Βασανισμοί σε περισσότερα από τα μισά κράτη

Παρά τις διεθνείς εκκλήσεις απαγόρευσης, η βίαιη πρακτική των βασανιστηρίων εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σε περισσότερες από τις μισές χώρες του κόσμου. Σύμφωνα με τη νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για τα βασανιστήρια, αυτή τη στιγμή υπάρχουν «αξιόπιστες πληροφορίες» για περιστατικά βασανισμών και κακοποίησης από 141 χώρες. Ένας αριθμός που σοκάρει, ωστόσο, δεν προκαλεί έκπληξη στον Μάνφρεντ Νόβακ, καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και πρώην ειδικού εισηγητή των ΗΕ για τα βασανιστήρια.

Όπως εξηγεί, «αν αναγάγω τις εμπειρίες που συνέλεξα από το 10% περίπου, στο σύνολο των κρατών του κόσμου, τότε (σ.σ. καταλήγω στο συμπέρασμα) ότι γίνονται βασανιστήρια περίπου στο 90% όλων των κρατών. Μπορεί κατά περίπτωση να πρόκειται και για μεμονωμένα περιστατικά, αλλά σε περισσότερα από τα μισά κράτη του κόσμου οι βασανισμοί είναι πραγματικά ένα μαζικό πρόβλημα, το οποίο ξεπερνά τα όρια του μεμονωμένου περιστατικού, είναι εν μέρει πολύ εκτεταμένο και χρησιμοποιείται συστηματικά».

Ελλάδα: έξαρση βίας κατά διαδηλωτών

Παρά τη Σύμβαση των ΗΕ κατά των βασανιστηρίων, που υπογράφτηκε πριν από 30 χρόνια και επικυρώθηκε στο μεταξύ από 155 κράτη, σε «τουλάχιστον 79» από αυτές τα βασανιστήρια συνεχίζονται, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, η οποία κατηγορεί τις κυβερνήσεις για διπλή ηθική, καθώς παρότι «απαγορεύουν τους βασανισμούς διά νόμου, στην πράξη τους διευκολύνουν». Όπως σημειώνεται στην έκθεση, συχνότερη μορφή βασανιστηρίου είναι ο ξυλοδαρμός, με το ηλεκτροσόκ και την απομόνωση να αποτελούν αρκετά διαδεδομένες πρακτικές.

Η Ελλάδα καταγράφεται στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας ως μία από τις χώρες στις οποίες οι Αρχές ασκούν υπερβολική βία εναντίον διαδηλωτών. Ανησυχητικό θεωρείται το γεγονός ότι ολοένα περισσότερες κυβερνήσεις δικαιολογούν τους βασανισμούς στα συμφραζόμενα της εθνικής ασφάλειας.

Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Μάνφρεντ Νόβακ κλείνει κάνοντας μία σημαντική επισήμανση: «Χρειάζεται αλλαγή συνείδησης. Τα βασανιστήρια δεν είναι ένα οποιοδήποτε πταίσμα, αλλά μία από τις σοβαρότερες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ένα έγκλημα που πρέπει να αναγνωρίζεται και να τιμωρείται. Αυτή η συνείδηση δεν υπάρχει δυστυχώς στις περισσότερες χώρες του κόσμου -και σε αυτές συγκαταλέγω και τις ανεπτυγμένες δυτικές δημοκρατίες».

Dpa, Sven Pöhle / Αρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη