Η επανάσταση συνεχίζεται...

Μόλις πριν από λίγες μέρες ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ επισκέφθηκε την Κούβα εκφράζοντας το ενδιαφέρον της χώρας του για επενδύσεις. Η Κίνα θα συγχρηματοδοτήσει, για παράδειγμα, το έργα εκσυγχρονισμού του εμπορικού λιμανιού στην πρωτεύουσα Αβάνα.

Για πολλές δεκαετίες η Σοβιετική Ένωση ήταν ο παραδοσιακός εταίρος της Κούβας στην περιοχή. Μετά την κατάρρευση όμως των κομμουνιστικών καθεστώτων της ανατολικής Ευρώπης οι εξαγωγές της Κούβας προς την ανατολική Ευρώπη σταμάτησαν, όπως σταμάτησε και η εισροή συναλλάγματος στη χώρα.

Σήμερα η Κούβα ανήκει στις φτωχότερες χώρες της ευρύτερης περιοχής. Ο μέσος μηνιαίος μισθός ενός δημοσίου υπαλλήλου, οι οποίοι αποτελούν το 90% των εργαζομένων, κυμαίνεται σύμφωνα με επίσημα στοιχεία στα 15 ευρώ. Οι εξαγωγές περιορίζονται σε ζαχαρότευτλα, καπνά και ιατρικές υπηρεσίες. Οι μεταρρυθμίσεις που εφάρμοσε ο κουβανός πρόεδρος Ραούλ Κάστρο από το 2008 έμειναν, εν πολλοίς, χωρίς αποτέλεσμα.

Ενδιαφέρον για την Κούβα επιδεικνύουν ωστόσο και οι Ρώσοι. Στην πρόσφατη επίσκεψή του ο πρόεδρος Πούτιν χάρισε στο νησί της Καραϊβικής σχεδόν εξολοκλήρου το χρέος των 26 δισεκατομμυρίων ευρώ από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Όμως η Ρωσία δεν θέλει μόνο να επενδύσει, λέει ο γερμανός πολιτικός επιστήμονας Γκίντερ Μάιχολντ: «Η Ρωσία επιδιώκει μέσω της συμμαχίας με την Αβάνα να ανησυχήσει τους Αμερικανούς». Ο αντικαθεστωτικός κουβανός νομικός Ρενέ Γκόμες-Μανσάνο είναι πεπεισμένος ότι «η Μόσχα ελπίζει στην στήριξη του Κάστρο κατά των ΗΠΑ και της Δύσης. Και το έχει καταφέρει όσον αφορά την υπόθεση της Κριμαίας και την κρίση στην Ουκρανία».

Ελπίζοντας στην άρση του αμερικανικού εμπάργκο

Για την Κίνα, ως εμπορική δύναμη, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αποκτήσει πρόσβαση σε λιμάνια ανεφοδιασμού πλοίων που δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούν αμερικανικά λιμάνια. Ο Ρενέ Γκόμες-Μανσάνο προχωρά ένα βήμα παραπάνω: «Ίσως οι Κινέζοι να ελπίζουν ότι στο τέλος της θητείας του ο Μπάρακ Ομπάμα θα προχωρήσει στην άρση του εμπάργκο κατά της Κούβας και θα μπορέσουν να κλείσουν επικερδείς συμφωνίες».

Παρά την όποια χαλάρωση του εμπάργκο και την χειραψία Μπάρακ Ομπάμα και Ραούλ Κάστρο στην τελετή μνήμης για τον νοτιοαφρικανικό ηγέτη Νέλσον Μαντέλα, ο Ραούλ Κάστρο έχει αποκλείσει κάθε παρέκκλιση από τις αρχές του κουβανικού πολιτικού συστήματος. Ο αντικαθεστωτικός Ρενέ Γκόμες-Μανσάνο θεωρεί ότι μπορεί να έχουν αλλάξει κάποια πράγματα στην Κούβα τα τελευταία χρόνια, αλλά πρόκειται κυρίως για μικρές μεταρρυθμίσεις οικονομικού χαρακτήρα. Οι όποιες αλλαγές δεν συνιστούν ούτε πολιτική στροφή και πολύ περισσότερο δεν λύνουν τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα και ο πληθυσμός της.

Jan D. Walter / Στέφανος Γεωργακόπουλος