Γιατί η Μέρκελ θα ξαναβάλει υποψηφιότητα

«Νομίζω ότι ήταν πολύ υγιής η προσέγγιση των ιδρυτών του κράτους μας που έθεσαν ανώτατο όριο στο προεδρικό αξίωμα τις δυο θητείες», απάντησε ο αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα κατά την τελευταία του επίσκεψη στο Ανόβερο σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου. Τα βλέμματα στράφηκαν προς την Μέρκελ που παρακολουθούσε άναυδη τη στιχομυθία.

Κανείς καγκελάριος δεν εγκατέλειψε με τη θέλησή του

Τα λεγόμενα Ομπάμα έθιξαν ένα αδύνατο σημείο όλων των γερμανών καγκελαρίων μέχρι τώρα: την επιθυμία τους να αποφασίζουν εκείνοι για το πότε θα αποχωρούν από το αξίωμά τους. Όμως κανείς από τους προκατόχους της Μέρκελ δεν τα έχει καταφέρει. Όλοι οι λόγοι ήταν εξωγενείς. Ο Κόνραντ Αντενάουερ εξωθήθηκε από το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα και τους Φιλελευθέρους σε παραίτηση. Ο Κουρτ Γκέοργκ Κίσινγκερ, ο Χέλμουτ Κολ και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ έχασαν τις εκλογές, ο Χέλμουτ Σμιτ ανατράπηκε από τον εταίρο του, τους Φιλελεύθερους. Αλλά και οι Λούντβιχ Ερχαρντ και ο Βίλι Μπραντ δεν έφυγαν από το αξίωμά τους επειδή το ήθελαν. Φαίνεται ότι η πολιτική ανέλιξη είναι πιο εύκολη από την αποχώρηση από την πολιτική – τουλάχιστον στη Γερμανία.

Και η Μέρκελ; Θα ξαναβάλει υποψηφιότητα ως καγκελάριος στις βουλευτικές του 2017; Φήμες υποστηρίζουν ότι θα το ανακοινώσει το ερχόμενο φθινόπωρο αποκλείοντας να το κάνει στη θερινή συνέντευξη που δίνει παραδοσιακά στη δημόσια τηλεόραση με το ξεκίνημα του καλοκαιριού. Πιθανός θεωρείται και ο Νοέμβριος, το αργότερο ο Δεκέμβριος, με αφορμή το κομματικό συνέδριο του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στην Έσση. Ο νέος υποψήφιος ή η νέα υποψήφια θα είχε όλο το χρόνο για να προετοιμαστεί μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 και να αποκτήσει την εμπιστοσύνη της κομματικής βάσης.

«Δεν βλέπω εναλλακτική»

Βέβαια, η ημιεπίσημη προσδοκία στον ηγετικό πυρήνα του κόμματος είναι να ξαναβάλει υποψηφιότητα η Μέρκελ. Ορισμένοι μιλούν και για έλλειψη εμπιστοσύνης στο πρόσωπό της λόγω χειρισμών στο προσφυγικό και στην περίπτωση του σατιρικού δημοσιογράφου Μπέμερμαν. Όλοι όμως ολοκληρώνουν τις συζητήσεις με τη φράση ότι δεν υπάρχει ένας «γεννημένος για διάδοχος». Ούτε φρόντισε η ίδια η Μέρκελ να προετοιμάσει κάποιον. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει κάποια ηλικία, για τον υπουργό Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ οι κακές γλώσσες υποστηρίζουν ότι κάνει για δημόσιος υπάλληλος, όχι όμως και για πολιτικός. Μόνο η υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θεωρείται ίσως καταλληλότερη. Ακόμη και ο πολέμιος της προσφυγικής της πολιτικής, Χορστ Ζεεχόφερ, πρωθυπουργός της Βαυαρίας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν βλέπει εναλλακτική.

Αλλά ακόμη και εάν το κλίμα στο κόμμα δεν είναι και το καλύτερο, δεν υπάρχει καμιά ένδειξη για επικείμενη εξέγερση απέναντι στο πρόσωπό της. Κάθε γενιά έχει τον καγκελάριό της, είχε πει κάποτε η υπουργός Άμυνας, θέλοντας να διαβεβαιώσει ότι δεν βλέπει τον εαυτό της ως διάδοχο της λίγο μεγαλύτερής της Μέρκελ. Εκ των υστέρων φαίνεται λογικό: ο Αντενάουερ αντιπροσώπευε τη μεταπολεμική Γερμανία, ο Μπραντ την επιθυμία για μεταρρυθμίσεις και ο Κολ τη γερμανική επανένωση. Ο Σρέντερ μπορεί να θεωρηθεί ως ενσάρκωση των πόθων μια γενιάς Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων. Και η Μέρκελ ως αντίδραση απέναντι στο ανδρικό πολιτικό κατεστημένο.

FAZ / Ειρήνη Αναστασοπούλου