Εντονος ο διάλογος για το μέλλον του Σαντάμ Χουσεϊν
16 Δεκεμβρίου 2003
Μετά τη γενική ικανοποίηση που ακολούθησε της σύλληψης του Σαντάμ Χουσεϊν, ήρθαν οι δηλώσεις και οι απόψεις για το τι θα πρέπει να γίνει στη συνέχεια. Ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ζήτησε χθες εάν ο ιρακινός πρώην ηγέτης προσαχθεί σε δίκη, αυτή να συνάδει με το διεθνές δίκαιο και τη διεθνή νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οπως επίσης τόνισε, αν και ο Χουσεϊν διέπραξε τα χειρότερα εγκλήματα «τα Ηνωμένα Εθνη δεν υποστηρίζουν τη θανατική ποινή και κανένα από τα δικαστήρια που συστήσαμε δεν την προβλέπει.»
Ο Κόφι Ανάν ήταν από τους πρώτους που αντέδρασαν στις φωνές που έκαναν λόγο για εκτέλεση του Σαντάμ Χουσεϊν. Το πρόβλημα όμως σε ό,τι αφορά μια ενδεχόμενη προσαγωγή του στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο είναι ότι: «Αρκετά από τα εγκλήματα που ο Χουσεϊν διέπραξε έγιναν πριν τη σύσταση του δικαστηρίου.»
Το θέμα αναμένεται να κυριαρχήσει και στη σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, με θέμα το μέλλον του Ιράκ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπερασπίστηκαν χθες δια στόματος του Τζορτζ Μπους, τη διεξαγωγή μιας δίκης «ανοικτής», κατά την οποία ο Σαντάμ Χουσεϊν θα έχει δίκαιη αντιμετώπιση, κάτι που ο ίδιος αρνείτο στον ίδιο του το λαό για πολλές δεκαετίες, όπως είπε χαρακτηριστικά ο αμερικανός πρόεδρος. Η αμερικανική κυβέρνηση πάντως, κρατά προς το παρόν κλειστά τα χαρτιά της περιοριζόμενη σε αόριστες δηλώσεις: «Θα συνεργαστούμε με τους ιρακινούς προκειμένου να καταλήξουμε σε ένα τρόπο να τον δικάσουμε μετά από εξονυχιστικές διαδικασίες, για να το θέσω έτσι. Μίλησα με τον πρωθυπουργό Μάρτιν του Καναδά σήμερα, που με ρώτησε για το Σαντάμ Χουσεϊν και τη δίκη του. Του απάντησα πως οι ιρακινοί θα πρέπει να συμμετέχουν γιατί αυτοί κακοποιήθηκαν από αυτόν τον κατά συρροή δολοφόνο που τους πότισε αέριο, τους βασάνισε και τους βίασε. Πρέπει να αναμειχθούν στη δίκη και θα συνεργαστούμε για να καταλήξουμε σε μια δική.»
Το ιρακινό κυβερνητικό συμβούλιο τάσσεται υπέρ της διεξαγωγής της δίκης στο Ιράκ, σε ειδικό δικαστήριο. Υπάρχουν όμως και αυτοί που υποστηρίζουν πως κάτι τέτοιο δε θα επαρκούσε. Οργανώσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για παράδειγμα απαιτούν μεγαλύτερη διεθνή συμμετοχή.
Η προσαγωγή του Σαντάμ Χουσεϊν σε διεθνές δικαστήριο πάντως, θεωρείται μάλλον απίθανη, καθώς θα απέκλειε το ενδεχόμενο επιβολής της θανατικής ποινής που ζητούν αρκετά μέλη του ιρακινού κυβερνητικού συμβουλίου. Και ο αμερικανός πρόεδρος επιμένει πως αυτοί είναι που θα πρέπει να πάρουν μια απόφαση: «Εχω τη δική μου άποψη για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί, όμως εγώ δεν είμαι ιρακινός πολίτης. Είναι ένας αδίστακτος δικτάτορας που σκότωσε πολλούς, αλλά η δική μου άποψη δεν έχει σημασία. Η άποψη των ιρακινών πολιτών είναι αυτή που μετράει.»
Ο,τι κι αν γίνει, ο Σαντάμ Χουσεϊν φαίνεται πως θα κρατείται για μήνες σε μυστική τοποθεσία, έως ότου συγκεντρωθούν τα στοιχεία για τη θεμελίωση πλήρους κατηγορητηρίου. Οπως είπε ο αμερικανός υπουργός Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ: «Προστατεύεται ως αιχμάλωτος πολέμου και η αντιμετώπισή του είναι αυτή που προβλέπεται από τη Συνθήκη της Γενεύης. Δεν υπάρχει λοιπόν λόγος ανησυχίας για το κατά πόσο θα έχει ευσπλαχνική μεταχείρηση.»