Ελληνική ηλιακή ενέργεια για τη Γερμανία

Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν δεσμευτεί να αντλούν μέχρι το 2020 το 20% της συνολικά παραγόμενης ενέργειάς τους από ανανεώσιμες πηγές. Για τη Γερμανία η ανάγκη εξοικονόμησης ενέργειας είναι ακόμη μεγαλύτερη καθώς έχει ήδη εξαγγείλει τη διακοπή της λειτουργίας των πυρηνικών της εργοστασίων σε βάθος δεκαετίας. Έτσι η μαζική παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας με κρατικά μέσα φαντάζει πιο επιτακτική από ποτέ.

Ωστόσο, ήδη από πέρυσι η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφάσισε να μειώσει τις επιδοτήσεις στον τομέα της ηλιακής ενέργειας. Η Άνγκελα Μέρκελ είχε μάλιστα ασκήσει δημόσια κριτική για τις επενδύσεις αυτές. Παρά το γεγονός ότι το 50% των κρατικών επιχορηγήσεων πηγαίνουν στον τομέα αυτό, η ενέργεια που παράγεται αποτελεί μόνο το 2% της συνολικής παραγωγής. Τα δεδομένα αρχίζουν όμως να αλλάζουν, το ίδιο και η στάση της Μέρκελ, η οποία προσβλέπει πλέον σε μια στενότερη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και σε μια πιθανή εκμετάλλευση του ελληνικού ήλιου.

Το πρόγραμμα «Ήλιος»

Πίσω από την ιδέα αυτή κρύβεται ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος άρχισε να συζητά το πρόγραμμα αυτό ήδη πριν από ένα χρόνο με τον τότε ομόλογό του και νυν υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιώργο Παπακωνσταντίνου. «Η Εταιρία Ήλιος Α.Ε. είναι μια κρατική οντότητα, η οποία δημιουργεί θυγατρικές εταιρίες παραγωγής στις οποίες μπαίνουν στρατηγικοί επενδυτές», είπε σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle o Έλληνας υπουργός.Το πρόγραμμα «Ήλιος» έχει ως στόχο να προσελκύσει επενδυτές, οι οποίοι θα εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά σε μεγάλες εκτάσεις με συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης απέναντι στο ελληνικό κράτος.

Ο «Ήλιος» χρειάζεται πελάτες

Παρά τους ευνοϊκούς όρους, υπάρχει εντούτοις ένα πρόβλημα. Οι επενδυτές θα βρεθούν μόνο όταν ξεκαθαριστεί ποιες χώρες θα αγοράζουν στο μέλλον ηλιακή ενέργεια από την Ελλάδα, η οποία παραμένει ακριβή σε σχέση με άλλους ενεργειακούς πόρους. Επιπλέον όλες οι χώρες της ΕΕ έχουν δεσμευθεί σε μια διευρυμένη εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών τους στο μέλλον. Η Ελλάδα διαθέτει άπλετο ήλιο, όχι όμως και τα απαραίτητα για την εκμετάλλευσή του κονδύλια. Πώς λοιπόν θα καταφέρει να ξεπεράσει το εμπόδιο του μεγάλου κόστους για τα τροφοδοτήσει τις ευρωπαϊκές αγορές με πρώτη τη Γερμανία;

Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου πιστεύει πως η κοινοτική οδηγία του 2009 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας «δίνει τη δυνατότητα για διακρατικές συμφωνίες με κοινά καθεστώτα ενίσχυσης». «Εμείς κινούμαστε μέσα σε αυτό το πλαίσιο και συζητάμε με τη γερμανική κυβέρνηση όπως και με άλλες κυβερνήσεις για το πώς θα μπορούσε να στηριχθεί κατ’αυτό τον τρόπο η πρώτη φάση του σχεδίου», αναφέρει ο υπουργός. Οι δύο κυβερνήσεις φαίνονται πάντως πρόθυμες να θέσουν το αναπτυξιακό πλαίσιο που θα προσελκύσει Γερμανούς και Έλληνες επενδυτές. Η Γερμανική Βιομηχανική Ομοσπονδία (BDI), η γερμανική κρατική τράπεζα KfW καθώς και κάποιες ιδιωτικές τράπεζες έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον.

10 γιγαβάτ ηλιακής ενέργειας μέχρι το 2020

Σύμφωνα με τον Γ. Παπακωνσταντίνου, η σχετική αδειοδότηση θα μπορούσε να ξεκινήσει ήδη από το δεύτερο μισό του 2012 ώστε από το 2013 να μπορεί κανείς να ξεκινήσει την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων. Κατά την πρώτη φάση του προγράμματος, η οποία προβλέπεται να διαρκέσει μέχρι το 2017 τα φωτοβολταϊκά πάρκα θα μπορούν να παράγουν μέχρι και 1.5 γιγαβάτ ηλιακής ενέργειας. Μέχρι το 2020 υπολογίζεται πως η παραγωγή μπορεί να αγγίξει τα 10 γιγαβάτ.

Τέλος ο Γ. Παπακωνσταντίνου υποστηρίζει πως το πρόβλημα της ενεργειακής τροφοδότησης της κεντρικής Ευρώπης μπορεί να λυθεί μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς οι υπάρχουσες υποδομές δεν αρκούν. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ανακοινώσει ένα πρόγραμμα 10δις ευρώ για την ενοποίηση των ευρωπαϊκών δικτύων ενέργειας στα οποία θα συμμετάσχει και η Ελλάδα», δηλώνει χαρακτηριστικά στη συνέντευξή του. Ενόψει τον βουλευτικών εκλογών του Απριλίου το πρόγραμμα «Ήλιος» ενδέχεται να παγώσει, ωστόσο έχει αρκετές πιθανότητες να προχωρήσει επιτυχώς στο μέλλον καθώς ενδέχεται να συμβάλει θετικά και στην μείωση του ελληνικού χρέους.

Παναγιώτης Κουπαράνης/ Δήμητρα Κυρανούδη
Υπεύθ. σύνταξής: Μαρία Ρηγούτσου