Δύσκολη η ενεργειακή στροφή

Το πετρέλαιο αποτελεί εδώ και δεκαετίες τον καταλύτη της ανάπτυξης των αραβικών κρατών. Από την εκμετάλλευσή του επωφελούνται όχι μόνον οι χώρες με πλούσια κοιτάσματα, αλλά έμμεσα και εκείνες που δεν διαθέτουν πετρελαιοπηγές.
Ο Μουράντ Αχμάντ αλ Φακί, ο οποίος παρουσίασε τα πορίσματα της έκθεσης της μη κυβερνητικής οργάνωσης (ΑFED) με έδρα στην Βηρυτό, επισήμανε την αδιαφορία απέναντι στην προστασία του περιβάλλοντος στα αραβικά κράτη.

Μονόδρομος η ενεργειακή στροφή

Ο κ αλ Φακί αποκάλυψε ότι οι περιβαλλοντικές καταστροφές που προκαλεί η εκμετάλλευση του πετρελαίου κοστίζουν στα αραβικά κράτη ετησίως 95εκ. δολάρια. Υπογραμμίζει μάλιστα τον επιτακτικό χαρακτήρα της ενεργειακής στροφής: «Οι αραβικές χώρες δεν έχουν άλλη επιλογή. Το θέμα δεν είναι αν θέλουν ή όχι να στραφούν σε μία πράσινη οικονομία. Πρέπει να το κάνουν. Από τη μία χρειαζόμαστε ανάπτυξη, αλλά από την άλλη πρέπει να προστατέψουμε το περιβάλλον».
Όπως τονίζεται στην έκθεση, οι αραβικές χώρες δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις οικονομικές προκλήσεις που θέτουν οι επόμενες δεκαετίες, ώστε να διαχειριστούν τα προβλήματα της φτώχιας, της υψηλής ανεργίας και της καταστροφής του περιβάλλοντος.
Κάποια θετικά δείγματα επενδύσεων με οικολογικό χαρακτήρα, όπως η εκμετάλλευση γεωθερμικής ενέργειας στην Ιορδανία ή κάποιες βιολογικές καλλιέργειες στην Αίγυπτο και το Λίβανο, παραμένουν αποσπασματικές.
Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ και Μπαχρέιν είναι πρωταθλητές στην εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα.

Προσκόλληση στο πετρέλαιο

Την απροθυμία των αραβικών πετρελαιοπαραγωγικών χωρών να αλλάξουν πολιτική επικρίνει ο Αμπντέλ Γκελίλ, ένας από τους συντάκτες της έκθεσης: «Η ενεργειακή ζήτηση αυξάνεται διαρκώς. Έτσι χτίζονται νέα εργοστάσια ορυκτών καυσίμων, αντί να αναζητούνται νέοι δρόμοι. Στην περιοχή μας έχουμε μεγάλα αποθέματα σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες δεν είναι λιγότερο σημαντικές από τα ορυκτά μας καύσιμα». Ο κ. Γκελίλ θεωρεί αναγκαία τη χρηματοδότηση της έρευνας στον τομέα των εναλλακτικών πηγών ενέργειας.

Το στοίχημα της ανακύκλωσης

Τα αραβικά κράτη παρουσιάζουν μεγάλη υστέρηση και στο πεδίο της διαχείρισης απορριμμάτων. Όπως αποκαλύπτει Ραμί Σαρμπίνι ειδικός διαχείρισης απορριμμάτων από το Πανεπιστήμιο του Καΐρου, μόλις το 5% των ανακυκλώσιμων σκουπιδιών αξιοποιείται.
Στιγματίζοντας τη χρόνια αδιαφορία των νομοθετών προτείνει: «Το πρώτο βήμα είναι η επιβολή φόρου σε προϊόντα των οποίων η διαχείριση κοστίζει ακριβά. Ο φόρος για ανακυκλώσιμες συσκευασίες πρέπει να καταργηθεί. Για την ανακύκλωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολύ συμφέρουσες τεχνολογίες, όπως η κομποστοποίηση, η οποία δυστυχώς δεν είναι διαδεδομένη».

Ως πρώτο βήμα προς μία πιο πράσινη οικονομία το Αραβικό Φόρουμ Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης προτείνει άμεση διακοπή των επιδοτήσεων για τα καύσιμα, την ηλεκτρική ενέργεια και το νερό. Τα ποσά που θα αποταμιευθούν θα μπορέσουν να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας στον τομέα της πράσινης ενέργειας, καθώς και στην αντίστοιχη έρευνα.

Naggar Mona / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου