Η βιντεοσκοπημένη ομιλία του Χάρολντ Πίντερ

Ως γνωστόν ο μεγάλος Άγγλος θεατρικός συγγραφέας επρόκειτο αύριο Σάββατο να παραλάβει το βραβείο Νομπέλ στη Στοκχόλμη, όμως επειδή υποβάλλεται σε θεραπεία για καρκίνο του λάρυγγα από τον οποίο πάσχει, έστειλε μαγνητοφωνημένη την επίσημη ομιλία του προς τους Σουηδούς ακαδημαϊκούς. Το βραβείο θα το παραλάβει ο εκδότης του.

Στην ομιλία του άφησε άναυδους τους Σουηδούς ακαδημαϊκούς, παρά το γεγονός ότι ο Πίντερ είναι διάσημος για τον προκλητικό και αιχμηρό λόγο του. Στο βίντεο διακηρύσσει ότι οι ΗΠΑ «καταστρέφουν και υπονομεύουν κυρίαρχες χώρες μέσω της διαφθοράς και της συγκεκαλυμμένης βίας», ενώ μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο στήριξαν όλες τις δεξιές στρατιωτικές δικτατορίες του κόσμου. Ο Άγγλος συγγραφέας ανέφερε το παράδειγμα 11 χωρών ανάμεσά τους και την Ελλάδα, τη Χιλή και την Τουρκία.

Όμως δεν αποτελεί έκπληξη η αντίδραση του Χάρολντ Πίντερ δεδομένου ότι από τον Ιούνιο του 2003 έχει χαρακτηρίσει την Αμερική «ναζιστική», ενώ είχε ταχθεί κατά του πολέμου εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και κατά του πολέμου εναντίον του Ιράκ. Η συγκάλυψη της αλήθειας από πολιτικούς, όπως ο Μπλερ, εξοργίζει τον Πίντερ γι’ αυτό και καταγγέλλει στην βιντεοταινία το ψέμα και την προπαγάνδα:

«Μας είπαν, ότι το Ιράκ έχει στην κατοχή του επικίνδυνα όπλα μαζικής καταστροφής. Ότι η χώρα έχει διασυνδέσεις με τρομοκράτες και ότι συνιστά κίνδυνο για την παγκόσμια ειρήνη. Είναι όλα αναληθή.»

Η εξαπάτηση της κοινής γνώμης προέρχεται κατά τον Άγγλο συγγραφέα από την 'πείνα για εξουσία και ισχύ ηγετών και ηγετίσκων, ενώ χαρακτηρίζει τις ΗΠΑ, ως βίαιες, αδιάφορες σε έννοιες, πράγματα, ανθρώπους και χώρες που δεν συγκαταλέγονται στοπεδίο των συμφερόντων τους και πλήρως ανενδοίαστες στην επιβολή των πολιτικών τους στόχων':

«Η εισβολή στο Ιράκ ήταν μια αγυρτεία, ήταν μια ενέργεια απροκάλυπτης κρατικής τρομοκρατίας, που διακηρύσσει ανοιχτά την απόλυτη περιφρόνηση προς τις αρχές του διεθνούς δικαίου. Η εισβολή ήταν αυθαίρετη στρατιωτική επέμβαση, η οποία εξαργυρώθηκε με βουνά από ψεύδη, την άθλια χειραγώγηση των ΜΜΕ και επομένως και της κοινής γνώμης.»

Ακόμη μια φορά ο μεγάλος δραματικός συγγραφέας χρησιμοποιεί τον γνώριμο του δρόμο και τρόπο για να ασκήσει κριτική: θεατρικός, ωμός και έξαλλος από οργή.

Κι όμως αυτή του η γνώριμη ‘παραξενιά’ δεν εμπόδισε τους Σουηδούς να του απονείμουν το φετινό βραβείο Νομπέλ λογοτεχνίας. Ο μόνιμος γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας Οράτιος Ένγκνταλ δήλωσε: «Αντιλαμβάνομαι αυτή την ομιλία ως παθιασμένη έκκληση για μια άλλη οπτική γωνία του κόσμου, για τη διατήρηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Νομίζω πως κανείς δεν εγκατέλειψε την αίθουσα μετά από αυτή την μαγνητοφωνημένη ομιλία χωρίς να εντυπωσιαστεί βαθιά.»

Ο 75χρονος Χάρολντ Πίντερ βραβεύθηκε φέτος γι’ αυτήν ακριβώς την ξεπερασμένη, όπως λένε πολλοί κριτικοί, μαχητικότητα και αιχμηρότητα. Η Σουηδική Ακαδημία τον θεωρεί ως ένα σύγχρονο, κλασσικό πρότυπο δραματικού συγγραφέα.