"Ugušite Dučkea gasom"

Prije 40 godina, mase mladih ljudi uzdale su se u harizmatičnog Rudija Dučkea, da ih predstavlja u zahtjevanju promjena u njemačkom društvu. Dučke je u ime Socijalističkog saveza studenata Njemačke (SDS), iznio nedostatke njemačke kulture: nedemokratske reforme nametnute univerzitetima i društvu i licemjerje bivših nacista koji su ponovo na moćnim pozicijama u vladi, 20 godina nakon Drugog svjetskog rata.

Nije vjerovao u sovjetski komunizam

Rudijeva supruga Grethen Dučke - Kloc prisjeća se: „Rudi je bio pun energije i uvijek spreman da pomogne ljudima u teškim situacijama“.

Rudi Dučke studirao je na Slobodnom univerzitetu u Berlinu, a 1965. se pridružio SDS-u koji je predvodio studentski pokret narednih godina. Dučke i studenti bili su nezadovoljni Njemačkom, ali i američkim ratom u Vijetnamu i uzvikivali su ime vijetnamskog komunističkog vođe Ho Ši Mina tokom protesta na ulicama Berlina.

„Rudi je oštro kritikovao organizaciju društva i smatrao da od ekonomske i socijalne strukture profitira mali broj ljudi, dok većini one donose patnju“, kaže njegova supruga. Ipak, hrišćanin i pacifista Dučke, nije vjerovao ni u sovjetski komunizam.

Preživio metak, ne i epilepsiju

Na studente, a posebno Dučkea, snažno su uticali Frankfurtska škola i njemački filozof Herbert Markuze, koji je studirao autoritarne strukture u Njemačkoj koje su kulminirale u nacizmu.

„Studenti koji su tokom 60-ih u Njemačkoj morali da se suoče sa činjenicom da su njihovi roditelji podržavali Hitlera, smatrali su da to više ne smije da se ponovi. Zato su odlučili da okončaju autoritarne strukture - u porodici, školama, na radnom mjestu, svuda!“

Mnogi ljudi kažu da je 68-aški pokret bio uspješan u mijenjanju stavova u Nemačkoj. Ali, uspjeh je imao cijenu. U junu 1967. policija je ubila studenta Bena Onezorga tokom protesta u Berlinu. Nasilje je raslo. Ljudi su na zidovima pisali „ugušite Dučkea gasom“. Tako je 11. aprila 1968. Jozef Bahman pucao na vođu studenata.

Dučke je jedva preživio, a da bi dobio bolju medicinsku pomoć sa ženom i dvoje djece otišao je u Italiju, potom u Englesku. Od 1971. do 1979. porodica je živjela u Danskoj. Dučke je imao redovne epileptičke napade. Posljednji i kobni, bio je na Badnje veče 1979. godine.

Autor: Luiza Šefer/ Ivana Ivanović

Odg. urednik: Svetozar Savić