Δεξιά στροφή μετά την αυτοδυναμία;

Με την ψήφο τους στις αρχές Μαΐου οι Βρετανοί τάχθηκαν ξεκάθαρα υπέρ ανατρεπτικών πολιτικών αλλαγών στη χώρα τους. Ενώ επί μήνες πολιτικοί αναλυτές προεξοφλούσαν το τέλος του δικομματισμού στη Βρετανία, το εκλογικό αποτέλεσμα της 7ης Ιουνίου έφερε ένα εντελώς απροσδόκητο αποτέλεσμα, μια ξεκάθαρη πλειοψηφία για τους συντηρητικούς. Μπορεί η πλειοψηφία αυτή στην Κάτω Βουλή για τους Τόριδες να μην είναι συντριπτική, αφού κατέχουν 331 από τις 650 έδρες, εντούτοις είναι γεγονός ότι οι συντηρητικοί κέρδισαν για πρώτη φορά τα τελευταία 20 χρόνια τόσο ξεκάθαρα μια εκλογική αναμέτρηση.

Προφανώς ο Ντ. Κάμερον προτίθεται να εκμεταλλευτεί αυτό το πολιτικό μπόνους προκειμένου να περάσει μεγάλες αλλαγές. Μεταξύ άλλων θέλει να περικόψει τα κοινωνικά επιδόματα, να περιορίσει τις κρατικές αρμοδιότητες και να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις της χώρας του με την ΕΕ. Αναμφίβολα θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να διατηρήσει σε όλα αυτά την οριακή πλειοψηφία που διαθέτει. Για να πετύχει τους πολιτικούς του στόχους λοιπόν, δεν αποκλείεται να στραφεί προς τα δεξιά.

Μεγάλη ατζέντα υποσχέσεων

Η νέα κυβέρνηση ανέλαβε τα καθήκοντά της μόλις πριν από μια εβδομάδα. Έκτοτε άρχισε ήδη να ασχολείται με θέματα τα οποία απέρριπταν καθόλη τη διάρκεια της προηγούμενης κυβερνητικής θητείας οι συγκυβερνώντες Εργατικοί. Μεταξύ άλλων προτίθενται να καταγγείλουν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και να την αντικαταστήσουν με μια βρετανική Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Νομικοί κύκλοι ωστόσο εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους ως προς την τύχη του σχετικού εγχειρήματος, καθώς η Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αποτελεί τη βάση της «Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής» του 1998 πάνω στην οποία στηρίχθηκαν η ειρηνευτική διαδικασία στη Βόρεια Ιρλανδία.

Αποφάσεις αναμένονται όμως και σε μια σειρά άλλων σημαντικών ζητημάτων, όπως τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της αστυνομίας στο πεδίο της παρακολούθησης της ηλεκτρονικής επικοινωνίας. «Θα έχει επίσης ενδιαφέρον να δει κανείς εάν οι Τόριδες τηρήσουν την υπόσχεσή τους για μείωση της φορολογίας», σχολιάζει ο Εντ Ρένι, από το ανεξάρτητο think tank ResPublica. «Δεν έχουν πια τη δικαιολογία ότι οι Εργατικοί μπλοκάρουν τα σχέδιά τους. Έδωσαν μεγάλες υποσχέσεις. Η υλοποίησή τους όμως θα εξαρτηθεί από τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας. Θα υπάρξουν μεγάλες περικοπές στο κοινωνικό κράτος».

Στο επίκεντρο το δημοψήφισμα

Στο επίκεντρο της συντηρητικής ατζέντας ωστόσο βρίσκεται η υπόσχεση περί διεξαγωγής δημοψηφίσματος για την παραμονή της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΕ. «Το ερώτημα που αφορά το μέλλον μας στην Ευρώπη θα απαντηθεί μέσω δημοψηφίσματος», επανέλαβε την ημέρα του εκλογικού του θριάμβου.

Ο Κάμερον επιθυμεί να παραμείνει η χώρα του μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, εντούτοις εάν η πλειοψηφία των Βρετανών αποφάσιζε διαφορετικά, θα έπρεπε φυσικά να αντιδράσει αναλόγως. «Το ευρωσκεπτικιστικό UKIP διαθέτει στη νέα βουλή μόλις έναν βουλευτή, η φωνή τους δεν θα ακούγεται πια», λέει ο Ντάνκαν Ο Λίρι, επικεφαλής του τμήματος ερευνών του think tank Demos. «Οι ευρωσκεπτικιστές εντός των Τόριδων όμως θα έχουν μεγάλη επιρροή. Για να διατηρήσει την πλειοψηφία της, η κυβέρνηση χρειάζεται τις ψήφους τους».

Ο Κάμερον θα προτιμούσε να διαπραγματευτεί με τις Βρυξέλλες ένα νέο στάτους για τη Μεγάλη Βρετανία, παρά να εγκαταλείψει η χώρα του την ΕΕ. Επιβάλλοντας ορισμένες αλλαγές όσον αφορά την υλοποίηση μελλοντικών ευρωπαϊκών εγχειρημάτων, ο πρωθυπουργός ελπίζει να περιορίσει την επιρροή των ευρωσκεπτικιστών. Και αυτό όμως θα είναι κάθε άλλο παρά εύκολο. Εκτιμάται ότι όσο διαρκούν τα προβλήματα της ευρωζώνης με επίκεντρο την Ελλάδα, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν πρόκειται να ανοίξουν ένα ακόμη μέτωπο.

Σαμίρα Σακλ / Κώστας Συμεωνίδης