Αναβρασμός μετά την καθαίρεση Μούρσι

Από χθες το βράδυ η Αίγυπτος βρίσκεται «στα χέρια» του στρατού. Μετά τη λήξη του 48ωρου τελεσιγράφου που είχε αποσταλεί στον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της χώρας στη μετά Moυμπάρακ εποχή ο στρατός προέβει στην καθαίρεσή του, ανακοινώνοντας την προσωρινή αναστολή του Συντάγματος και τη δημιουργία μεταβατικής κυβέρνησης «εθνικής ενότητας».

Στόχος της, σύμφωνα με τον αρχηγό των αιγυπτιακών ενόπλων δυνάμεων Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι είναι η προκήρυξη άμεσα προεδρικών και βουλευτικών εκλογών, η εγγύηση της δημοκρατικής μεταβίβασης της εξουσίας αλλά και η αποφυγή του κινδύνου εξισλαμισμού της αιγυπτιακής κοινωνίας, κάτι που αποδίδεται από τον στρατό στον πρόεδρο Μούρσι και τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Στο μεταξύ χρέη προέδρου θα εκτελεί ο νυν πρόεδρος του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας Αντλί Μανσούρ. Από την πλευρά του έκπτωτου προέδρου και των Αδελφών Μουσουλμάνων γίνεται λόγος για ξεκάθαρο «στρατιωτικό πραξικόπημα» και πρόδηλη κατάλυση της δημοκρατικής νομιμότητας.

Φόβοι για δημοκρατικές εκτροπές και έκκληση για συναίνεση

Η στρατιωτική επέμβαση που οδήγησε στην ανατροπή Μούρσι προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις διεθνώς. Η ΕΕ σε ανακοίνωση της εκφράζει την ελπίδα για άμεση προσφυγή στις κάλπες με παράλληλη τήρηση όλων των δημοκρατικών εχεγγύων καθώς επίσης και για τη μετάβαση σε ένα είδος κεντρικής διακυβέρνησης και διοίκησης, στην οποία θα εκπροσωπούνται με δίκαιο και διαφανή τρόπο όλες οι διαφορετικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της χώρας. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής Κάθριν Άστον δήλωσε ότι «όλες οι πλευρές πρέπει να επαναφέρουν τις δημοκρατικές διαδικασίες στη χώρα, διεξάγοντας ελεύθερες και νόμιμες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές καθώς να θέσουν σε ισχύ ένα νέο συναινετικό Σύνταγμα έτσι ώστε να διασφαλιστεί μία καθόλα δημοκρατική μετάβαση στη χώρα (…). Kαταδικάζω έντονα κάθε πράξη βίας, εκφράζω τα συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των θυμάτων και καλώ τις δυνάμεις ασφαλείας να κάνουν τα πάντα για να προστατεύσουν τις ζωές αλλά και την ευημερία των Αιγυπτίων».

Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε δήλωσε χθες βράδυ πως η Αίγυπτος βρίσκεται σε μία «ιστορική φάση» όπου ο διάλογος, οι συμβιβασμοί και η πολιτική ισοτιμία όσων συνομιλούν είναι αναγκαία στοιχεία «ώστε η νεαρή δημοκρατία της Αιγύπτου να μην αποτύχει τώρα αλλά να της δοθεί μία δίκαιη ευκαιρία».

«Έντονος προβληματισμός» της κυβέρνησης Ομπάμα

Στο μεταξύ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα συγκάλεσε χθες ειδική έκτακτη σύσκεψη με συμβούλους του στην Ουάσιγκτον για την κατάσταση στην Αίγυπτο. Σε μία μακροσκελή ανακοίνωσή του είπε χαρακτηριστικά: «Πιστεύουμε ότι σε τελική ανάλυση το μέλλον της Αιγύπτου μπορεί να καθορίζεται μόνο από τον αιγυπτιακό λαό (…). Παρά ταύτα είμαστε βαθύτατα προβληματισμένοι από την απόφαση των δυνάμεων του στρατού να καθαιρέσουν με αυτόν τον τρόπο τον πρόεδρο Μούρσι και να αναστείλουν το Σύνταγμα».

Ο Μπ. Ομπάμα καλεί τον στρατό πλέον να «κινηθεί γρήγορα και υπεύθυνα» προκειμένου να επιστρέψει άμεσα την πολιτική εξουσία σε μία δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση μέσω «συναινετικών και διαφανών διαδικασιών, αποφεύγοντας οποιουδήποτε είδους αυθαίρετες συλλήψεις», τόσο του Μούρσι όσο και των υποστηρικτών του.

Συρία και Σαουδική Αραβία «καλωσορίζουν» την αλλαγή

Οι αντιδράσεις σε πολλές χώρες του αραβικού κόσμου είχαν διαφορετική χροιά. Ο Μπασάρ αλ Άσαντ δήλωσε από τη Συρία ότι η χθεσινή επέμβαση του στρατού στην Αίγυπτο σηματοδοτεί «την πτώση του αποκαλούμενου πολιτικού Ισλάμ», στο οποίο εναντιώνεται και ο ίδιος. Ο Άσαντ άλλωστε προβάλει τον εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται στη Συρία, μεταξύ άλλων, ως μία μάχη του να διατηρήσει στη χώρα την απόλυτη διάκριση θρησκείας και πολιτικής. Ο βασιλιάς Αμπντουλάχ της Σαουδικής Αραβίας συνεχάρη με μήνυμά του τον Αντλί Μανσούρ για τον προσωρινό διορισμό του στη θέση του προέδρου της χώρας σημειώνοντας: «Προσευχόμαστε ο Θεός να σε βοηθήσει να φέρεις εις πέρας τις ευθύνες που σου έχουν ανατεθεί από τα λαό της Αιγύπτου».

Από την άλλη πλευρά η Διεθνής Αμνηστία σε ανακοίνωσή της αναφέρει πως είναι ώρα για την Αίγυπτο να επιδείξει «εξαιρετική προσοχή και αυτοσυγκράτηση», αν ληφθεί δε υπόψη ότι οι αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις της Αιγύπτου «έχουν ένα καλά καταγεγραμμένο παρελθόν αναφορικά με παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το οποίο δεν θα πρέπει να επαναληφθεί».

Αfp , Ap, Dpa, Reuters / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. Σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής