Γερμανοί καλλιτέχνες ενωμένοι κατά του Pegida

Με μαύρο κοστούμι ο τσελίστας Τόμας Μπέκμαν διαδηλώνει με το βιολοντσέλο του κατά του αντιισλαμικού κινήματος Pegida, το οποίο «φουντώνει» στη Γερμανία. Με επίσημη περιβολή, όπως ακριβώς και στις συναυλίες. «Μέσα από τη μουσική μου θέλω να στείλω ένα μήνυμα κατά της μη ανοχής και του μίσους». Εν μέσω φωνών «κατά του εξισλαμισμού της Δύσης» ο Μπέκμαν επιλέγει να αντιτείνει τη δική του φωνή, παίζοντας Μπαχ. «Εμείς, οι απλοί καλλιτέχνες, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι οφείλουμε να πάρουμε θέση υπέρ της ανοχής και της φιλελεύθερης τάξης πραγμάτων και να μην αφήσουμε τους εχθρούς του Ισλάμ να κερδίσουν έδαφος». «Η ξενοφοβία», τονίζει ο Μπέκμαν «είναι αξιολύπητη».

Η ιδιαίτερη περίπτωση της Δρέσδης

Τελευταία, ιδίως μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Charlie Hebdo, ολοένα περισσότεροι γερμανοί καλλιτέχνες από τον χώρο της μουσικής, του θεάτρου, των εικαστικών και του γραπτού λόγου μετέχουν στις διαδηλώσεις κατά του ξενοφοβικού κινήματος Pegida. Κυρίως στη Δέσδη. Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος της Sächsiche Zeitung, Μίκαελ Μπίτνερ ήταν από τους πρώτους που τάχθηκαν εξαρχής ευθέως κατά των αντιισλαμικών κινητοποιήσεων στη Δρέσδη. Για τον Μπίτνερ η περίπτωση της Δρέσδης έχει πολλές ιδιομορφίες. Ένα μεγάλο μέρος του καλλιτεχνικού κόσμου διέπεται από συντηρητισμό, με αποτέλεσμα να «νομιμοποιείται» ως ένα βαθμό ο υποτιθέμενος φόβος του «εξισλαμισμού».

Ο ποπ τραγουδιστής Ρόλαντ Κάιζε αναφέρει επίσης ότι πρόσφατη συναυλία του, υπό την αιγίδα του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος CDU κατά του Pegida, έγινε αντικείμενο έντονης αποδοκιμασίας από οπαδούς του εν λόγω κινήματος. Έντονη ανησυχία εκφράζει και ανατολικογερμανός τραγουδιστής όπερας και ηθοποιός Γκίντερ Έμερλιχ: «Δεν περιμέναμε ότι αυτές οι διαδηλώσεις θα είχαν τόση απήχηση». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο συγγραφέας Ίνγκο Σούλτσε, ο οποίος δήλωσε στο Deutschlandradio ότι ήθελε να δει «με τα ίδια του τα μάτια περί τίνος πρόκειται, ώστε να βγάλει μόνος του τα δικά του συμπεράσματα», ενώ ανέφερε ότι δεν μπορεί ακόμη να καταλάβει ακριβώς ποιο είναι το ζητούμενο.

Περί της απoυσίας των καλλιτεχνών…

Ωστόσο, η αντίδραση του πνευματικού κόσμου απέναντι στο Pegida άργησε να έρθει. Ο κοινωνιολόγος με ειδίκευση στα αστικά κινήματα, Ντίτερ Ρουχτ, θεωρεί πως σε αυτό συνέβαλε εν μέρει το ανομοιογενές προφίλ των διαδηλωτών. Σύμφωνα με τον βερολινέζο ειδικό το πρόβλημα δεν είναι το ίδιο το Ισλάμ, αλλά ο φόβος για την απώλεια θέσεων εργασίας και οικονομικών απολαβών από την αθρόα έλευση μεταναστών με ισλαμικό υπόβαθρο. Ένα μεγάλο μέρος των διαδηλωτών δηλώνει ότι έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στην πολιτική. Ο καλλιτεχνικός κόσμος άργησε, σύμφωνα με τον Ρουχτ, να αντιληφθεί την έκταση της αντιισλαμικής «μανίας» ορισμένων συμπολιτών τους. Αν ανατρέξει κανείς στην ιστορία των γερμανικών κινημάτων και διαδηλώσεων στο παρελθόν, εύκολα παρατηρεί ότι η γερμανική καλλιτεχνική κοινότητα είχε ανέκαθεν μία εσωστρεφή τάση, ενώ σπάνια συμμετείχαν αυθόρμητα σε μαζικές πρωτοβουλίες καλλιτέχνες. «Χαρακτηρίζονται αρχικά από ατομικισμό» λέει χαρακτηριστικά ο Ντίτερ Ρουχτ.

Υπό αυτό το πρίσμα πάντως, η καλλιτεχνική «συσπείρωση» κατά του Pegida δείχνει να αποτελεί εξαίρεση. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μεγάλης πρωτοβουλίας μουσικών και άλλων καλλιτεχνών κατά του Pegida και της ξενοφοβίας στην Κολωνία και το Ντίσελντορφ. «Είμαστε εδώ και δεκαετίες ένα ανεπτυγμένο δίκτυο ανθρώπων από διαφορετικές χώρες και πολιτισμούς που εργαζόμαστε για μια ειρηνική συνύπαρξη», αναφέρει χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης Χέρμαν Ράιντορφ, εκπρόσωπος της καλλιτεχνικής πρωτοβουλίας κατά του Pegida στη Β. Ρηνανία-Bεστφαλία. Ένα ελπιδοφόρο μήνυμα ενότητας από τον καλλιτεχενικό κόσμο κατά του φόβου και της μισαλλοδοξίας.

Sabine Damaschke / Δήμητρα Κυρανούδη