Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Τέρμα τα «έναντι»;

Με απλά λόγια: θεωρητικά η νέα οδηγία βάζει τέλος στα «έναντι» και στα «πάρε και βλέπουμε», αλλά και στις μεταχρονολογημένες επιταγές. Η Γερμανίδα Μπάρμπαρα Βάϊλερ, ευρωβουλευτής του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και εισηγήτρια του Ευρωκοινοβουλίου για τη οδηγία, υποστηρίζει ότι για πρώτη φορά μπαίνουν σαφείς κανόνες στα συναλλακτικά ήθη.

Μπορεί δηλαδή ο πιστωτής να προσφύγει στο δικαστήριο μετά από έναν ή δύο μήνες καθυστέρησης στην πληρωμή του;

«Ακριβώς, μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο», τονίζει η Γερμανίδα ευρωβουλευτής: «Θεωρητικά και σήμερα μπορεί, αλλά υπάρχουν γραφειοκρατικά και άλλα εμπόδια, ενώ κάθε κράτος-μέλος έχει τη δική του νομοθεσία. Από δω και μπρος ο πιστωτής θα μπορεί πιο εύκολα να διεκδικήσει τα χρήματά του. Πολλές φορές δεν θα χρειαστεί καν να στείλει την αποκαλούμενη ‘γραπτή όχληση’ προς πληρωμή. Ένα τιμολόγιο θα είναι αρκετό για να προσφύγει σε μία εξωδικαστική αρχή συμβιβασμού ή, αν το επιθυμεί, κατευθείαν στο δικαστήριο».

Πίεση για εξόφληση οφειλών του Δημοσίου

Στην Ελλάδα το Δημόσιο υπολογίζεται ότι οφείλει περισσότερα από 15 δις ευρώ σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κατασκευαστικές εταιρείες και προμηθευτές νοσοκομείων και τα οφειλόμενα συνεχώς αυξάνονται λόγω καθυστερήσεων στην επιστροφή του ΦΠΑ. Η Μπάρμπαρα Βάϊλερ υποστηρίζει ότι η νέα οδηγία μπορεί να βοηθήσει τους ιδιώτες που διεκδικούν τα χρήματά τους από το Δημόσιο:

«Η Κομισιόν είχε προτείνει αυτήν την οδηγία ακριβώς για να αντιμετωπίσει κατά κύριο λόγο, αλλά όχι μόνο, τις οφειλές του Δημοσίου. Το Δημόσιο πρέπει να είναι πρότυπο συνέπειας, γιατί έχει και προνόμια που δεν έχει ο ιδιωτικός τομέας, για παράδειγμα δεν καταφεύγει στη διαδικασία της πτώχευσης. Ενώ αντιθέτως οι μικρές επιχειρήσεις με πέντε ή με δέκα συνεργάτες μπορεί να βρεθούν πολύ γρήγορα στα όρια της χρεοκοπίας όταν δεν εξοφλούνται εγκαίρως από το Δημόσιο, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους», δηλώνει η εισηγήτρια του Ευρωκοινοβουλίου στηνDeutsche Welle.

Όπλο κατά της «μεταχρονολογημένης επιταγής»;

Μοναδική ελληνική πατέντα για την καθυστέρηση πληρωμών είναι και οι μεταχρονολογημένες επιταγές. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες απαγορεύονται, γιατί μία επιταγή είναι πάντα «πληρωτέα επί τη εμφανίσει», δηλαδή σαν μετρητά. Στην Ελλάδα μεγαλουργούν ως «πυραμίδες» εικονικού χρήματος και εκτιμάται ότι έχουν ήδη φτάσει τα 300 δις ευρώ, δηλαδή ξεπερνούν το ΑΕΠ της χώρας.

«Φαντάζομαι ότι και εδώ μπορεί να βοηθήσει η νέα οδηγία», υποστηρίζει η εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: «Βέβαια δίνει τη δυνατότητα στους συμβαλλόμενους να ορίσουν οι ίδιοι εξ’ αρχής μεγαλύτερη προθεσμία πληρωμής, αλλά θα πρέπει να συμφωνούν αποδεδειγμένα και οι δύο. Σε κάθε περίπτωση η σημερινή νομοθεσία τροποποιείται επί το αυστηρότερο.»

Η νέα οδηγία εγκρίνεται με μεγάλη πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο και, αν όλα πάνε καλά, θα τεθεί σε ισχύ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, αφού ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο όλων των κρατών-μελών. Το παράδοξο είναι ότι η Γερμανία και η Αυστρία, χώρες με παράδοση στη συνέπεια των συναλλαγών, εκφράζουν αντιρρήσεις για την αυστηρή οδηγία, ενώ η Ελλάδα την προσυπογράφει χωρίς αντιρρήσεις. Σε κάθε περίπτωση η Μπάρμπαρα Βάϊλερ επισημαίνει ότι η Ε.Ε. θα προσπαθήσει να μην επιβάλει μόνο ποινές για τους κακοπληρωτές, αλλά και κίνητρα για τους συνεπείς.

«Για παράδειγμα θέλουμε να καθιερώσουμε το βρετανικό πρότυπο του positive naming: όταν μία επιχείρηση ή δημοτική αρχή πληρώνει στην ώρα της, μπορεί να κάνει διαφήμιση για τη συνέπεια στις συναλλαγές της. Στη Βρετανία το σύστημα λειτουργεί ήδη με επιτυχία. Όπως άλλοι αυτοδιαφημίζονται λέγοντας ‘δίνουμε ευκαιρίες στους νέους’ ή ‘προσλαμβάνουμε άτομα με ειδικές ανάγκες’, έτσι υπάρχει και η διαφήμιση ‘εμείς πληρώνουμε στην ώρα μας’ », λέει η Γερμανίδα ευρωβουλευτής.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου