Srbija tri dana do kandidatskog statusa?

U Briselu se danas (27.02.) sastaju ministri spoljnih poslova zemalja članica EU. Tokom današnjih razgovora, koji će se odvijati pod predsjedavanjem šefice evropske diplomatije, Ketrin Ešton, Savmet ministara bi trebalo da razmotri političke aspekte i napredak ostvaren u dijalogu Beograda i Prištine. Nije predviđeno da ovaj sastanak rezultira zaključcima, već da pripremi „teren“ za utorak (28.02.) kada bi u okviru Savmeta ministara opštih poslova EU trebalo da se raspravlja o tome da li je Srbija ispunila sve neophodne uslove za odobravanje kandidatskog statusa. Konačnu odluku bi trebalo da donesu šefovi država i vlada EU koji će se 1.03-2.03. okupiti na samitu u Briselu.

Beograd i Brisel u očekivanju pozitivnih vijesti…

Tokom prethodne sedmice u Briselu se sa puno optimizma pričalo o novom koraku Srbije na putu ka članstvu u EU. Evropska komisija i dalje stoji iza svog prijedloga, iz oktobra prošle godine, kada je preporučila Srbiju za mjesto kandidata za članstvo u EU. Neke od članica EU, Francuska, Italija, Austrija, Bugarska, Češka, Slovačka i Mađarska i zvanično su od šefice evropske diplomatije zatražile da se Srbiji odobri kandidatski status. Iz danskog predsjedavanja EU, takođe poručuju da je pitanje kandidature Srbije visoko na evropskog agendi, da je većina zemalja članica podržava, ali i naglašavaju da je neophodno da se ta odluka donese jednoglasno. Specijalni izvjestilac EP za Srbiju, Jelko Kacin, za DW kaže, ovim povodom kaže da je realista i optimista, ali da „ništa nije dogovoreno dok sve nije dogovoreno“:

„Zapravo o tome odlučuju one države članice koje do sada nisu podržavale Srbiju. Većina je još u decembru bila za dodjeljivanje statusa. Oni koji odlučuju su upravo ti koji do sada nisu bili ubijeđeni. Od njihove procjene zavisi da li će se u ovom trenutku postići konsenzus.“

…ali, ništa nije dogovoreno dok sve nije dogovoreno

I dok je pozicija Njemačke, koja u decembru nije podržavala kandidatski status Srbije, sada pozitivna, Rumunija i Litvanija su se pojavile sa nerazjašnjenim stavom o tom pitanju. Za Rumuniju, problem je u priznavanju vlaške manjine u Srbiji, dok je kandidatura šefa srbijanske diplomatije, Vuka Jeremića za mjesto predsjedavajućeg Geneneralnim savjetom UN, „trn u oku“ Litvanaca, koji imaju svog kandidata za to mjesto. Međutim, dogovorom Beograda i Prištine o regionalnom predstavljanju Kosova i primjeni zajedničkog upravljanja prelazima, Srbija je ispunila dva od tri „zvanična uslova“ koje joj je u decembru, prilikom odlaganja dodjele kandidatskog statusa, postavio Savjet EU. Kada je u pitanju treći uslov, saradnja sa Euleksom, došlo je do spuštanja tenzija na sjeveru Kosova, a neke od barikada su i uklonjene. Ipak, u posljednjem saopštenju Euleksa stoji da evropska misija na Kosovu i dalje nema „stalan i bezuslovan“ pristup sjeveru.

Autor: Marina Maksimović

Odgovorni urednik: Mehmed Smajić