«Είμαι Ιρανή; Είμαι Γερμανίδα»;

Όταν τη δεκαετία του 70 η Ρενάτε Μισό-Ρουστάιν έβλεπε τους άλλους να συμπεριφέρονται περιφρονητικά στον έγχρωμο σύζυγό της, όταν οι συνάδελφοί της σιγομουρμούριζαν πίσω από την πλάτη της, όταν η παιδίατρος έγραφε τη λέξη μιγάς δίπλα στο όνομα του παιδιού της, αντιδρούσε με ψυχραιμία και τις περισσότερες φορές με χιούμορ. Ο σύζυγός της είναι από την Αϊτή. Όταν τον παντρεύτηκε πριν πολλές δεκαετίες η κατάσταση στη Γερμανία ήταν δύσκολη. Νομικές πληροφορίες για τον γάμο της ήταν δύσκολο να βρει. Έτσι, απευθύνθηκε στην «Κοινότητα συμφερόντων Γερμανίδων με συζύγους αλλοδαπούς», που ιδρύθηκε το 1972. Έτσι αποκαλούνταν τότε.

«Εκτός πραγματικότητας οι νόμοι»

Εκεί συνάντησε κι άλλες με τα δικά της προβλήματα. Τότε ένα παιδί έπαιρνε τη γερμανική υπηκοότητα μόνο αν είχε πατέρα Γερμανό. Η οργάνωση έκανε αγώνα για να το αλλάξει. Και τα κατάφερε. Σήμερα έχει μετονομαστεί σε "Σύνδεσμο Οικογενειών και Συμβιούντων με διπλή υπηκοότητα». 40 χρόνια μετά η οργάνωση είναι πολύ πιο επαγγελματική και διαθέτει 72 παραρτήματα σε ολόκληρη τη Γερμανία. Μια σημαντική προσφορά είναι οι νομικές συμβουλές, γιατί ακόμη και σήμερα τα ζευγάρια με διαφορετική υπηκοότητα αντιμετωπίζουν σειρά γραφειοκρατικών προβλημάτων. Επί πλέον ο Σύνδεσμος οργανώνει μεταξύ άλλων ομάδες αυτοβοήθειας και συναντήσεις παιδιών για παιχνίδι. Η χρηματοδότηση εξασφαλίζεται σε ένα μεγάλο ποσοστό από τα υπουργεία Οικογένειας των κρατιδίων, αλλά και από το ομοσπονδιακό. «Ως σύνδεσμος- λόμπυ θεωρούμε ότι η ενημέρωση των πολιτικών ανήκει στις προτεραιότητές μας», υποστηρίζει η Μικαέλα Σμιτ, επικεφαλής του παραρτήματος στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. «Γιατί πολλοί νόμοι παραμένουν εκτός πραγματικότητας. Ζούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη, πολυεθνική και πολύ-γλωσσική κοινωνία. Αλλά η κοινωνία μας δεν το έχει αντιληφθεί πλήρως».

«Δεν υπάρχουν πρότυπα»

Εκτός από τη δομή έχει αλλάξει και η σύνθεση του Συνδέσμου. Ανάμεσα στα 2000 μέλη βρίσκεται και η γενιά των παιδιών από μικτούς γάμους. « Εδώ ξαναβρήκα ζωτικά θέματα που με απασχόλησαν στη ζωή μου», λέει και εννοεί το να είσαι διαφορετικός από τους άλλους, μια κατάσταση που την ακολούθησε από τον παιδικό σταθμό . «Είμαι Ιρανή; Είμαι Γερμανίδα; Ακόμη κι αυτό δεν με απασχολεί, μου φορτώνεται γιατί απασχολεί τους γύρω μου». Η πολυπολιτισμικότητα δεν έχει περάσει και στην καθημερινότητά μας, διαπιστώνει από την εμπειρία της στο Σύνδεσμο, παρά το ότι ένας στους 5 κατοίκους στη Γερμανία προέρχεται από οικογένεια μεταναστών και ένας στους 15 γάμους είναι μικτός. Για παράδειγμα, στις ομάδες των αφρογερμανών, παιδιών δηλαδή με πατέρα ή μητέρα από την Αφρική, που τους μαθαίνουμε να έχουν αυτοπεποίθηση, δυσκολευόμαστε να βρούμε πρότυπα. Προσπαθήστε να βρείτε έναν έγχρωμο γιατρό ή αστυνομικό». Η νοοτροπία των Γερμανών δεν έχει αλλάξει πολύ, συμφωνεί η Ρενάτε Μισό-Ρουστάιν. Και για ν΄αλλάξει χρειάζεται πολύς αγώνας ακόμη.

Ειρήνη Αναστασοπούλου/Dennis Stute

Υπεύθ. Σύνταξης Σπύρος Μοσκόβου