«Ακραία διαφήμιση» και αντι-διαφήμιση στο Ντίσελντορφ

Στη δεκαετία του 90` ήταν η διαφήμιση της Benetton με τα πρόσωπα που είχαν προσβληθεί από το aids, που προκάλεσε σοκ. Την ίδια περίπου εποχή η ίδια εταιρεία είχε χρησιμοποιήσει για διαφημιστικούς λόγους και τις φωτογραφίες νεογέννητων βρεφών. Οι Ιταλοί είχαν αντιληφθεί νωρίς τη διαφημιστική δύναμη του σοκ. Αλλά και οι γαργαλιστικές διαφημίσεις του Calvin Klein πριν από δέκα περίπου χρόνια δεν πέρασαν απαρατήρητες. Οι εταιρείες «παίζουν» με το λεγόμενο «porn chic» και αναπαράγουν σκηνές από τον κόσμο της πορνογραφίας. Αυτό όμως που στις δεκαετίες του 80` και του 90` προκαλούσε σοκ, σήμερα αντιμετωπίζεται με συμπάθεια ή αδιαφορία. Ακόμη και το παλαιό σύνθημα «το σεξ πουλάει» έχει χάσει την αξιωματική του ισχύ. Ίσως να «τσιμπάνε» ακόμη οι άνω των 50, υποστηρίζει ο Βέρνερ Λίπερτ από το εκθεσιακό κέντρο του Ντίσελντορφ NRW-Forum.

«Οι νέοι σοκάρονται με άλλα πράγματα πλέον. Θέλουν να γνωρίζουν πώς φτιάχνεται το μπλουζάκι που φορούν. Εάν είναι προϊόντα παιδικής εργασίας σε χώρες της Ασίας. Με τέτοια μηνύματα σοκάρονται αλλά όχι με σεξ και πορνογραφία», εκτιμά ο κ. Λίπερτ.

Το μήνυμα της «Διεθνούς Αμνηστίας»στο δρόμο

Στο NRW-Forum του Ντίσελντορφ δεν υπάρχουν μόνο πλακάτ και τηλεοπτικά σπότς., αλλά και νέες μορφές προβολής μηνυμάτων. Για παράδειγμα το μήνυμα της «Διεθνούς Αμνηστίας». Αυτό δεν κρέμεται σε κανέναν τοίχο και δεν προβάλλεται σε καμία οθόνη. Ο επισκέπτης πέφτει επάνω περπατώντας στον διάδρομο. «Πρόκειται για ένα καπάκι αποχέτευσης που είχε τοποθετηθεί σε δρόμο της Φραγκφούρτης. Από το καπάκι βγαίνουν δύο χεράκια, στα οποία αναγράφεται «έχω εσφαλμένη γνώμη». Το μήνυμα είναι ανατριχιαστικό και παραπέμπει ασφαλώς στους ανθρώπους που διώκονται για τις πολιτικές τους απόψεις στην Κίνα και την Αφρική», εξηγεί ο κ. Λίπερτ.

Πρόκειται για ένα μήνυμα που μπορεί να σοκάρει, παρά το πλήθος σκηνών βίας που καταναλώνουμε κάθε βράδυ στις οθόνες μας. Σημαντικότερο όμως από το σοκ είναι ο αιφνιδιασμός, λέει ο Χέρμαν Βάσκε, διευθυντής της διαφημιστικής εταιρείας Emotional Network από την Φραγκφούρτη. Ο αιφνιδιασμός του παρατηρητή με κάτι πρωτότυπο είναι το στοίχημα, διευκρινίζει ο άνθρωπος που συνεργάστηκε στενά με τον Βιμ Βέντερς στις διαφημιστικές εκστρατείες των Γερμανικών Σιδηροδρόμων και έχει διακριθεί στο πεδίο της «Radical Advertising».

«Αdbusting» ή διαστρεβλώνοντας τη διαφήμιση

Στην έκθεση φιλοξενείται όμως και καλλιτεχνικές εκδοχές της διαφήμισης. Μία από αυτές είναι το «adbusting», ο καλλιτεχνικός τρόπος διαστρέβλωσης διαφημιστικών περιεχομένων. Πρόκειται για ένα κίνημα που μάλλον προέρχεται από τον Καναδά και στοχεύει στην ακύρωση των διαφημιστικών μηνυμάτων με τη χρήση των ίδιων τους των συμβόλων. Παράδειγμα το γνωστό στην Ευρώπη διαφημιστικό σλόγκαν «Vodka on ice», το οποίο οι «adbusters», έχουν κολλήσει σε ένα πλακάτ, όπου απεικονίζεται ένας νεκρός από αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Το «adbusting» δεν είναι τίποτε άλλο παρά κριτική στην κοινωνία της κατανάλωσης.

Αυτά και άλλα ενδιαφέροντα από το κόσμο της διαφήμισης και της αντι-διαφήμισης μπορεί να δει κανείς τις ημέρες αυτές στο Ντίσελντορφ. Όσο υποψιασμένος να είναι ο επισκέπτης εάν όχι το σοκ, όμως ο αιφνιδιασμός είναι σίγουρος.