Διακινητές, οι κερδισμένοι του προσφυγικού

Οι αριθμοί δεν λένε πάντα όλη την αλήθεια. Δίνουν όμως μια εικόνα για τις διαστάσεις ενός προβλήματος. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία ελέγχου συνόρων Frontex, 107.000 πρόσφυγες και μετανάστες πέρασαν τα σύνορα της ΕΕ μόνο τον Ιούλιο. Οι περισσότεροι από αυτούς έκαναν σε κάποια φάση του ταξιδιού τους χρήση των «υπηρεσιών» που προσφέρουν διακινητές. Το πόσα χρήματα κερδίζουν αυτοί επιβιβάζουν απελπισμένους σε σαπιοκάραβα, φουσκωτά ή σε φορτηγά αυτοκίνητα αφήνοντάς τους μετά στην τύχη τους, μόνο να εικάσει μπορεί κανείς.

Ο Οργανισμός κατά των Ναρκωτικών και της Εγκληματικότητας UNODC του ΟΗΕ υπολογίζει τα κέρδη σε περίπου 150 εκατομμύρια, στοιχείο ξεπερασμένο από τη στιγμή που τα ΗΕ ανέμεναν περίπου 55.000 πρόσφυγες και μετανάστες το χρόνο να φθάνουν στην Ευρώπη. Με δεδομένο, επομένως, τον αριθμό των μεταναστών του Ιουλίου διαπιστώνουμε ότι το κέρδος των διακινητών ανέρχεται τουλάχιστον στα 300 εκατομμύρια ευρώ. Μια σημαντική... «αγορά». Η Τιούσντεϊ Ρεϊτάνο από την Παγκόσμια Πρωτοβουλία κατά των Διακινητών, μιλώντας στην DW, λέει σχετικά: «Η καταπολέμηση των διακινητών είναι πολύπλοκη. Δεν είναι δύσκολο να γίνεις διακινητής. Υπάρχουν μάλιστα πολλοί ευκαιριακοί. Οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει μαζί του έναν ή δύο μετανάστες και να τους περάσει με τρένο από το Καλαί στο Ντόβερ εισπράττοντας περίπου 1.500 ευρώ».

To πρόβλημα πρέπει να καταπολεμηθεί συνολικά

Ίσως και για αυτόν τον λόγο η μάχη κατά των διακινητών μοιάζει με αυτήν εναντίον της Λερναίας Ύδρας. Όταν κόβεις ένα κεφάλι εμφανίζονται τουλάχιστον δύο. Τις εκτιμήσεις της ειδικού επιβεβαιώνει ο Μίχαελ Ράουσενμπαχ, υπεύθυνος για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος της Europol, και εξηγεί: «Το σημαντικό για μας είναι να συγκεντρώσουμε όλες τις χρήσιμες πληροφορίες. Κυρίως για τις δομές των διακινητών στις χώρες προέλευσης των προσφύγων και μεταναστών, στους ενδιάμεσους σταθμούς αλλά φυσικά και τις χώρες προορισμού. Μόνο έτσι είμαστε σε θέση να χτυπήσουμε το πρόβλημα συνολικά».

Ό,τι ισχύει στην οικονομία, ισχύει δυστυχώς και στην προσφυγική κρίση. Όσο υπάρχει ζήτηση θα υπάρχει και προσφορά. Ο εμφύλιος στη Συρία ωθεί, για παράδειγμα, εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Οι περισσότεροι πρόσφυγες και μετανάστες πιστεύουν ότι η φυγή τους στην κεντρική Ευρώπη θα τους δώσει ευκαιρία όχι μόνο να γλιτώσουν από ένα πόλεμο, αλλά και να ζήσουν καλύτερα από κάθε άποψη. Ο Ιταλός εγκληματολόγος Αντρέα ντι Νίκολα κάνει λόγο για ολόκληρη αγορά διακίνησης, η οποία ζει από την μεγάλη ζήτηση απελπισμένων ανθρώπων. Συνοψίζει μάλιστα την κατάσταση σε λίγες μόνο λέξεις ως εξής: «Αν μιλήσετε με πρόσφυγες και μετανάστες θα σας πουν: Σε περίπτωση που μείνω στην πατρίδα μου θα πεθάνω. Μόνο αν ζητήσω τη βοήθεια των διακινητών έχω μια ευκαιρία. Γνωρίζω καλά ότι μπορεί να χάσω τη ζωή μου στην προσπάθειά μου να φθάσω εκεί που επιθυμώ. Είναι προτιμότερο, όμως, να πεθάνω στη θάλασσα από ό,τι στην πατρίδα μου».

Ματίας φον Χάιν / Στέφανος Γεωργακόπουλος