Επίσημη πρώτη για τρεις νέες εποπτικές αρχές

Από την αρχή του χρόνου τρεις νέες ελεγκτικές αρχές στην Ε.Ε. ασκούν καθήκοντα εποπτείας των τραπεζών, των χρηματιστηριακών αγορών και ασφαλιστικών εταιρειών. Σχηματίζουν το "μεδούλι" των μεταρρυθμίσεων της Ευρώπης στο χρηματοπιστωτικό τομέα και παίζουν το ρόλο του σερίφη των πάσης λογής κερδοσκόπων, τζογαδόρων και οίκων πιστοληπτικής ικανότητας.

Τα δόντια στους τζογαδόρους

ΕΒΑ, ΕSΜΑ και ΕΙΟPΑ, είναι τα αρχικά που αποτυπώνουν εν συντομία την αποφασιστικότητα της Ε.Ε. να ελέγξει πιο αποτελεσματικά τις αδιαφανείς διαδικασίες των χρηματαγορών. Οι τρεις νέες εποπτικές αρχές για τις τράπεζας, τις χρηματιστηριακές αγορές και τις ασφαλιστικές εταιρείες έχουν για στόχο να δείξουν τα δόντια στους τζογαδόρους, στους απρόσεκτους τραπεζίτες και στα επίμονα ινστιτούτα πιστοληπτικής ικανότητας. Η σχετική συμφωνία έγινε εφικτή μόλις το περασμένο φθινόπωρο από τα μέλη της Ε.Ε. και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μετά από μακρές και επίμονες διαπραγματεύσεις. Η συμφωνία μάλιστα προκάλεσε κατάπληξη λόγω του ότι οι νέες αρχές θωρακίστηκαν με περισσότερες εξουσίες από ότι ήθελαν να εκχωρήσουν οι εθνικές κυβερνήσεις.

Ο αρμόδιος επίτροπος Μπαρνιέ έκανε λόγο για τον πυρήνα ενός νέου συστήματος ελέγχου των ευρωπαϊκών χρηματαγορών. "Είναι το πρώτο δίδαγμα, που θα πρέπει να αντλήσουμε από την κρίση", είπε. "Διότι, σε μεγάλο βαθμό, η κρίση οφείλεται στην αποτυχία των μηχανισμών ελέγχου".

Σύμφωνα με τον ευρωβουλευτή των Πρασίνων Σβεν Γκίγκολντ τα τεράστια τραπεζικά προβλήματα της Ιρλανδίας θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, αν υπήρχε ήδη ένα τέτοιο ελεγκτικό σύστημα. «Είναι σαφές ότι η Ιρλανδία δεν προχώρησε ποτέ σωστά σε έλεγχο των τραπεζών. Απλά έκλεισε τα μάτια, οι τράπεζες πήραν μεγάλο ρίσκο που δε θα έπαιρναν αν είχε παρέμβει μια ευρωπαϊκή εποπτική αρχή με νομικές δυνατότητες, που δεν υπήρχε πριν».

Σε φάση στελέχωσης

Η καθημερινή διαδικασία ελέγχου θα παραμείνει στην εθνική εποπτική αρχή. Στη Γερμανία η αρχή αυτή είναι το BAFIN, το Γερμανικό Ίδρυμα Εποπτείας της Κεφαλαιαγοράς, την τελευταία λέξη ωστόσο σε περιόδους κρίσης ή διενέξεων θα την έχουν οι τρεις νέες ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές που είναι μοιρασμένες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στο Λονδίνο βρίσκονται οι επόπτες των τραπεζών, στο Παρίσι των χρηματιστηρίων και στην Φρανκφούρτη οι ελεγκτές των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών εταιρειών.

Η έναρξη λειτουργίας τους δεν έχει γίνει ακόμη επίσημα, επειδή, όπως θυμίζει ο Σβεν Γκίγκολντ, οι αρχές βρίσκονται σε φάση στελέχωσης. «Θα διαρκέσει ακόμη μερικούς μήνες μέχρις ότου προσληφθούν άνθρωποι και καλυφθούν όλες οι θέσεις. Προς το παρόν τελειώνουν οι προθεσμίες πρόσληψης, αλλά η κύρια δουλειά γίνεται επειδή υπάρχουν και λειτουργούν ακόμη οι προηγούμενες δομές».

Το Φεβρουάριο, η νέα εποπτική αρχή για τις τράπεζες θα πρέπει να αντιμετωπίσει την πρώτη της δοκιμασία. Τότε τρέχει η δεύτερη φάση των τεστ αντοχής των τραπεζών, που θα πρέπει να αποδείξουν ότι έχουν τα κατάλληλα όπλα για να αντιμετωπίσουν καταστάσεις κρίσεων. Ας σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα της πρώτης φάσης πριν από μισό χρόνο επικρίθηκαν με δριμύτητα από επενδυτές και αναλυτές, Τώρα η νέα αρχή ελέγχου των τραπεζών θα πρέπει να δείξει ότι κατέχει καλύτερα τους κανόνες του παιγνιδιού.

Martin Bohne/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης