Ελληνική ήττα η απόφαση της Χάγης;

Η αποδοχή της προσφυγής της ΠΓΔΜ από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ΔΔΧ) κατά της Ελλάδας για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας αξιολογήθηκε στα γερμανικά ΜΜΕ σαν «πολιτική ήττα» της Αθήνας και ταυτόχρονα σαν «ευκαιρία επαναπροσέγγισης των εμπλεκομένων μερών» για την τελική επίλυση της «παράδοξης διμερούς διένεξης».

Με τις παραμέτρους αυτές συμφωνεί και ο πολιτολόγος Χάιντς-Γιούργκεν Άξτ από το Πανεπιστήμιο του Ντούισμπουργκ, ειδικός μελετητής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και κυρίως της Ελλάδας: «Κατ’ αρχήν πρόκειται για μια ήττα της Αθήνας στο επίπεδο των συμβόλων. Επιπλέον θα φανεί τώρα εάν η Ελλάδα βλέπει την αναγκαιότητα να διαμορφώσει έτσι την πολιτική της, ώστε να προσεγγίσει την απόφαση του δικαστηρίου. Όμως το παράλογο στην συγκεκριμένη απόφαση είναι πως δε συνιστά νομική δέσμευση».
Αυτό σημαίνει μεν, ότι η απόφαση δεν δεσμεύει πρακτικά την μελλοντική τακτική των ελληνικών κυβερνήσεων, αλλά ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί ως μέσον άσκησης πιέσεων. Τόσο από την πλευρά της ΠΓΔΜ, όσο και από τα ΗΕ και τους διεθνείς οργανισμούς. Τα δυνητικά περιθώρια υπάρχουν.

Συναινετική λύση εντός ενός έτους

Ο Όλιβερ Σβαρτς, πολιτολόγος και ειδικός για ζητήματα ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, υπογραμμίζει, ότι τα περιθώρια αυτά δεν είναι «πιέσεις» υπό την αρνητική τους έννοια, αλλά ουσιαστικές δυνατότητες προσέγγισης: «Τάσσομμαι υπέρ ενός συμβιβασμού των δύο εμπλεκόμενων μερών ώστε να δρομολογηθεί τώρα η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Μακεδονία, ή τουλάχιστον να αρχίσει ο σχεδιασμός μιας ουσιαστικής σύγκλισης των δύο εμπλεκομένων. Οι εμπλεκόμενες χώρες πρέπει να καθορίσουν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα διάρκειας το πολύ ενός έτους για την επίτευξη τελικής λύσης στο ζήτημα του ονόματος»
Και ο κ. Σβαρτς αξιολογεί μία τέτοια εξέλιξη σαν την ποθούμενη «συναινετική λύση για όλους, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, αλλά κυρίως για τις δύο εμπλεκόμενες χώρες, που θα διαφύλασσε όμως το εθνικό τους κύρος.»

Συγκρατημένη αισιοδοξία για την αντίδραση της Αθήνας

Πόσο εφικτό είναι αυτό το σενάριο για τις δύο χώρες και κυρίως για την Ελλάδα που περνάει βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση, με μια κυβέρνηση χαμηλής αποδοχής;
«Όλα είναι ανοιχτά», εκτιμά ο Γερμανός πολιτολόγος και γνώστης της ελληνικής πολιτικής κουλτούρας Χάιντς Γιούργκεν Άξτ: «Στη σημερινή συγκυρία ενδέχεται να εκληφθεί και ως ευκαιρία από ελληνικής πλευράς και η νέα κυβέρνηση να προσπαθήσει να προσεγγίσει την άλλη πλευρά ακολουθώντας μια άλλη τακτική, που δεν θα αποτρέπει τουλάχιστον την ένταξη της γείτονος χώρας στο ΝΑΤΟ, ενώ θα συμβάλει έτσι και στην ευρωπαϊκή προοπτική της».
Αυτή είναι θετική και ευκταία εξέλιξη, αλλά ο Γερμανός πολιτολόγος καταλήγει, ότι δεν είναι «υπεραισιόδοξος, διότι υπό την πίεση της κρίσης η Ελλάδα δεν είναι σίγουρο πως θα ακολουθήσει αυτή την τακτική.»

Zoran Jordanovski / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής