Η αντιπολίτευση μιλά για πραξικόπημα

Η σοσιαλφιλελεύθερη κυβέρνηση της Ρουμανίας συνεχίζει τον πολιτικό αγώνα κατά του πρόεδρου της χώρας Τραϊάν Μπασέσκου. Έχει ήδη ξεκινήσει διαδικασία για τη διακρίβωση της ευθύνης του προέδρου της Ρουμανίας λόγω κατηγοριών για υπέρβαση των συνταγματικών αρμοδιοτήτων του σε βάρος της κυβέρνησης. Ξένοι παρατηρητές ανησυχούν για το δημοκρατικό μέλλον της χώρας. Σύμφωνα με τον Πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Βουκουρέστι Μαρκ Γκιτενστάιν, οι πρόσφατες ενέργειες της ρουμανικής κυβέρνησης θέτουν σε κίνδυνο  την κοινοβουλευτική δημοκρατία και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι δηλώσεις της Επιτρόπου Δικαιοσύνης της ΕΕ, Βίβιαν Ρέντινγκ. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Γερμανικού Κοινοβουλίου Γκύντερ Κρισμπάουμ (CDU) δήλωσε στη DW: «Η Ρουμανία είναι μέλος της ΕΕ και έχει δεσμευθεί να συμπορεύεται με τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες». Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται πρωτίστως ο σεβασμός της δημοκρατίας και η αρχή του κράτους δικαίου.

Συνταγματική κρίση ή πραξικόπημα;

Δικαιολογητική βάση της ανησυχίας που εκφράζεται από τους ευρωπαϊκούς κόλπους, είναι η πολιτική διαμάχη που έχει ξεσπάσει στη Ρουμανία μεταξύ της κυβερνώσας σοσιαλφιλεύθερης παράταξης (USL) και της αντιπολιτευόμενης συντηρητικής παράταξης (PDL). Η κυβέρνηση του Βίκτορ Πόντα είχε πρόσφατα προβεί στην αποπομή των προέδρων των δύο Σωμάτων του ρουμανικού Κοινοβουλίου, κάτι που προκάλεσε τη σφοδρότατη αντίδραση της αντιπολίτευσης. Σειρά έχει τώρα ο πρόεδρος Μπασέσκου.

Ο Τραϊάν Μπασκέσκου χαρακτήρισε τις κυβερνητικές ενέργειες σε βάρος του ως «προσβολή των θεσμών του κράτους». Η κεντροδεξιά αντιπολίτευση κάνει ήδη λόγο για «πραξικοπηματική ενέργεια» και «διαδικασία εκκαθάρισης» των πολιτικών αντιπάλων. Η Ευρώπη παρακολουθεί τις εξελίξεις στη Ρουμανία στενά με τις σκιές μιας βαθιάς θεσμικής και συνταγματικής κρίσης να πλανώνται στην πολιτική ατμόσφαιρα. «Στο παρελθόν εχουμε καταδικάσει αντίστοιχες πολιτικές παρεκβάσεις, όπως στην περίπτωση της Ουγγαρίας. Τα όσα συμβαίνουν όμως τώρα στη Ρουμανία ξεπερνούν κατά πολύ το κακό προηγούμενο της Ουγγαρίας».

Η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης ακροβατεί

Οι φόβοι στη Ρουμανία για προσβολές στη λειτουργία των συνταγματικών θεσμών συμπληρώνονται από το κύμα πολιτικών σκανδάλων διαφθοράς που έρχονται σωρηδόν στο φως της δημοσιότητας. Πρόσφατα ο πρώην πρωθυπουργός της Ρουμανίας Αντριάν Ναστάζε (USL) προσπάθησε να θέσει τέλος στη ζωή του μετά την καταδίκη του από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας για παράνομη κομματική χρηματοδότηση. Παράλληλα, ο νυν πρωθυπουργός Βίκτορ Πόντα βάλλεται με κατηγορίες για λογοκλοπή στη διδακτορική του διατριβή. Στην προσπάθειά του να αποφύγει περαιτέρω εμπλοκή στην υπόθεση, χαρακτήρισε τις κατηγορίες ως σκευωρία σε βάρος του, κατονομάζοντας παράλληλα και τον πρόεδρο Μπασέσκου ως υποκινητή.

Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας φαίνεται αδύναμο να χειριστεί τις παραπάνω πολιτικές υποθέσεις. Η ανεξαρτησία της ρουμανικής δικαιοσύνης αλλά και τα εχέγγυα για μια αμερόληπτη και διαφανή «δίκαιη δίκη» αμφισβητούνται έντονα από την ΕΕ. Το ρουμανικό Σύνταγμα επιτρέπει στο Κοινοβούλιο να αναστείλει την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Αρχηγού του κράτους για «σοβαρές παραβιάσεις» του Συντάγματος. Εντός 30 ημερών από την απόφαση του Κοινοβουλίου ακολουθεί δημοψήφισμα για την προεδρική αποπομπή. Κατά αυτό το διάστημα εξουσίες προέδρου θα αναλάβει, σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο νέος πρόεδρος της Γερουσίας Κριν Αντονέσκου (PNL).

Εliona Xhani – Ζοran Arbutina / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής