Δυσδιάκριτα τα όρια λογοκρισίας και ελέγχου στο διαδίκτυο

ισχύει και προκαλείι πανικό: το διαδίκτυο δεν είναι παράδεισος μόνον για όσους αναζητούν πληροφορίες διεθνώς και ανταλάσσουν μηνυματάκια με φίλους και συνεργάτες, αλλά αποτελεί επίσης πεδίο δράσης τρομοκρατών και εγκληματιών.

Πολλές διεθνείς συναντήσεις γίνονται με θέμα τον έλεγχο στο διαδίκτυο. Το Σαββατοκύριακο πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ συνάντηση της Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για την ασφάλεια με ειδήμονες της Ευρώπης σε θέματα διαδικτύου.

Πολύ γρήγορα μπήκαν τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας στην καθημερινότητα των προηγμένων χωρών, ενώ το διαδίκτυο κερδίζει σιγά σιγά έδαφος και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι κυβερνήσεις αντιδρούν με εσπευσμένες ρυθμίσεις, ώστε να αντιμετωπίσουν τους ήδη υπάρχοντες, αλλά και τους μελλοντικούς κινδύνους. Ο Μίλος Χαραστί, υπεύθυνος για τα ΜΜΕ της γνωστής ως Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ασφαλείας εκφράζει τις αμφιβολίες του:

"Δεδομένου ότι οι αρχές ανά τον κόσμο βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε πυρετό ρυθμίσεων. Υπογραμμίζω επομένως πως η δική μας οπτική γωνία αφορά στην ελευθερία του τύπου. Πρέπει να βρεθεί μια λύση όσον δυνατόν λιγότερο περιοριστική, ώστε να μην προσβάλλεται, να μην συρρικνώνεται η ελευθερία του τύπου."

Σαφές είναι επίσης και ότι το διαδίκτυο είναι ένα παγκόσμιο μέσο και για αυτό πρέπει να ισχύουν διεθνείς ρυθμίσεις. Τόσο η ΕΈ, όσο και τα ΗΕ προσπαθούν να καταλήξουν σε ρυθμίσεις που να ισχύουν διεθνώς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε πριν από τρία χρόνια στη Βουδαπέστη πακέτο ρυθμίσεων αναφορικά με το διαδίκτυο. Κύριος στόχος του κανονισμού αυτού, που φέρει το όνομα 'Σάιμπερ Κράιμ Κονβένσιον' είναι η καταπολέμηση της παιδικής πορνογραφίας καθώς και η διάδοση ρατσιστικών αντιλήψεων. Παρόλο που 38 κράτη της Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής και της Κεντρικής Ασίας υπέγραψαν το σύμφωνο στη Βουδαπέστη, μόνον έξι από αυτά το επικύρωσαν, ανάμεσά τους η Αλβανία, Κροατία και Ρουμανία, ενώ οι υπόλοιπες χώρες καθυστερούν. Υπάρχουν σκληροί πολέμιοι του Συμφώνου της Βουδαπέστης, όπως ο Σάντυ Σταρ, της βρετανικής εταιρίας για το ίντερνετ 'Σπάικντ ον λάιν'. Κατά τη γνώμη του οι κανονισμοί της Βουδαπέστης είναι προϊόν υστερίας:

"Είμαι κατά της ρύθμισης που αφορά στο περιεχόμενο ιστοσελίδων στο διαδίκτυο και εννοώ με αυτό πως μια τέτοια ρύθμιση δεν χρειάζεται. Εκτός ίσως αναφορικά με συγκεκριμένες εγκληματικές ενέργειες που αφορούν το ίδιο το μέσο, όπως οι ιοί. Κατά τη γνώμη μου η υπάρχουσα νομοθεσία επαρκεί για τη δίωξη εγκλημάτων, όπως η παράνομη χρήση προσωπικών δεδομένων".

Και ο Ιρλανδός Κόρμακ Κάλαναν, ειδικός για το διαδίκτυο και συμμετέχων στη συνάντηση του Σαββατοκύριακου στο Άμστερνταμ, θεωρεί πως το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο της Βουδαπέστης είναι προβληματικό. Ως Γενικός Γραμματέας της οργάνωσης 'Ινχόουπ', η οποία οργανώνει γραμμή άμεσων υπηρεσιών σε 18 χώρες, ώστε το διαδίκτυο να παραμένει 'καθαρό', ο Ιρλανδός είναι υπέρμαχος του αυτοελέγχου. Ο κάθε χρήστης του διαδικτύου οφείλει να αναφέρει σε υπηρεσίες όπως η 'Ινχόουπ' τις ιστοσελίδες που έχουν π.χ. σαν θέμα την παιδική πορνογραφία, ώστε οι αρμόδιες εταιρίες να 'κλείνουν' την εν λόγω διεύθυνση και να καθιστούν αδύνατη την πρόσβαση στην άνομη ιστοσελίδα. Ακόμα και αυτού του τύπου ο έλεγχος έχει κατά τον Κάλαναν τα όριά του, δεν αποτελεί λύση του πραγματικού προβλήματος που αφορά στη νομοθεσία για το διαδίκτυο.

Η ποινική δίωξη προϋποθέτει δικαστήριο, αυτό είναι και το μεγάλο πρόβλημα. Ποιό δίκαιο, ποιάς χώρας θα ενεργοποιηθεί, αν π.χ. ένας Αμερικανός διαδίδει μέσω της διεθνούς εταιρίας 'Γιαχού' ακροδεξιές θέσεις; Πράγμα νόμιμο στην Αμερική, αλλά παράνομο στη Γαλλία και τη Γερμανία; Επίσης προβληματική είναι η προστασία προσωπικών δεδομένων. Πώς θα εμποδιστούν οι αστυνομικές αρχές, αλλά και οι μυστικές υπηρεσίες στις έρευνές τους κατά εγκληματιών και τρομοκρατών, ώστε να μην παραβιάζουν την προσωπική αλληλογραφία του εκάστοτε υπόπτου; Μέχρι να θεσμοθετηθούν διεθνείς νόμοι που να αφορούν στα προβλήματα που προκύπτουν από το διαδίκτυο θα κυλήσει ακόμα 'πολύ νερό στο αυλάκι'.