Η μαντίλα στη Γερμανία

Ποια θα ήταν άραγε η αντίδρασή σας, αν η δασκάλα του παιδιού σας στο σχολείο ήταν γυναίκα μουσουλμάνα με μαντίλα στο κεφάλι; Μπορεί στην Ελλάδα η εικόνα αυτή στους δρόμους να μοιάζει ακόμη μακρινή, όμως στη Γερμανία ανήκει στη καθημερινότητα. Το θέμα πήρε διαστάσεις, όταν μια μουσουλμάνα δασκάλα στο κρατίδιο της Βάδης- Βυρτεμβέργης επέμενε, παρά την απαγόρευση του διευθυντή του σχολείου, να φορά τη μαντίλα στη διάρκεια του μαθήματος. Η δασκάλα προσέφυγε στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης, το οποίο απεφάνθη, στις 24 Σεπτεμβρίου του 2003, ότι χωρίς νόμο δεν μπορεί ένα σχολείο να απαγορεύει γενικώς τη μαντίλα στο μάθημα. Για να εξορίσουν, λοιπόν, τη μαντίλα από το σχολείο οκτώ από τα δεκαέξι ομοσπονδιακά κρατίδια της Γερμανίας έσπευσαν να ψηφίσουν σχετικό νόμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Βερολίνο από την απαγόρευση εξαιρούνται και τα χριστιανικά και τα εβραϊκά σύμβολα. Το θέμα όμως έχει και συνέχεια. Γιατί η μουσουλμανική κοινότητα του Βερολίνου προσέφυγε στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Βαυαρίας και με το επιχείρημα της συνταγματικά κατοχυρωμένης προστασίας της ισότητας όλων των ανθρώπων, προσπαθεί να ακυρώσει το νόμο που απαγορεύει τη μαντίλα στο μάθημα. Αύριο αναμένουμε την απόφαση του δικαστηρίου, η οποία έχει ισχύ μόνο στη Βαυαρία, αλλά οπωσδήποτε θα επιδράσει τη νομοθεσία άλλων κρατιδίων

Ποια είναι όμως η κατάσταση στη Γερμανία με τη μαντίλα ; Η διένεξη που γίνεται τα τελευταία χρόνια σε όλα τα πολιτικά στρατόπεδα έχει δύο πτυχές, αφενός την θρησκευτική ελευθερία των πολιτών και, αφετέρου, την υποχρέωση του κράτους να κρατά ουδέτερη στάση απέναντι στις θρησκείες. Ο Guenter Pienig,

επιτετραμμένος στο Βερολίνο σε θέματα ενσωμάτωσης και μετανάστευσης, χαιρετίζει την απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, η οποία δεν απαγορεύει γενικώς τη μαντίλα, αλλά όπως μας λέει, προστατεύει το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου στη θρησκεία του και δεν αμφισβητεί την θρησκευτική του ελευθερία.

«Αν απαγορεύσουμε μόνο τη μαντίλα», υποστηρίζει, «σημαίνει ότι αντιμετωπίζουμε με δυο μέτρα και δύο σταθμά τις θρησκείες, που σημαίνει πάλι ότι είναι σαν ρίχνουμε λάδι στη φωτιά εκείνων που θεωρούν το Ισλάμ ως κατώτερη θρησκεία. Για να κάνουμε ειλικρινή διάλογο με τους μουσουλμάνους, θα πρέπει να αποδείξουμε ότι τους αντιμετωπίζουμε ως ίσους. Κι αυτό είναι το περιεχόμενου του νόμου στο Βερολίνο που εφαρμόζουμε από το 2005».

Κατά τον Guenter Rienig στη Γερμανία υπάρχουν τρεις θέσεις στο θέμα της μαντίλας. Η πρώτη εκφράζεται από κρατίδια της νότιας Γερμανία, που έχουν ποινικοποίησει τη μαντίλα, η δεύτερη ισχύει στο Βερολίνο και αντιμετωπίζει ισότιμα όλα τα θρησκευτικά σύμβολα και η τρίτη που υπάρχει στα υπόλοιπα γερμανικά κρατίδια και αφήνει το θέμα στη κρίση του σχολείου. Τον Απρίλιο του 2004 το κρατίδιο της Βάδης- Βυρτεμβέργης ως πρώτο στη Γερμανία απαγόρευσε τη μαντίλα στα δημόσια σχολεία χωρίς όμως να απαγορεύσει το σταυρό και την εβραϊκή κίπα. Υπήρξε ωστόσο μια διαφοροποίηση στο θέμα από το Διοικητικό Δικαστήριο της Στουτγάρδης που επέτρεψε τη μαντίλα στο σχολείο, εφ όσον υπήρχαν και μοναχές που δίδασκαν με θρησκευτικό ένδυμα. Το Βερολίνο είναι το μόνο κρατίδιο που απαγόρευσε όλα τα θρησκευτικά σύμβολα στο μάθημα.

«Το Βερολίνο είναι το μόνο κρατίδιο που δεν απαγόρευσε μόνο τη μαντίλα στις μουσουλμάνες δασκάλες, αλλά όλα τα θρησκευτικά σύμβολα, κι αυτό έχει μεγάλη διαφορά», λέει ο Guenter Pienig. «Νομίζω ότι αυτό είναι και η μόνο απάντηση στην απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, γιατί έτσι παίρνουμε πολύ σοβαρά την αρχή ότι όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο».

Στο σημείο αυτό ο ειδικός εντεταλμένος σε θέματα ενσωμάτωσης και μετανάστευσης τονίζει ότι υπάρχουν κι άλλες αποφάσεις, όπως π.χ. του Συνταγματικού Εργατικού Δικαστηρίου, που δεν στέλνουν τη μαντίλα στο πυρ το εξώτερο.

«Μια από τις αποφάσεις που έκανε αίσθηση αφορά σε πωλήτρια που εργάζεται σε μεγάλη αλυσίδα καταστήματος καλλυντικών, μας είπε Guenter Pienig. Ο δικαστής τη δικαίωσε και τώρα μπορεί να συνεχίζει τη δουλειά της εκεί. Είναι πολύ σημαντικό- και όχι μόνο σε σχέση με το νόμο κατά των διακρίσεων- να μη χάνουμε τη ματιά μας στη μαντίλα. Θα πρέπει να δούμε ότι στην εποχή μας μεγαλώνει μια γενιά γυναικών που έχει πολλά προσόντα, και που εξ αιτίας της μαντίλας δεν έχει πρόσβαση στην αγορά εργασίας».

Υπό αυτό το σκεπτικό και με το γεγονός ότι στη Γερμανία ζουν πάνω από τρία εκατομμύρια μουσουλμάνοι, η αυριανή απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Βαυαρίας αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον…..