Η θρησκεία στον προεκλογικό αγώνα

Αίσθηση προκάλεσε μερικές μέρες πριν τις σημερινές προεδρικές εκλογές στην Τουρκία η δήλωση του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνηση Μπουλέντ Αρίντς ότι μια γυναίκα δεν θα πρέπει να γελά δυνατά δημοσίως. Όμοια και ο Ταγίπ Ερντογάν, δεν έχανε ευκαιρία για να προβάλλει το προφίλ του ευσεβούς μουσουλμάνου. Η πρώτη του ομιλία, στην αρχή του προεκλογικού αγώνα, είχε ξεκινήσει με επίκληση στο Θεό και τελείωσε με ένα απόσπασμα από το κοράνι.

Εδώ και περίπου μια δεκαετία ο Ταγίπ Ερντογάν και το κυβερνών ΑΚΡ έχουν τη στήριξη των θρησκευόμενων και συντηρητικών τούρκων. Ίσως για αυτό το λόγο κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα ο πρωθυπουργός έδωσε ιδιαίτερο βάρος σε θρησκευτικά ζητήματα. Υπάρχει λόγος για την στρατηγική αυτή, λέει στην DW ο δημοσκόπος Μουράτ Γκεζιτσί: «Περισσότεροι από το 65% των τούρκων ψηφοφόρων χαρακτηρίζουν τον εαυτό τους ευσεβείς μουσουλμάνους. Επίσης, το 64% των ψηφοφόρων του ΑΚΡ είναι γυναίκες και θεωρούν τον Ερντογάν ιδανικό υποψήφιο για την προεδρία».

Ευσεβείς όλοι οι υποψήφιοι

Και τα δύο μεγάλα αντιπολιτευτικά κόμματα, το κοσμικού χαρακτήρα CHP και το εθνικιστικό MHP λαμβάνουν υπόψη τους θρησκευόμενους Τούρκους. Ο κοινός υποψήφιος των δύο κομμάτων Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, διετέλεσε γγ. του ισλαμικού παγκόσμιου οργανισμού OIC. Για το κυβερνών AKP είναι επομένως δύσκολο να τον κατηγορήσει για έλλειψη σεβασμού προς τη θρησκεία. Όμως το «μουσουλμανικό πλεονέκτημα» του Ιχσάνογλου ίσως να αποτρέψει οπαδούς του CHP, που επιθυμούν μια πιο φιλελεύθερη Τουρκία, από την προσέλευση στις κάλπες, λέει στην DW ο πολιτολόγος Σαχίν Αλπάι.

Προαιρετική συμμετοχή στο μάθημα θρησκευτικών

To πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε η θρησκεία στον προεκλογικό αγώνα φαίνεται και από την στρατηγική του κούρδου υποψηφίου Σαλαχαντίν Ντεμιρτάς. Αντί να ανταγωνιστεί τους Ερντογάν και Ιχσάνογλου προσπάθησε να προσεγγίσει τους μη θρησκευόμενους ψηφοφόρους. Κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα τάχθηκε υπέρ της προαιρετικής συμμετοχής των μαθητών στο μάθημα των θρησκευτικών. Η υποχρεωτική παρουσία των μαθητών δεν ταιριάζει στον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους, τονίζει ο κούρδος πολιτικός, ο οποίος, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνει ποσοστό μόλις 6% - 8%. Με τις θέσεις του ο Ντεμιρτάς δείχνει να πείθει σημαντικό μέρος των περίπου 20 εκ. Αλεβιτών, οι οποίοι παραδοσιακά στηρίζουν το CHP. Πολλοί από τους Αλεβίτες όμως δεν θέλουν να ψηφίσουν ούτε τον σουνίτη Ιχσάνογλου, αλλά ούτε και τον πανίσχυρο Ταγίπ Ερντογάν.

Thomas Seibert / Στέφανος Γεωργακόπουλος