1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Γιατί η Γαλλία αγνόησε τις τουρκικές προειδοποιήσεις;

19 Νοεμβρίου 2015

Δύο φορές οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες ΜΙΤ προειδοποίησαν τους Γάλλους για το ενδεχόμενο επιθέσεων στο Παρίσι, αλλά δεν αντέδρασαν. Ο λόγος; Η έλλειψη εμπιστοσύνης που ανάγεται στην εκτέλεση τριών Κούρδων το 2013.

https://p.dw.com/p/1H8hb
Frankreich Paris Terroranschläge Trauer
Εικόνα: DW/L. Scholtyssyk

Θα μπορούσαν οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες να είχαν συλλάβει έναν εκ των βομβιστών αυτοκτονίας, εάν χρησιμοποιούσαν πληροφορίες από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες ΜΙΤ; Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζονται Tούρκοι εμπειρογνώμονες αναφερόμενοι κυρίως στον Ισμαίλ Ομάρ Μοστεφάι, που ταυτοποιήθηκε ως ένας εκ των καμικάζι στην αίθουσα συναυλιών Μπατακλάν. Δύο φορές η ΜΙΤ ενημέρωσε τις γαλλικές υπηρεσίες για τον τόπο διαμονής του, μια το Δεκέμβριο του 2014 και την άλλη τον Ιούνιο του 2015. Και τις δύο φορές οι γαλλικές αρχές δεν αντέδρασαν.

«Τους δώσαμε τις πληροφορίες»

Συγκεκριμένα πέρυσι η Γαλλία ζήτησε από την τουρκική κυβέρνηση πληροφορίες για τέσσερεις Γάλλους, για τους οποίους υπήρχε υπόνοια για τρομοκρατική δράση και διέμεναν πιθανότατα στην Τουρκία. «Εξετάζοντας τα στοιχεία τους, πέσαμε πάνω στον Μοστεφάι», λέει ένας Τούρκος εμπειρογνώμων που θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του. «Τον θεωρήσαμε ύποπτο όπως και τους άλλους τέσσερεις, αλλά δεν ήταν στη λίστα ονομάτων που ενδιέφεραν τους Γάλλους. Παρόλα αυτά τους δώσαμε την πληροφορία». Ο 29χρονος Μοστεφάι έχει πλούσιο ποινικό μητρώο. Έχει διαπράξει μικροεγκληματικές πράξεις, συμμετείχε σε πόλεμο συμμοριών και σε συμπλοκές, ενώ έχει καταδικαστεί οκτώ φορές από γαλλικά δικαστήρια, χωρίς όμως να φυλακιστεί. Στη συνέχεια έστρεψε την προσοχή του στο Ισλάμ και ριζοσπαστικοποιήθηκε.

Το σπίτι που διαμένει ο αδελφός του Ισμαίλ Ομάρ Μοσταφάι, νοτιοανατολικά των Παρισίων
Το σπίτι που διαμένει ο αδελφός του Ισμαίλ Ομάρ Μοσταφάι, νοτιοανατολικά των ΠαρισίωνΕικόνα: Getty Images/AFP/A. Jocard

Από το 2010 παρακολουθούνταν από τις γαλλικές μυστικές υπηρεσίες, τέλος του 2013 πήγε στην Τουρκία και από εκεί πιθανότατα στη Συρία, όπου φαίνεται να διέμενε για ένα χρονικό διάστημα. Πότε ακριβώς επίστρεψε στη Γαλλία δεν κατάφεραν να εξακριβώσουν οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες παρά τις τουρκικές προειδοποιήσεις.

Έλλειψη εμπιστοσύνης

«Εάν έπαιρναν τις πληροφορίες μας στα σοβαρά, θα τον είχαν συλλάβει» υποστηρίζει τουρκική πηγή. «Σε αυτήν την περίοδο πένθους και κοινών προσπαθειών κατά της τρομοκρατίας, δεν θέλουμε να αποδίδουμε κατηγορίες, αλλά είναι σαφές ότι υπάρχει μεγάλη έλλειψη εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δυτικές μυστικές υπηρεσίες και την ΜΙΤ». Αλλά σε τι οφείλεται η έλλειψη εμπιστοσύνης και η ελλιπής συνεργασία;

Μεγάλη δυσπιστία μεταξύ των γερμανικών και τουρκικών μυστικών υπηρεσιών
Μεγάλη δυσπιστία μεταξύ των γερμανικών και τουρκικών μυστικών υπηρεσιώνΕικόνα: picture-alliance/dpa

Χρονικά ανάγεται στον Ιανουάριο του 2013, όταν στο Παρίσι δολοφονήθηκαν τρεις γυναίκες κουρδικής καταγωγής. Η τουρκική κυβέρνηση προσανατόλισε τις έρευνες των Γάλλων προς μια κατεύθυνση: ότι επρόκειτο για ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα σε αντάρτες του ΡΚΚ. Πολύ σύντομα η γαλλική αστυνομία συνέλαβε έναν ύποπτο, τον 30χρονο Ομέρ Γκυνέι, που δήλωσε ότι είναι Κούρδος, ο οποίος όμως στη συνέχεια αποδείχθηκε ότι έλεγε ψέματα. Ήταν Τούρκος και μάλιστα είχε σχέσεις με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες. Βέβαια δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι πίσω από τις δολοφονίες κρύβεται η ΜΙΤ, αλλά η υποψία αιωρείται μέχρι σήμερα. Ακόμη και στη Γερμανία η συνεργασία με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες είναι σε πολύ χαμηλό βαθμό, όπως επιβεβαιώνουν στο Βερολίνο αρμόδιοι κύκλοι. Τα όργανα ασφαλείας παρακολουθούν με ανησυχία τη δραστηριότητα της ΜΙΤ στη χώρα .

Οι τζιχαντιστές περνούν από την Τουρκία

Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 5.000 με 6.000 συνεργάτες και πληροφοριοδότες στη γερμανική επικράτεια με στόχο να παρακολουθούν όλους εκείνους που η τουρκική κυβέρνηση θεωρεί ως εχθρούς της, κυρίως μέλη του ΡΚΚ και του κινήματος του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Γκυλέν. Το Δεκέμβριο του 2014 τέσσερεις φερόμενοι ως κατάσκοποι της ΜΙΤ συνελήφθηκαν έπειτα από ένταλμα της γενικής εισαγγελίας με την κατηγορία ότι ασκούν κατασκοπευτική δραστηριότητα. Οι δύο είναι Τούρκοι που ζουν στη Γερμανία κι ο τρίτος Γερμανός με καταγωγή από την Τουρκία. Ένας εκ των συλληφθέντων αποδείχθηκε ότι ήταν πρώην σύμβουλος του προέδρου Ερντογάν. Κατά έναν περίεργο τρόπο η δίκη σταμάτησε έναντι καταβολής χρηματικού ποσού. Πρόσφατες αποκαλύψεις του περιοδικού Spiegel ότι και οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες BND κατασκοπεύουν την Τουρκία, χώρα του ΝΑΤΟ, προκάλεσαν μεγάλη αίσθηση. Με λίγα λόγια η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι αμοιβαία. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι Ευρωπαίοι χρειάζονταν πληροφορίες από την Τουρκία, διότι σχεδόν όλοι οι τζιχαντιστές, που πηγαίνουν στο Ιράκ και στη Συρία για να πολεμήσουν περνούν από την Τουρκία.

Πορεία μελών της κουρδικής κοινότητας στη Μασσαλία για την εν ψυχρώ εκτέλεση το 2013 τριών γυναικών κουρδικής καταγωγής
Πορεία μελών της κουρδικής κοινότητας στη Μασσαλία για την εν ψυχρώ εκτέλεση το 2013 τριών γυναικών κουρδικής καταγωγήςΕικόνα: picture-alliance/dpa

Ειρήνη Αναστασοπούλου/Der Spiegel