Έχουμε τον Αλέξανδρο στα γονίδιά μας;

Εμείς προτιμούμε να ονομάσουμε τον πρώτο υπό αίρεση φιλέλληνα μια και ο ρόλος της δημοσιογραφίας είναι πρωτίστως να ελέγχει την πολιτική και όχι να της καλύπτει τα νώτα. Και κατά συνέπεια θα ονομάζαμε τον δεύτερο υπό αίρεση ανθέλληνα, αφού ενδέχεται να υποδεικνύει μια λύση, μια διέξοδο, μια άλλη πορεία, επί της ουσίας εθνωφελέστερη από την ακολουθούμενη υπό τις επευφημίες του δήμου και των σοφιστών. Υπάρχει όμως και η μικτή περίπτωση. Δηλαδή ένας φιλέλληνας που να γράψει αναφανδόν ανθελληνικά. Παράδειγμα: ο Γερμανός δημοσιογράφος Νιλς Καντρίτσκε. Γνωρίζει άριστα τη νεοελληνική ιστορία και πολιτική, μιλάει ελληνικά, ζει ανάμεσα στη Γερμανία και την Ελλάδα, επί δεκαετίες γράφει με πολλή γνώση και εξειδίκευση για ελληνικά θέματα σε γερμανικές εφημερίδες.

Απόγονοι και κληρονομικά δικαιώματα

«Έχουν τον Αλέξανδρο στα γονίδια. Πού οφείλεται η μακεδονική υστερία των Ελλήνων», είναι ο τίτλος πρόσφατου άρθρου του στο πολιτιστικό ένθετο της εφημερίδας Süddeutsche Zeitung του Μονάχου. Προσπαθεί να εξηγήσει στο γερμανικό κοινό κάτι που αυτό δεν καταλαβαίνει, γιατί η Αθήνα ανθίσταται μέχρις εσχάτων στην ονομασία Μακεδονία για το κρατίδιο που προέκυψε στο νότο της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Οι θέσεις του Καντρίτσκε: οι Νεοέλληνες ζουν υπό το άγχος της αρχαιότητας, σαν ταπεινοί απόγονοι ένδοξων προγόνων, και υπερασπίζονται με δόντια και με νύχια την αρχαία κληρονομιά, μια και δεν την αυγάτισαν. Κατά δεύτερον είναι προσκολλημένοι στην ιδέα μιας αδιάκοπης και «πηχτής» ιστορικής συνέχειας, χωρίς κενά δηλαδή, χωρίς αλλοιώσεις, χωρίς λοξοδρομήσεις από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Και τρίτον η νεοελληνική διανόηση διακατέχεται από έναν πατριωτικό κομφορμισμό. Και τί θα εξηγούσε στον ελληνικό λαό ένας απροκατάληπτος διανοούμενος; Τα εξής, σύμφωνα με τον Καντρίτσκε: «ότι η Μακεδονία είναι μια γεωγραφική περιοχή, που σήμερα είναι μοιρασμένη ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Όποιος ζει σ’ αυτή την περιοχή και θέλει να λέγεται Μακεδόνας, έχει αυτό το δικαίωμα. Και κανένας άλλος κάτοικος της ίδιας γεωγραφικής περιοχής δεν μπορεί να του αφαιρέσει αυτό το δικαίωμα.»

Γελοιότητες και ιστορικά συμπλέγματα

Αυτά τα φαινομενικά ανθελληνικά από τον Γερμανό δημοσιογράφο Νιλς Καντρίτσκε. Μπορούμε να τα σκεφθούμε, ενδέχεται να περιέχουν σπέρματα αλήθειας, να τα εξετάσουμε λοιπόν υπό το πρίσμα του «εθνικά ωφέλιμο είναι μόνο το εθνικά αληθές». Όσο για το συχνό ερώτημα, μα δεν βλέπουν οι Ευρωπαίοι τις εθνικιστικές προκλήσεις των Σκοπίων, να η απάντηση του Καντρίτσκε: «Βεβαίως υπάρχουν και στη Δημοκρατία της Μακεδονίας θερμοκέφαλοι εθνικιστές, βεβαίως εκδηλώνονται φαιδρές ιστορικές προκλήσεις. Όταν στο αεροδρόμιο των Σκοπίων δίνεται το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τότε αυτό είναι γελοίο και αποδεικνύει μόνο πόσα ιστορικά συμπλέγματα έχουν οι Σλαβομακεδόνες. Κάθε λαός και κάθε κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να αυτογελοιοποιηθεί. Άλλο όμως αυτό και άλλο να προσπαθεί κανείς επικαλούμενος τη δική του εθνική υπερηφάνεια να αρνηθεί σε έναν άλλο λαό το δικαίωμα να έχει την ταυτότητά του.»