Αδιέξοδο στους κόλπους της ΕΕ για την άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κίνα
16 Απριλίου 2005
Η Μπενίτα Φερέρο Βάλντνερ, αρμόδια επίτροπος Εξωτερικών Σχέσεων περιορίστηκε να δηλώσει ότι «δεν μπορεί να φανταστεί μία πρόωρη άρση του εμπάργκο».
Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ από την πλευρά του απέφυγε να απαντήσει στο καυτό ερώτημα για το τέλος του εμπάργκο:
«Δεν το γνωρίζω. Εξαρτάται από το πότε θα καταλήξουμε σε συμφωνία, το οποίο με τη σειρά του εξαρτάται από τις μελλοντικές κινήσεις του Πεκίνου κυρίως πάνω σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Το Λουξεμβούργο, που έχει αυτό το εξάμηνο την προεδρία της ΕΕ, προσπαθεί με κάθε τρόπο να τηρήσει το χρονοδιάγραμμα που είχαν αποφασίσει οι πρωθυπουργοί και αρχηγοί κρατών της Ένωσης κατά την Σύνοδο Κορυφής του περασμένου Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με αυτή το Λουξεμβούργο καλείται να δημιουργήσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις, που θα ανοίξουν το δρόμο ώστε οι «25» να είναι σε θέση να πάρουν μία απόφαση κατά την Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου. Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν:
«Θα κάνουμε τα πάντα προκειμένου να συνεχισθεί αυτή η συζήτηση έτσι ώστε να ανταποκριθούμε μέχρι τον Ιούνιο στο έργο που έχουμε αναλάβει. Ωστόσο όχι με κάθε τίμημα, υπάρχουν όροι που θα πρέπει να τηρηθούν».
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κίνα, εάν η κυβέρνηση του Πεκίνου δεν συμμορφωθεί ως προς τις υποδείξεις της διεθνούς κοινότητας για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όπως υπογραμμίζει η Κομισιόν, η Κίνα θα πρέπει να υπογράψει τουλάχιστον τις Συνθήκες των Ηνωμένων Εθνών που αναφέρονται στα δικαιώματα των πολιτών.
Υπέρ της άμεσης άρσης του εμπάργκο τάσσονται τόσο ο γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ όσο και ο γερμανός καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές πάντως , η απόφαση επί του θέματος αναμένεται να αναβληθεί τουλάχιστον έως το 2006. Και αυτό γιατί η Βρετανία, η οποία αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2005, δεν επιθυμεί την άρση του εμπάργκο και δεν αναμένεται να πάρει οποιαδήποτε σχετική πρωτοβουλία. Δύο οι βασικοί λόγοι: από τη μία τα ανθρώπινα δικαιώματα και από την άλλη η κριτική των ΗΠΑ που επίσης τάσσονται κατά. Η επίτροπος Φερέρο Βάλντνερ:
«Το θέμα του εμπάργκο κατά της Κίνας δεν θα πρέπει να είναι το μόνο που απασχολεί τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ. Οφείλουμε να αναπτύξουμε με την Ουάσιγκτον έναν στρατηγικό διάλογο που θα αφορά όχι μόνο την Κίνα, αλλά την ασιατική ήπειρο στο σύνολό της».
Οι ΗΠΑ αισθάνονται πως απειλούνται από μία ενδεχόμενη άρση του εμπάργκο όπλων στην Κίνα. Μεταξύ άλλων εκφράζουν τις ανησυχίες τους για υποβάθμιση της θέσης τους στην ευρύτερη περιοχή. Ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για πολιτικές υποθέσεις Νίκολας Μπέρνς έκανε μάλιστα λόγο για μία «άμεση πρόκληση», σε περίπτωση που η ΕΕ άρει το εμπάργκο.
Το εμπάργκο πώλησης όπλων επιβλήθηκε στο Πεκίνο το 1989 μετά την αιματηρή καταστολή της φοιτητικής εξέγερσης στην πλατεία Τιενανμέν. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ζήτημα απασχολεί την ΕΕ διαρκώς από το Δεκέμβριο του 2002.