Η κατάθλιψη δεν αποτελεί λόγο επιθέσεω

Διαστάσεις παίρνει στη δημόσια συζήτηση στη Γερμανία η σειρά των επιθέσεων με επίκεντρο την ψυχολογική κατάσταση των δραστών. Σε «βαριά κατάθλιψη» αναφέρθηκε η αστυνομία του Μονάχου σχετικά με τον 18χρονο δράστη, ο οποίος βρισκόταν υπό ψυχιατρική παρακολούθηση. Ψυχολογικά προβλήματα αντιμετώπιζε και ο δράστης της επίθεσης στο Άνσμπαχ, ο οποίος ανατινάχθηκε μπροστά από μουσικό φεστιβάλ, με αποτέλεσμα 12 άνθρωποι να τραυματιστούν.

Με αφορμή αυτή την συζήτηση, ο ψυχολόγος Γκέοργκ Φίντλερ, ειδικευμένος σε θέματα αυτοκτονιών παραχώρησε συνέντευξη στην Deutsche Welle. Στο ερώτημα εάν η κατάθλιψη μπορεί να οπλίσει το χέρι ενός δράστη απαντά:

«Καταρχάς να υπογραμμίσουμε ότι η κατάθλιψη περιγράφει την εικόνα ενός ανθρώπου που δημιουργείται στους άλλους ανθρώπους. Η αστυνομία ήταν πολύ προσεκτική στην περιγραφή της. Καταθλιπτικά χαρακτηριστικά δεν σημαίνουν απαραίτητα ότι κάποιος υποφέρει από κάποια ψυχική ασθένεια. Αλλά ακόμα και εάν υποφέρει από κατάθλιψη, αυτή στην πραγματικότητα παρεμποδίζει ένα αμόκ. Όποιος υποφέρει από κατάθλιψη κατά κύριο λόγο στρέφει την επιθετικότητά του στον εαυτό του. Δεν μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι η κατάθλιψη είναι η αιτία ή η αφορμή μιας τέτοιας πράξης».

Η επίθεση είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο

Ο Γερμανός ειδικός πιστεύει ότι στοιχεία κατάθλιψης έχει το ένα τρίτο του πληθυσμού στη Γερμανία. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να ζει απομονωμένα, να κατηγορεί τον εαυτό του για πολλά πράγματα, να έχει ενοχές. Όλα αυτά όμως δεν σημαίνουν ότι κάποιος ασθενεί. Όσον αφορά τα κίνητρα του 18χρονου Ιρανογερμανού δράστη λέει:

«Πρέπει να είναι κανείς πολύ προσεκτικός με την αξιολόγηση αυτής της περίπτωσης. Ένα είναι σίγουρο: ο δράστης βρισκόταν υπό ψυχιατρική παρακολούθηση. Μια ψυχική ασθένεια μπορεί ενδεχομένως να έπαιξε ένα ρόλο αλλά αυτό από μόνο του δεν δικαιολογεί την πράξη του. Λέγεται επίσης ότι έπαιζε βίαια παιχνίδια στο κομπιούτερ τα οποία είναι πολύ αγαπητά στους νέους. Ούτε αυτό μπορεί να δικαιολογήσει από μόνο του μια πράξη βίας. Όποιος ισχυρίζεται κάτι τέτοιο δίνει απλοϊκή εξήγηση.»

Λόγος γίνεται ακόμα και για ένα είδος «διευρυμένης αυτοκτονίας». Μιας περίπτωσης δηλαδή που ο δράστης θέλει να παρασύρει στο θάνατο περισσότερα άτομα. Αυτή ήταν και η περίπτωση του πιλότου της Germanwings που έριξε το αεροσκάφος στις γαλλικές Άλπεις. Ο Γερμανός ειδικός καταλήγει στο συμπέρασμα πως μια τέτοια πράξη σαν αυτές των δραστών των τελευταίων ημερών είναι πολυπαραγοντικές και δεν είναι εύκολο να δοθεί μια εξήγηση χωρίς να μελετηθεί η κάθε περίπτωση πολύπλευρα.

Ντάνιελ Χάινριχ / Μαρία Ρηγούτσου