Επιπτώσεις της ουκρανικής κρίσης στον τουρισμό

Με αισιοδοξία αντιμετωπίζει το 2014 ο παγκόσμιος τουρισμός. Πέρυσι ο αριθμός των αφίξεων παγκοσμίως έφτασε το 1,1 δισ. και φέτος αναμένεται περαιτέρω αύξηση κατά 4,5% το οποίο θα βασίζεται στην αυξανόμενη ζήτηση από Κίνα Ινδία και Ρωσία.

Ωστόσο, εκφράζονται φόβοι ότι η τρομοκρατική απειλή στη Αίγυπτο και η κρίση της Ουκρανίας θα μπορούσαν να «φρενάρουν» την παγκόσμια ανοδική πορεία στο πεδίο του τουρισμού. Αυτό επισημαίνει η Σάρα Μέισφιλντ δημοσιογράφος της The Telegraph, ειδική στο τουριστικό ρεπορτάζ, επικαλούμενη στελέχη του διεθνούς τουριστικού κλάδου. Σύμφωνα με την Μέισφιλντ, στο περιθώριο της Διεθνούς Έκθεσης Τουρισμού στο Βερολίνο, πολλοί εκπρόσωποι μεγάλων τουριστικών οργανισμών ασκούν πιέσεις στον πολιτικό κόσμο προκειμένου ο τελευταίος να εντείνει τις προσπάθειές του για την αποκλιμάκωση της έντασης στην Κριμαία, υπογραμμίζοντας ότι ο κίνδυνος μιας ανάφλεξης στην περιοχή μπορεί να πλήξει ολόκληρη την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία.

«Εάν ενταθεί και διευρυνθεί η σύγκρουση, θα προκληθεί αβεβαιότητα»

Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο πρόεδρος του Γερμανικού Συνδέσμου Ταξιδιωτικών Γραφείων, DRV, Γιούργκεν Μπούχι, διευκρινίζοντας ότι το πρόβλημα στην περίπτωση κλιμάκωσης της έντασης δεν είναι μόνο οι ενδεχόμενες ακυρώσεις ταξιδιών προς και από την Ουκρανία ή την Ρωσία. «Ο κίνδυνος και η απειλή για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία εντοπίζεται κυρίως στο διεθνές κλίμα. Εάν ενταθεί και διευρυνθεί η σύγκρουση, θα προκληθεί αβεβαιότητα. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι που είχαν σκοπό να ταξιδέψουν θα το ξανασκεφτούν φοβούμενοι ενδεχόμενους αστάθμητους παράγοντες. Βεβαίως δεν έχουμε φτάσει ακόμη σε αυτό το σημείο και ελπίζουμε πως δεν θα φτάσουμε, ωστόσο είναι ένα πιθανό σενάριο», επισημαίνει ο πρόεδρος του DVR.

Το πρόβλημα, σε περίπτωση κλιμάκωσης της κρίσης, δεν είναι μόνο η επιδείνωση του παγκόσμιου τουριστικού κλίματος, επισημαίνει ο Άντριαν φον Ντέρνμπεργκ, καθηγητής Τουριστικής Οικονομίας στην Ανώτατη Σχολή του Βορμς και εξηγεί: «Για την τουριστική βιομηχανία τέτοιες εξελίξεις συνιστούν καταστροφή. Εκτιμώ ότι μια τέτοια κρίση θα είχε αρνητικές συνέπειες στον τουρισμό, κυρίως στις περιοχές της Μαύρης Θάλασσας. Ήδη καταγράφεται αλλαγή ρότας σε διάφορα κρουαζιερόπλοια που ελλιμενίζονταν στη Γιάλτα, ενώ ακυρώθηκαν και πολλά προγράμματα εκπαιδευτικού τουρισμού στην Ουκρανία, καθώς υπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης. Η τουριστική βιομηχανία γνωρίζει βέβαια τέτοιες εναλλαγές, ωστόσο, οι τουριστικοί προορισμοί αντέχουν στις κρίσεις. Είμαι πεπεισμένος για αυτό».

Ενδεχόμενες συνέπειες για την Ελλάδα

Για την Ελλάδα, το σενάριο κλιμάκωσης της κρίσης στην περιοχή θα είχε άμεσες συνέπειες με δεδομένο ότι υπάρχει ένα διαρκώς αυξανόμενο τουριστικό ρεύμα από τη Ρωσία προς ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς. Και όπως επισημαίνει ο Γιούργκεν Μπούχι: «Θα πρόκειται για μια φυσιολογική εξέλιξη εάν τα τεκταινόμενα στην Κριμαία και στην Ουκρανία γενικότερα, εκληφθούν από τους Ρώσους πολίτες ως μια κρίση. Είναι πιθανό πολλοί να παραιτηθούν από τα ταξιδιωτικά τους σχέδια. Κάτι τέτοιο θα είχε σοβαρές συνέπειες για τον τουρισμό στις γύρω χώρες –και την Ελλάδα, κυρίως εάν μια αρνητική εξέλιξη προέκυπτε ξαφνικά».

Ο καθηγητής φον Ντέρνμπεργκ είναι πάντως καθησυχαστικός. «Ας ελπίσουμε ότι η υπόθεση αυτή θα έχει αίσιο τέλος. Είναι πολύ πιθανό αυτά τα φαινόμενα να εξαφανιστούν πολύ γρήγορα. Η εμπειρία μας λέει ότι η τουριστική βιομηχανία ανακάμπτει εύκολα από τις δύσκολες φάσεις. Ο πελάτης, ο τουρίστας δηλαδή; ξεχνά πολύ γρήγορα δραματικές καταστάσεις που διήρκεσαν για μικρό χρονικό διάστημα σε κάποιες χώρες», αποφαίνεται ο γερμανός καθηγητής.

Πιο επιφυλακτικός είναι ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ Πάνος Λειβαδάς. «Είναι λίγο πρώιμο να εκφράσει κανείς προβλέψεις, καθώς θα πρέπει να δούμε πώς θα ολοκληρωθεί η όλη διαπραγμάτευση που λαμβάνει χώρα αυτή τη στιγμή. Πιστεύω ότι έχει αρχίσει να εδραιώνεται η άποψη ότι θα ήταν θετικό για όλους να αποφευχθούν τα χειρότερα, να αποφευχθούν οι εντάσεις και η διπλωματία να παίξει το τελικό ρόλο. Είμαι αισιόδοξος ότι η λογική αυτή θα πρυτανεύσει στο τέλος», εκτιμά ο Πάνος Λειβαδάς.

Σταμάτης Ασημένιος, Βερολίνο

Υπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη