Veliki korak ka bezviznom režimu sa Srbijom

“Ne postoje unaprijed utvrđeni rokovi do kada bi Evropska unija mogla građanima Srbije ukinuti vize”, izjavio je potpredsjednik Evropske komisije i odnedavno novi evropski komesar za pravosuđe, ljudske slobode i bezbjednost, Žak Baro (Jacques Barrot) nakon neformalnog sastanka evropskih ministara za transport, završenog kasno u utorak, na kojem je razmatrana i “uloga Balkana u izgradnji trans-evropskog transportnog sistema”.

“Mapa puta u pripremi”

Uoči današnje posjete Beogradu, komesar Baro je potvrdio da je “mapa puta” za liberalizaciju, a zatim i potpuno ukidanje viznih ograničenja koja će danas biti predstavljena resornim vlastima Srbije u pripremi i za sve ostale zemlje regiona. On je također istakao da je “mapa puta” za Srbiju prvi takav dokument kojeg je Evropska komisija u potpunosti razradila i spremna ga je predstaviti i početi njegovu realizaciju.

“Brzina kojom će se ići ka konačnom cilju bezviznog režima, isključivo će zavisiti od kapaciteta u Srbiji, a ne u Evropskoj uniji”, izjavio je Baro.

Šefovi diplomatije Evropske unije su na nedavnom zasijedanju u Luksemburgu za nepuna dva mjeseca po drugi put pozvali Evropsku komisiju da „u skladu sa zaključcima Vijeća ministara od 10 marta ove godine, u što kraćem roku započne dijalog sa zemljama zapadnog Balkana o postepenom ukidanju viznih ograničenja“.

Pravno-politički osnov za vođenje dijaloga o vizama formalno je utvrđen 24. aprila na sastanku stalnog Komitet za zapadni Balkan (Coweb) kada je, na temelju „polaznih principa“ koje je utvrdila Evropska komisija, pripremljena „mapa puta“ za vođenje bilateralnih pregovora sa svakom od zemalja regiona.

Težak put do bezviznog režima

Predstavnici Evropske komisije smatraju da će put do bezviznog režima za sve zemlje biti težak, ali da ne mora biti i dug ukoliko za to bude iskrene spremnosti s obje strane. Osim putnih isprava s biometrijskim podacima, potrebno je osigurati i potpunu kontrolu izdavanja pasoša, završiti proces usvajanje novih zakona o graničnoj upravi i tehnološkom opremanju graničnih prijelaza, usklađivanje zakona o legalnoj i ilegalnoj migraciji i azilu, pooštravanje mjera protiv kriminala i korupcije, te utvrđivanje dugoročne strategije za borbu protiv trgovine drogom, trgovine 'bijelim robljem' i 'finansijskog terorizma'.

Konačna odluka u rukama đefova diplomatije

Prema planu zvaničnog Brisela, evropski standardi iz oblasti slobode kretanja ljudi, trebalo bi da budu dostignuti do kraja naredne godine, ali svakoj od zemalja je ostavljena mogućnost da sama odlučuje o brzini kojom će se približiti bezviznom režimu.

Konačnu odluku o „zrelosti“ svake od zemalja, na prijedlog Komisije, ponovo će donijeti evropski šefovi diplomatije, imajući pritom u vidu i stavove ministara unutrašnjih poslova svih država članica Evropske unije.

Dijalog o viznom režimu sa Srbijom otvoren je u januaru, sa Makedonijom u februaru, a početkom marta sa Albanijom i Crnom Gorom, tako da je BiH ostala jedina balkanska zemlja bez utvrdjenog datuma za početak pregovora o novim viznim olakšicama.