Αρχίζει σήμερα στη Βόρεια Οσετία η δίκη για το μακελειό στο σχολείο του Μπεσλάν
17 Μαΐου 2005
Μιλώντας μπροστά στις κάμερες ο 24χρονος Κουλάγιεφ εμφανίστηκε αρκετά φοβισμένος. Δηλώνει αθώος, «δεν πυροβόλησα εναντίον των παιδιών», είπε, «αλλά μόνον στον αέρα». Η εισαγγελία ζητά το ανώτατο όριο της ποινής, δηλαδή ισόβια κάθειρξη, μία πρόταση που αναμένεται να υιοθετήσει και το δικαστήριο.
Είναι ο Κουλάγιεφ ο μοναδικός δράστης που έχει επιζήσει; Πολλοί φαίνεται να αμφιβάλλουν. Το μόνο σίγουρο, σύμφωνα με τον ρώσο πολιτολόγο Αλεξέι Μούχιν, είναι ότι επέζησε επειδή τον είχαν ανακαλύψει οι δημοσιογράφοι. Σε διαφορετική περίπτωση, υποστηρίζει, θα ήταν ήδη νεκρός:
«Σε όλο αυτό το δράμα που εκτυλίχθηκε ο Κουλάγιεφ είναι ένα ασήμαντο πρόσωπο, ένας απλός μαχητής των τρομοκρατών που κατά πάσα πιθανότητα δεν γνώριζε καν στην αρχή, τι ακριβώς θα γίνει. Πρόκειται για ένα φοβισμένο ανθρωπάκι. Τώρα κατηγορεί εκείνους που κρύβονται πίσω από την επίθεση για να σωθεί».
Παιδιά που επέζησαν του μακελειού στο σχολείο του Μπεσλάν τον αναγνώρισαν στο μεταξύ ως μέλος της τρομοκρατικής οργάνωσης που είχε καταλάβει το σχολείο. Οι περισσότεροι σχολιαστές συμφωνούν στο ότι έπαιξε έναν μάλλον ασήμαντο ρόλο στην ομηρία. Τόσο στο Μπεσλάν όσο και σε άλλες τρομοκρατικές ενέργειες ο Κουλάγιεφ ήταν ο οδηγός που μετέφερε όπλα ή και τρόφιμα με το αυτοκίνητό του σε διάφορα σημεία της Τσετσενίας.
Πρόσφατα η ειδική εξεταστική επιτροπή της Δούμας άφησε να εννοηθεί ότι πρέπει να υπάρχουν και άλλοι τρομοκράτες που συμμετείχαν στο Μπεσλάν και οι οποίοι είναι σήμερα ελεύθεροι. Η επιτροπή διεξάγει έρευνες εδώ και μήνες, μέχρι στιγμής χωρίς συγκεκριμένα αποτελέσματα. «Δεν θα πρέπει να αναμένουμε αποτελέσματα ούτε και στο μέλλον», εκτιμά ο Αλιέκ Πανφίλοφ, πρόεδρος του ρωσικού συνδέσμου δημοσιογράφων:
«Αυτή η έκθεση δεν θα υπάρξει ποτέ. Εξαρχής η κυβέρνηση απέκρυψε σημαντικές λεπτομέρειες και δεν έδωσε ποτέ πληροφορίες για τα πραγματικά γεγονότα του Μπεσλάν. Οι αρχές μάλλον δεν ενδιαφέρονται να αποκαλύψουν ποιοι κρύβονται πίσω από όλα αυτά, ποιος ευθύνεται για το θάνατο εκατοντάδων παιδιών, ποιος διέταξε να χρησιμοποιηθεί βαρύς οπλισμός. Μία σειρά ερωτημάτων, στα οποία οι υπεύθυνοι δεν θέλουν να απαντήσουν».
Ένα βασικό ερώτημα είναι πώς βρέθηκε ο Κουλάγιεφ να συμμετέχει στην ομηρία στο Μπεσλάν, από τη στιγμή που είχε καταδικαστεί ήδη από το 2001 σε πολυετή φυλάκιση. Ο 24χρονος αφέθηκε όμως ελεύθερος, κανείς δεν φαίνεται να γνωρίζει σήμερα πώς ακριβώς. Αυτό και άλλα στοιχεία ενισχύουν την εκτίμηση ότι οι τρομοκράτες είχαν τη βοήθεια υψηλόβαθμων ρώσων στρατιωτικών.
Η κοινή γνώμη δεν ενδιαφέρεται πλέον τόσο για τον τρόπο που εισέβαλαν οι τρομοκράτες στο σχολείο ούτε για το πώς κατάφεραν να κινηθούν σχεδόν ανενόχλητοι στη Βόρεια Οσετία. Ένα βασικό ερώτημα είναι εάν η κυβέρνηση είχε διαπραγματευτεί τότε όντως με τους τρομοκράτες και πώς αποφάσισε την εισβολή που έληξε με το θάνατο 330 ανθρώπων. Ερωτήματα τα οποία δεν θα βρουν απάντηση σε αυτή τη δίκη, όπως εκτιμούν παρατηρητές. Ακόμη και σε διαφορετική περίπτωση όμως, το πιθανότερο είναι οι όποιες απαντήσεις να μην βγουν ποτέ από την αίθουσα του δικαστηρίου.