1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Η μάσκα του Τουταγχαμών στο μικροσκόπιο

31 Οκτωβρίου 2015

Πριν από ενάμιση χρόνο η νεκρική μάσκα του Φαραώ της Αιγύπτου έσπασε. Τώρα ο διάσημος ασθενής βρίσκεται στο «χειρουργικό κρεβάτι» γερμανών ειδικών. Μια πρόκληση για την επιστήμη της αρχαιολογίας.

https://p.dw.com/p/1GxmH
Εικόνα: Getty Images/H. Magerstaedt

Επάνω από τη νεκρική μάσκα του Τουταγχαμών έχουν σκύψει γερμανοί αρχαιολόγοι με σκοπό να επιδιορθώσουν τη ζημιά που προκλήθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών στο Αιγυπτιακό Μουσείο του Καΐρου τον περσινό Αύγουστο. Τότε είχε σπάσει από απροσεξία των ανθρώπων του μουσείου το τελετουργικό υπογένειο της μάσκας. Και σαν να μην ήταν αυτό αρκετό, οι συντηρητές είχαν επιχειρήσει τότε να συγκολλήσουν το υπογένειο, όπως αποδείχτηκε, με απολύτως ακατάλληλο υλικό.

«Η κόλλα πρέπει να αφαιρεθεί με ειδική μέθοδο» εξηγεί τώρα η συντηρήτρια Κάτια Μπρόσαρτ. Για αυτόν τον σκοπό βρίσκεται κάθε μέρα με τον συνάδελφό της Κρίστιαν Έκμαν από το Γερμανικό-Ρωμαϊκό Μουσείο του Μάιντς σε μια αίθουσα του μουσείου στο Κάιρο που μοιάζει με χειρουργείο: ειδικά εργαλεία, ένας προβολέας κι ένα μικροσκόπιο είναι στραμμένα προς τον διάσημο ασθενή και το μούσι του. Η μάσκα είναι κατασκευασμένη από συμπαγή χρυσό, διακοσμημένο με σχέδια από πολύτιμους λίθους. Για να προστατέψουν τον χρυσό οι δύο συντηρητές ξύνουν την κόλλα ανάμεσα στο υπογένειο και το σαγόνι με ειδικά ξύλα χιλιοστό προς χιλιοστό.

Σε λίγες μέρες φιλοδοξούν να αφαιρέσουν το υπογένειο από το πηγούνι. Έτσι η μάσκα θα βρεθεί ακριβώς στην κατάσταση που ήταν όταν ανακαλύφθηκε από τον βρετανό αρχαιολόγο Χάουαρντ Κάρτερ το 1922. Ο Κάρτερ είχε ανακαλύψει τον τάφο του νεκρού πριν από 3.300 χρόνια Φαραώ της Αιγύπτου στη λεγόμενη Κοιλάδα των Βασιλέων. Μόνο πολλά χρόνια αργότερα, μετά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αρχαιολόγοι είχαν συγκολλήσει τα δύο μέρη. Τώρα θα χρειαστεί πάλι πολύς καιρός, ίσως μέχρι το τέλος του χρόνου, για να ξαναγίνει η μάσκα ακέραια. Αν αυτό θα επιτευχθεί με κάποιο ειδικό συγκολλητικό υλικό ή με μαγνήτη δεν είναι ακόμη γνωστό.

Ένα λάθος μπορεί να βοηθήσει την έρευνα

Ωστόσο σε αυτή την προοπτική κρύβεται ενδεχομένως μια μεγάλη ευκαιρία: οι εργασίες συντήρησης θα επιτρέψουν να γίνουν έρευνες στη νεκρική μάσκα. Κι ίσως θα μπορούσαν έτσι να έλθουν στο φως ενδείξεις που θα υποστήριζαν τη θεωρία, ότι η μάσκα δεν προοριζόταν αρχικά για τον Τουταγχαμών αλλά για κάποια γυναίκα. Εξάλλου σήμερα δεν γνωρίζει πλέον κανένας πώς είναι το εσωτερικό του υπογένειου της μάσκας και με τι το έχουν γεμίσει.

Ο Κρίστιαν Έκμαν από το Γερμανικό-Ρωμαϊκό Μουσείο του Μάιντς
Ο Κρίστιαν Έκμαν από το Γερμανικό-Ρωμαϊκό Μουσείο του ΜάιντςΕικόνα: Getty Images/AFP/K. Desouki

Σε κάθε περίπτωση η μάσκα αποτελεί έναν θησαυρό ανεκτίμητης αξίας κι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της αιγυπτιακής ταυτότητας. «Οφείλω να ομολογήσω» λέει ο Έκμαν «ότι αυτό που συμβαίνει είναι μια πολύ πιο σπουδαία στιγμή στην καριέρα μου απ' ό,τι φανταζόμουν. Όταν το όμορφο κομμάτι θα ξαναστηθεί στη βιτρίνα, θα μπορέσω να κοιμάμαι καλύτερα».

Δημήτρης Ελευθεράκης (dpa)