Η Ευρώπη το 2007

Τώρα, λίγες μέρες πριν από το τέλος του 2007, η ΕΕ υπέγραψε τη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη της Λισαβώνας.
Πρόκειται για ένα δώρο στα 50α γενέθλια της Ένωσης υποστηρίζει η Μάργκοτ Βάλστρομ, κοινοτική επίτροπος για την Επικοινωνία: «την άνοιξη είχαμε την πλέον ασυνήθιστη δημοσκόπηση: τα υψηλότερα ποσοστά των τελευταίων ετών υπέρ της Ένωσης. Πρόκειται μάλλον για την επιρροή της οικονομικής ανάπτυξης και ίσως και της καλής γερμανικής προεδρίας. Υπάρχει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους θεσμούς».

Ο μακρύς δρόμος για τη Συνθήκη της Λισαβώνας

Τι σημαίνει όμως η υπογραφή της Συνθήκης της Λισαβώνας; Σημαίνει άραγε ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες συμφιλιώθηκαν με την ιδέα ενός νέου ευρωσυντάγματος; Μάλλον όχι, αλλά τώρα η Ένωση διαθέτει ένα είδος ‘λάιτ’ συντάγματος.

Να θυμίσουμε τις συνθήκες υπό τις οποίες εξαναγκάσθηκαν ορισμένες χώρες να συμφωνήσουν στο πλαίσιο της προσφάτως υπογραφείσας Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης της Λισαβώνας: ήταν η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ που με επιμονή, υπομονή και συνέπεια αγωνίστηκε για τη συναίνεση όλων των κρατών - μελών, ήταν εκείνη που ήθελε οπωσδήποτε την συγκατάθεση της Μεγάλης Βρετανίας, αλλά και της Πολωνίας.

Χαρακτηριστική ήταν τότε και η δήλωσή της: «η κοινή πορεία των κρατών μελών αξίζει τον κόπο κάθε επίπονης προσπάθειας και κάθε καταπόνησης δυνάμεων. Ένα αφρικανικό γνωμικό λέει ότι εάν θέλεις να φθάσεις κάπου γρήγορα, τρέξε μόνος σου, εάν όμως θέλεις να φθάσεις κάπου μακριά τρέχα μαζί με άλλους.»

Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη της Λισαβώνας υπεγράφη επίσημα από τους 27 αρχηγούς κρατών και εγκρίθηκε ήδη από το κοινοβούλιο μιας χώρας: της Ουγγαρίας. Μέχρι τις ευρωεκλογές του 2009 πρέπει να εγκριθεί από όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ.

Βασικά σημεία της Συνθήκης της Λισαβώνας είναι: ο ενισχυμένος ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες της ΕΕ, και η ενίσχυση της εύρυθμης λειτουργίας της ΕΕ μέσω της διπλής πλειοψηφίας, πλειοψηφίας που θα επιτυγχάνεται, όταν μια απόφαση συγκεντρώνει το 55% των κρατών μελών και το 65% του πληθυσμού της ΕΕ.

Επίσης η συνθήκη καθιερώνει το αξίωμα του προέδρου του Ευρωπαίκού Συμβουλίου, εισάγει τον αξίωμα του Ευρωπαίου υπουργού Εξωτερικών με άλλο όνομα, και τέλος ενισχύει τα δικαιώματα των πολιτών με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Ξεπεράστηκε η εσωτερική κρίση στην ΕΕ

Η Κομισιόν πιστεύει ότι η εσωτερική κρίση ξεπεράστηκε και οι κοινοτικοί επίτροποι επικεντρώνονται τώρα στα διεθνή καθήκοντα της ΕΕ όπως είναι οι κλιματικές αλλαγές και η ρωσική πολιτική ‘α λά’ Πούτιν που εκμεταλλεύεται τα ενεργειακά αποθέματα ως μέσον πολιτικής πίεσης.

Στόχος της ΕΕ: το Κοσσυφοπέδιο να μείνει πολυεθνικό

Όμως, πέρα από το θεσμικό πλαίσιο της Ένωσης, τις κλιματικές αλλαγές και την ενέργεια, την ΕΕ ταλανίζει και το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, για το οποίο τελικά δεν δρομολογήθηκε λύση και οι Κοσοβάροι οδεύουν προς απόσχιση από τη Σερβία.

Στόχος τώρα της ΕΕ είναι η διατήρηση της πολυεθνικότητας του Κοσσυφοπεδίου, όπως δήλωσε πρόσφατα προς την Deutsche Welle ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής της τρόικας Βόλφγκαγκ Ίσινγκερ: «ελπίζω οι Σέρβοι να μην εγκαταλείψουν το Κόσοβο. Επιθυμία και στόχος της ΕΕ είναι να έχουν και οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου ένα ασφαλές μέλλον. Γι’ αυτό άλλωστε έχουμε εκεί 16 χιλιάδες στρατιώτες. Γι’ αυτό το λόγο επίσης η ΕΕ διαθέτει τόσα κονδύλια για το Κοσσυφοπέδιο, για να βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής, αλλά και για τους Σέρβους της περιοχής. Δεν θέλουμε να ζήσουμε μία έξοδο των Σέρβων. Θέλουμε να παραμείνει το Κοσσυφοπέδιο πολυεθνικό. Αυτός είναι ο ευρωπαϊκός μας στόχος».

Η ΕΕ φαίνεται λοιπόν ότι αποδέχεται τη μεμονωμένη λύση του προβλήματος, παρά τις ενδοευρωπαϊκές διαφωνίες.

Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα, που καρκινοβατεί, είναι η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, την οποία δεν φαλκιδεύει μόνον το κυπριακό, αλλά και η ηγετική εμφάνιση Σαρκοζί που βομβαρδίζει με προτάσεις την Ένωση και αρνείται εν τέλει την ένταξη της Τουρκίας.

Τέλος καλό, όλα καλά;

Συνολικά όμως το 2007 ήταν μια εποικοδομητική χρονιά για την ΕΕ δήλωσε ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, πρόεδρος της Κομισιόν, στη Deutsche Welle: «η Ευρώπη δεν πρέπει να φοβάται τις προκλήσεις του 21 ου αιώνα. Αντίθετα οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι είμαστε μια επιτυχημένη περίπτωση παγκοσμιοποίησης. Εάν μάλιστα οργανώσουμε τις ιδιαιτερότητές μας πολυεθνικά, αποδεικνύουμε, ότι είμαστε εξοπλισμένοι για τον κόσμο μας, ένα κόσμο που όλοι έχουν σχέσεις με όλους.»

Πολιτικοί παρατηρητές επικροτούν την άποψη Μπαρόζο, αλλά, επισημαίνουν, ότι αυτό δεν αναιρεί καθόλου την ύπαρξη των ενδοευρωπαϊκών προβλημάτων.

Έτσι ενδέχεται με τις πρώτες δυσκολίες να εμφανιστεί και πάλι η ενιαία Ευρώπη ως πολυφωνική και ερίζουσα.