Dragan Maksimović, Banjaluka

Odg. urednik: Svetozar Savić