Ένα διαφορετικό αποτυχημένο πραξικόπημα

Ολόκληρη η χώρα ήταν χθες βράδυ επί ποδός, όλοι προσπαθούσαν να καταλάβουν τι συμβαίνει. Σήμερα η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι η απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος απέτυχε. Ωστόσο ακόμη το μέλλον διαγράφεται αβέβαιο. Δεν πρόκειται για ένα πραξικόπημα όπως όλα τα προηγούμενα στρατιωτικά πραξικοπήματα που βίωσε ο τουρκικός λαός στο παρελθόν. Αυτή τη φορά μια ομάδα εντός του τουρκικού στρατού προσπάθησε να ρίξει την κυβέρνηση. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση δείχνει ως υποκινητή τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, σφοδρό πολέμιο του Ερντογάν και το κίνημά του, που έχει χαρακτηρισθεί τρομοκρατική οργάνωση, ωστόσο ακόμη παραμένει ασαφής η ταυτότητα των πραγματικών υπαιτίων.

Η Τουρκία έχει έρθει αντιμέτωπη με πολλές απόπειρες πραξικοπηματικής κατάληψης της εξουσίας στο παρελθόν. Το 1980, μετά από μια σειρά βίαιων συγκρούσεων μεταξύ αριστερών και δεξιών ακτιβιστών, ο στρατός ανέλαβε τον έλεγχο της κατάστασης. Όλα τα προηγούμενα πραξικοπήματα στην Τουρκία είχαν την υποστήριξη σύσσωμου του τουρκικού στρατού. Το χθεσινό πραξικόπημα όμως υποκινήθηκε από μια φράξια. Μέχρι στιγμής πάνω από 2800 στρατιωτικοί διαφόρων βαθμίδων έχουν συλληφθεί, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας σημειώθηκαν εκτεταμένες συγκρούσεις μεταξύ πολιτών και στρατιωτών. Αλλά ποιος κρύβεται τελικά πίσω από όλα αυτά; Τα αναπάντητα ερωτήματα είναι πολλά. Για άλλη μια φορά βλέπουμε στην πράξη ότι πολλές επιμέρους ομάδες στο εσωτερικό της Τουρκίας δρουν εις βάρος της δημοκρατίας και της σταθερότητας. Είναι τρομακτικό να αναλογιστεί κανείς πόσο εύκολα μπορεί μια χώρα εν μία νυκτί να μετατραπεί σε εμπόλεμη ζώνη, με βόμβες να πέφτουν πάνω από το τουρκικό κοινοβούλιο και μαχητικά αεροσκάφη να πετούν πάνω από την Άγκυρα.

Χρήσιμοι πολιτικοί τακτικισμοί

O κόσμος ολόκληρος δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος μιας ασταθούς Τουρκίας, βυθισμένης στο χάος ενώ παράλληλα βρίσκεται εν εξελίξει ο παγκόσμιος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας και ειδικότερα του Ισλαμικού Κράτους. Η Τουρκία χρειάζεται σταθερότητα περισσότερο από ποτέ. Το συγκεκριμένο πραξικόπημα αποδεικνύει περίτρανα πόσο εύθραυστη είναι η Τουρκία. Αντιμετωπίζει διαρκώς τρομοκρατικές επιθέσεις τα τελευταία χρόνια, αλλά το να συρθεί στη δίνη ενός εμφυλίου στην παρούσα συγκυρία είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Το μέγεθος μιας τέτοιας απειλής είναι μεγάλο, κάτι που η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψιν. Πέρσι το Ανώτατο Στρατιωτικό Δικαστήριο ήταν έτοιμο να εκδιώξει από τις τάξεις του τουρκικού στρατού φερόμενους υποστηρικτές του Γκιουλέν. Το χθεσινό πραξικόπημα άραγε σχετίζεται με αυτό το γεγονός; Είναι ακόμη πολύ νωρίς για όποιες συνδέσεις.

Στο σενάριο τρόμου πάντως που εκτυλίσσεται από χθες ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο. Τα επόμενα βήματα θα είναι καθοριστικά για την Τουρκία. Θα χρησιμοποιηθεί το πραξικόπημα για πολιτικές σκοπιμότητες; Μετά από κάθε τρομοκρατική επίθεση του κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης βγαίνει ενισχυμένο. Αυτή τη φορά η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί πιο στενά τις εξελίξεις στην Τουρκία και όλες οι ξένες πολιτικές ηγεσίες στηρίζουν τον Ερντογάν δίνοντας έμφαση στην προάσπιση της δημοκρατίας. Η ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και μόνο θα πρέπει να είναι ο πρώτος στόχος όλων μόλις τελειώσει ολοκληρωτικά αυτός ο εφιάλτης.

Σεντά Σέρνταρ