Δύο νέοι αντιτρομοκρατικοί νόμοι
1 Δεκεμβρίου 2006
Με την ψήφισή τους παρατείνεται για μια ακόμη πενταετία ο αντιτρομοκρατικός νόμος, διευρύνονται οι αρμοδιότητες των μυστικών υπηρεσιών οι οποίες αποκτούν πια άμεση πρόσβαση στα προσωπικά στοιχεία των αεροπορικών εταιρειών, των εταιρειών τηλεπικοινωνίας και των ταχυδρομείων, και τέλος δημιουργείται Κοινή Τράπεζα Δεδομένων για την αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες. Συνολικά θα έχουν πρόσβαση στην τράπεζα αυτή 38 υπηρεσίες (19 μυστικές και 19 αστυνομικές και διωκτικές αρχές).
Τα δύο νομοσχέδια συζητήθηκαν κατ' αρχήν στην ολομέλεια της βουλής (20 Οκτωβρίου) και στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών Υποθέσεων, όπου την 6 Νοεμβρίου σε δημόσια ακρόαση κατέθεσαν τις απόψεις τους όχι μόνον οι εντεταλμένοι εκπρόσωποι των κομμάτων, αλλά και ειδικοί εμπειρογνώμονες από πανεπιστήμια, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τις υπηρεσίες. Κατ’ αρχήν όλοι οι εμπειρογνώμονες διαπίστωσαν διατυπωτικά λάθη και σοβαρές ασάφειες όπως π.χ. ποιος θεωρείται ύποπτος τρομοκρατικής πράξης, ποια πρόσωπα θεωρούνται ‘σύνδεσμοι’ ή ποιες συγκεκριμένες υπηρεσίες της αστυνομίας θα κάνουν χρήση της Κοινής Τράπεζας Δεδομένων ή ακόμη ποια προσωπικά δεδομένα επιτρέπεται να αποθηκευτούν.
Οι εμπειρογνώμονες από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις εκτιμούν όμως ότι τα ήδη υπάρχοντα αντιτρομοκρατικά μέτρα είναι παραπάνω από επαρκή για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και επισημαίνουν ότι τα νομοσχέδια ανεξάρτητα από τις όποιες βελτιώσεις τους εγκυμονούν κινδύνους για τις ατομικές, αστικές και πολιτικές ελευθερίες, αλλά και για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Δρ. Φρέντρικ Ρόγκαν, αντιπρόεδρος της μη κυβερνητικής οργάνωσης Humanischtische Union, που έλαβε μέρος ως εμπειρογνώμων στην δημόσια ακρόαση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών Υποθέσεων, υποστηρίζει ότι με τη σχεδιαζόμενη Κοινή Τράπεζα Δεδομένων «αίρεται ο διαχωρισμός μεταξύ αστυνομίας και μυστικών υπηρεσιών, διότι σχεδόν κάθε αστυνομική υπηρεσία έχει τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών. Η Humanischtische Union πιστεύει ότι η εν λόγω Τράπεζα Δεδομένων είναι αντισυνταγματική, διότι ο διαχωρισμός αστυνομίας και μυστικών υπηρεσιών έχει συνταγματική ισχύ και γι’ αυτό δεν είναι δυνατόν έτσι απλά να καταργηθεί από τον οποιοδήποτε νομοθέτη.»
Το Κόμμα των Φιλελευθέρων και οι Πράσινοι κατέθεσαν σήμερα στη βουλή προτάσεις βελτιώσεων με στόχο τον περιορισμό ορισμένων κραγαυλέων παραβιάσεων, ενώ το Κόμμα της Αριστεράς εξέφρασε την πλήρη αντίθεσή του και κατέθεσε πρόταση μη ψήφισης του νέου νόμου. Να υπενθυμίσουμε ότι η αντιπολίτευση αριθμεί μόνον 166 βουλευτές σε σύνολο 614.
Η Γκίζελα Πιλτς, εκπρόσωπος των Φιλελευθέρων σε ζητήματα εσωτερικής πολιτικής, θεωρεί προβληματική την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων των μυστικών υπηρεσιών χωρίς την ταυτόχρονη ενίσχυση του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Επιπλέον κατηγορεί την κυβέρνηση για νομοπαρασκευαστικές κακοτεχνίες και για αδιαλλαξία, επειδή αρνήθηκε ακόμη και τα "αυτονόητα": «όταν προτείναμε χθες να συμπεριληφθεί στον νόμο ρητή απαγόρευση για την αποθήκευση πληροφοριών που αποσπάστηκαν παράνομα με βασανιστήρια δεν μας έδωσαν σημασία. Προφανώς διότι ήταν ήδη πολύ δύσκολη η σύγκλιση εντός του κυβερνητικού συνασπισμού.»
Στο ίδιο ακριβώς πνεύμα μίλησε στο μικρόφωνο της Deutsche Welle και ο εκπρόσωπος των Πράσινων σε ζητήματα ασφαλείας και μέλος της Επιτροπής Εσωτερικών Υποθέσεων Βόλφγκαγκ Βίλαντ: «μας εξόργισε αυτή η συμπεριφορά διότι προτείναμε λεπτομερειακές και τεκμηριωμένες αλλαγές. Απαιτήσαμε π.χ. να μην μεταβιβάζονται στοιχεία της Κοινής Τράπεζας Δεδομένων στο εξωτερικό ή σε υπηρεσίες που δεν ορίζει ρητά ο νόμος. Κι εδώ να θυμηθούμε τι έγινε στην περίπτωση Ελ Μάρσι. Η Κοινή Τράπεζα Δεδομένων πρέπει να είναι 'κλειστή' και οι χρήστες λίγοι και καθορισμένοι. Αλλιώς θα καταστεί διεθνώς ελκυστική και πολλοί θα θελήσουν να αποσπάσουν πληροφορίες.»
Τα νομοσχέδια που ψηφίστηκαν σήμερα φαίνεται ότι θα παραμείνουν αμφιλεγόμενα και ως νόμοι, διότι οι ενστάσεις είναι πολλές και ουσιώδεις.
Αρκεί να αναφέρουμε τις δύο βασικές: με την διεύρυνση των αρμοδιοτήτων των μυστικών υπηρεσιών παραβιάζεται όχι μόνον το απόρρητο των ευαίσθητων προσωπικών στοιχείων, αλλά και πρόσφατη απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου (04.04.2006), η οποία χαρακτηρίζει αντισυνταγματική τη συλλογή και αξιολόγηση ‘ιδιαίτερα ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων', επιπλέον με τη δημιουργία Κοινής Τράπεζας Δεδομένων Αστυνομίας και Μυστικών Υπηρεσιών παρακάμπτεται επί της ουσίας ο διαχωρισμός τους, που κατοχυρώνεται στο γερμανικό σύνταγμα.
Βιβή Παπαναγιώτου