Ustavne promjene ne mogu riješiti problem tri naroda

Postoje razlozi za pretpostavku da predsjednik Srbije Boris Tadić pokušava da izvrši pritisak na lidere bosanskih Srba da pristanu na izmjene bosanskog ustava, ocjenjuje se u Beogradu. U tom kontekstu lideri Republike Srpske na Beograd gledaju kao na maticu od koje pokušavaju da dobiju podršku za, kako to oni tumače, protivljenje ukidanju Republike Srpske.

Kako na to gleda predsjednik Srbije, može se samo pretpostaviti, ističe za Dojče vele Aleksandar Fatić, direktor Centra za bezbjednosne studije. U tom smislu se čak ne može govoriti o nekom zajedničkom stavu Beograda kada je riječ o događanjima u Bosni, već samo o stavu Borisa Tadića, kaže Fatić:

“Sve je to jedna vrlo nesrećna i problematična situacija. Zbog toga što imate dva političara koji izražavaju veliku bliskost, pri tome jedan forsira nacionalni dnevni red u Republici Srpskoj, koji je vrlo ekstreman i vrlo kontraproduktivan za njegove proklamovane političke ciljeve. Govorim konkretno o Miloradu Dodiku. Sa druge strane, Tadić vodi jednu šizoidnu spoljnu politiku. On vodi politku koja se sve više širi umjesto da se fokusira. I više se u stvari ne zna šta su njegovi stavovi u odnosu na Evropsku uniju, ili šta su njegovi stavovi u odnosu na SAD”.

Podrška Demokratske stranke bosanskim Srbima

Politika koju Milorad Dodik vodi je loša, kaže Fatić, jer ona antagonizuje svakoga, a naročito međunarodnu zajednicu. On stalno govori o nekakvom referendumu, da je Bosna neodrživa država, o tome da bi Republika Srpska trebalo da se odvoji, a pri tome nema nikakve instrumente da to ostvari. Zabrinutost međunarodne zajednice je stoga očekivana, i ona sada pokušava da pronađe rješenje, ocjenjuje Fatić. Ono što se postavlja kao pitanje je da li na takvo ponašanje čelnika RS Beograd ima uticaja, ili je riječ o samostalnom vođenju politike:

“Ono o čemu je sada riječ na ovom tajnom sastanku jeste u stvari podrška Demokratske stranke, ili tačnije samog vrha DS bosanskim Srbima u Republici Srpskoj. U kojoj mjeri Demokratska stranka podržava stavove političara Republike Srpske je pitanje koje treba ispitati, i ono treba da bude postavljeno DS-u. Ona očigledno Dodika podržava faktički bezrezervno. Bar ja u javnosti nisam vidio nijednu ogradu ili kritičku izjavu u odnosu na Dodikove postupke”.

Upravo stoga se i predstavnici bosanskih Srba uglavnom upućuju pravo kod Borisa Tadića, jer je u njegovim rukama praktično skoncentrisana apsolutna vlast. Po riječima Aleksandra Fatića ustavne promjene u Bosni, na kojima insistiraju međunarodni zvaničnici, ipak ne mogu dovesti do konačnog rješenja političkih problema između tri naroda u dva entiteta.

Autor: Ivica Petrović, Beograd

Odg. urednica: Sanja Blagojević