Αύξηση των κρατικών δαπανών ή μείωση των φόρων;

Thinking Big, Thinking Forward, αυτός ήταν ο τίτλος ημερίδας που διοργάνωσαν πριν από δύο ημέρες στην Ουάσιγκτον τέσσερα γνωστά αμερικανικά think tank. Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε το δίλημμα με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπη το τελευταίο διάστημα η Αμερική: αύξηση των κρατικών δαπανών ή φοροελαφρύνσεις;

Περί κρατικών παρεμβάσεων

Όποιος επιζητεί την οικονομική ανάπτυξη πρέπει να μειώσει τους φόρους, υποστηρίζουν εδώ και δεκαετίες οι Ρεπουμπλικανοί. Οι Δημοκρατικοί αντίθετα πιστεύουν ότι οι καιροί έχουν αλλάξει και πως η θέση αυτή ανήκει πλέον στο παρελθόν. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο συγγραφέας και οικονομολόγος Τζεφ Μάντρικ: "Χωρίς ουσιαστικές κρατικές παρεμβάσεις και επενδύσεις της κυβέρνησης δεν θα είχαμε ευημερία στην Αμερική".

Η διαπίστωση ότι καμία αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει παρέμβει ποτέ στην οικονομία είναι λανθασμένη και απλά ένας μύθος, είπε ο κ. Μάντρικ, υπενθυμίζοντας ότι το πρόεδρος Τζέφερσον είχε θέσει σειρά προϋποθέσεων για τις αγοραπωλησίες γης στην Λουιζιάνα για να δώσει τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να αγοράσουν εκτάσεις.

Το παράδειγμα αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση Ομπάμα έχει το πράσινο φως για να υλοποιήσει όλα της τα σχέδια με το σκεπτικό ότι σε καιρούς οικονομικής κρίσης οι πολίτες απλώς θα τα αποδεχτούν, απάντησε η καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Τέντα Σκόπκολ: "Και αυτό γιατί μπορεί οι πολίτες να πιστεύουν ότι οι Ρεπουμπλικανοί απέτυχαν και να τους αρέσει ο Ομπάμα, ωστόσο συνεχίζουν να βλέπουν με το ίδιο μάτι την κυβέρνηση και την οικονομία. Μπορεί από τη μία να πιστεύουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και από την άλλη να την θεωρούν υπεύθυνη για τα προβλήματα".

Για τις δημόσιες επενδύσεις

Οι επενδύσεις φέρνουν νέες θέσεις εργασίας είπε από την πλευρά του ο κυβερνήτης της Πενσιλβάνια Έντ Ρέντελ: "Οι ειδικοί λένε ότι για κάθε δις που ξοδεύεται σε έργα υποδομής δημιουργούνται 20 με 45 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Δεν μιλάμε μόνον για τους ανθρώπους που θα χτίσουν γέφυρες και θα κατασκευάσουν δρόμους αλλά και για εκείνους που θα φτιάξουν τα υλικά που χρειάζονται οι πρώτοι. Ένα επενδυτικό σχέδιο για έργα υποδομής με ορίζοντα δεκαετίας θα έδινε και πάλι φτερά στην οικονομία".

Ο βραβευμένος με το Νόμπελ Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν υπογράμμισε ότι χρήματα θα πρέπει να επενδυθούν επίσης στην υγεία και την εκπαίδευση των πολιτών. Σε μια άλλη παρέμβασή του ο γνωστός οικονομολόγος τόνισε ότι το επιχείρημα που θέλει τις επενδύσεις στην ιδιωτική οικονομία να είναι πιο αποτελεσματικές από ότι εκείνες στον δημόσιο τομέα, δεν είναι πάντα σωστό: "Εάν κοιτάξετε προσεκτικά ένα αεροπορικό εισιτήριο θα διαπιστώσετε ότι καταβάλετε κάθε φορά ένα ποσό που πηγαίνει στην υπηρεσία ασφαλείας εναέριου χώρου. Εάν ευσταθούσε το επιχείρημα τότε θα μπορούσαμε να διαγράψουμε αυτά τα τέλη και να μην τα παίρνουμε από τις τσέπες των επιβατών για να τα δίνουμε στους γραφειοκράτες της κυβέρνησης που απλώς λένε που μπορούν να πετάξουν τα αεροπλάνα και που όχι".

Το βασικό συμπέρασμα της ημερίδας: η παρούσα οικονομική κρίση μπορεί και πρέπει να ξεπεραστεί, ωστόσο, όπως είπαν πολλοί συμμετέχοντες, αυτό θα πρέπει να γίνει στη βάση στοχευμένων μεταρρυθμίσεων από τις οποίες θα πρέπει να επωφεληθεί το σύνολο της κοινωνίας. Επίσης, τόνισαν άλλοι, ήρθε ο καιρός η Αμερική να κοιτάει και να ακούει πιο συχνά την Ευρώπη...